مردم بزرگترین حامی نقالی هستند/ نگذاریم پرده خوانی فراموش شود

به گزارش خبرنگار مهر، این روزها جشنواره «گل و گلاب تهران» در مناطق مختلف شهر تهران برگزار می‌شود و مدیریت فرهنگی هنری منطقه ۴ میزبان شهروندان در این رویداد است. همزمان با برپایی این نمایشگاه در فرهنگسرای اشراق ویژه برنامه‌های متنوع فرهنگی و هنری دیگری نیز برقرار است که بر این اساس روز گذشته ۲۶ اردیبهشت ماه همزمان با سالروز شهادت امام صادق علیه السلام و سالروز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی مراسم پرده‌خوانی توسط مرشد پیشکسوت محمد احدی در فرهنگسرای اشراق برگزار شد که با استقبال نوجوانان همراه بود.

احدی در گفتگویی درباره وضعیت هنر پرده‌خوانی گفت: اوضاع هنر پرده‌خوانی و نقالی آن قدر وخیم است که باید پرسید اصلاً امروزه، چیزی به نام پرده‌خوانی یا نقالی وجود خارجی دارد یا نه؟ امروز فقط به اندازه سر سوزنی از هنر پرده‌خوانی باقی مانده است در حالی که در گذشته مردم ساعت‌ها پای نَقل پرده‌خوانان می‌نشستند و مشتاقانه از آن لذت می‌بردند.

این پرده‌خوان پیشکسوت افزود: البته معتقدم مردم امروز هم برای تماشای پرده‌خوانی مشتاق هستند اما مشکل آنجاست که دیگر جایی وجود ندارد که بساط پرده‌خوانان برپا و میخ پرده کوبیده شود. اگر مسئولان و مدیران مکان‌هایی ثابت را برای این امر در سطح شهر در نظر بگیرند آن وقت می‌توانید از نزدیک شور و شوق مردم را برای تماشای هنر پرده‌خوانان و نقالان نظاره‌گر باشید.

وی درباره حضور در جشنواره «گل و گلاب تهران» و اجرای پرده‌خوانی اظهار کرد: حمایت سازمان فرهنگی هنری شهرداری و اجرای اینگونه برنامه‌ها فرصت بسیار خوبی برای پرده‌خوانان و مردم است تا این هنر زنده بماند و دوباره با مردم ارتباط بگیرد. خوشبختانه مردم هنوز مشتاق اجرای پرده‌خوانی هستند و توجه به هنر بر حیات آن تاثیرگذار است. امیدوارم این روند ادامه‌دار باشد.

مرشد احدی مردم را بزرگترین حامیان پرده خوانی و نقالی دانست و یادآور شد: در گذشته مردم ساعت‌ها در امامزاده‌ها منتظر می‌شدند تا یک برنامه نقالی یا پرده خوانی آغاز شود و درویشی بیاید و حکایتی بگوید، مانند سالن انتظار سینما و تئاتر، جمعیت جمع می‌شد و همین مردم بودند که با کمک‌هایشان از هنرمندان این عرصه‌ها حمایت می‌کردند.

وی عنوان کرد: نقال در مسیر حق قدم برمی‌دارد و هر سخن و مطلبی را در محضر مخاطبش به زبان نمی‌آورد. نقال باید علم مردم‌شناسی و ارتباط با مخاطب را بلد باشد و بنا به موقعیت، زمان، مکان و مخاطب موضوع پرده‌خوانی و نقالی را انتخاب کند.

این هنرمند پرده‌خوان درباره انواع پرده توضیح داد: عنوان محوری و اطلاق کلی پرده درویشی است و اصطلاح پرده‌درویشی به تمامی انواع آن گفته می‌شود. پرده‌ها براساس موضوع تقسیم‌بندی می‌شوند. مهم‌ترین پرده‌ها با موضوع ائمه معنی پیدا می‌کند و پرده‌های حماسی با صورت رستم و سهراب و پرده‌های عاشقانه با صورت لیلی و مجنون، یوسف و زلیخا در درجه اهمیت بعدی قرار می‌گیرند. همچنین ممکن است پرده‌های دیگر با موضوع‌های خاص نیز به کار گرفته شوند. در یک پرده چند دسته موضوع ترسیم می‌شود که براساس آن روایت‌ها صورت می‌گیرد؛ مصیبت، شجاعت، روایت و تاریخ برخی از مضامین این پرده‌ها را تشکیل می‌دهند.

مرشد احدی در پایان صحبت‌هایش ورود جوانان علاقه‌مند را به این رشته مثبت دانست و در عین حال بر اهمیت آموزش تاکید کرد و گفت: پرده‌خوانی آیینی است که آداب دارد و از روی چند فیلم و نوار نمی‌توان آن را یاد گرفت و سپس مدعی هم شد. جوانان علاقه‌مند به نقالی و پرده‌خوانی باید اول شاگردی اساتید این رشته را بکنند و بعد به این وادی وارد شوند. ضمن این‌که هر فردی، لایق لقب مرشد نیست و هر هنرمندی را نیز نمی‌توان پرده‌خوان و نقال دانست. این هنرها که میراث فرهنگ کشورمان هستند بیش از هر چیز از بُعد معنوی حائز اهمیت هستند و باید احترام و ارزش آن‌ها را حفظ کرد.

مرشد محمد احدی از هنرمندان ایرانی در زمینه پرده‌خوانی است که سال ۱۳۳۱ در تهران به دنیا آمد و به گفته خودش از کودکی به همراه پدرش پای تعزیه رشد کرد و در نوجوانی جذب پرده‌خوانی شد. تسلط بر لحن‌های مختلف و قصه‌های قرآنی، اعمال و حرکات پرده‌خوانی، صورت و اندام مناسب این حرفه برخی از ویژگی‌های مرشد احدی را شکل می‌دهند و استفاده از چوب دستی (مطرق یا تعلیمی یا منتشاء) در حرکات نمایشی، تبحر در استفاده از علائم و نشانه‌های دست، چرخش بدن در جهت انتقال مفاهیم و استفاده از لباس، پرده و اشیای اصیل و هماهنگ از دیگر ویژگی‌های اجراهای او به شمار می‌روند.