«ایران آینده» برای آینده ایران/ در نشست یادبود دکتر عماد افروغ چه گذشت؟

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، در ابتدای مراسم خانم زهرا کاظمی همسر دکتر افروغ و دیگر اعضای  خانواده ایشان در مراسم حاضر شدند و درباره خصوصیات علمی و فعالیتهای ایشان نکاتی را مطرح کردند دکتر محسن دینوی مسئول بنیاد ایران آینده به عنوان مسئول اصلی تنظیم و تدوین گفت و گوهای کتاب «ایران آینده» درباره ايده اولیه کتاب و روند تهیه آن توضیحاتی دادند دکتر علیرضا شفاه (عضور شورای علمی مؤسسه علم و سیاست اشراق و مدیر دفتر اقتصاد سیاسی پژوهشکده شهید رضایی)، دکتر حامد ملک زاده معاون فرهنگی اجتماعی معاونت اول ریاست جمهوری و عضو شورای مرکزی ستاد پیشرفت و نوآوری از مهمانان مراسم بودند.

مراسم با رونمایی از کتابهای «ایران آینده»، «معماری پیشرفت»، «نشاء پیشرفت» و «نبرد» «پیشرفت» توسط همسر دکتر افروغ به پایان رسید.

در ادامه گزارش مشروح مراسم رونمایی از کتاب ایران آینده و یادبود دکتر عماد افروغ را می‌خوانید:

کتاب «ایران آینده» به همت ستاد پیشرفت جامع منطقه ای ستاد اجرایی فرمان حضرت امام ره منتشر شد. این کتاب مجموعه ۱۵ مصاحبه با اندیشمندان دانشگاهی و حوزوی در رشته‌های مختلف مانند جامعه شناسی، اقتصاد، علوم سیاسی و.... است که نگاه خود را به ایران و روندی که ایران در قرن گذشته طی کرده بیان کرده اند.

هر گفت وگو با پرسش از علت توسعه نیافتگی ایران و نهادینه نشدن توسعه مدرن در عصر پهلوی آغاز می‌شود. دورانی که به نظر می‌رسید تمام نیروهای سیاسی لازم برای چنین امری فراهم بود اما در نهایت توسعه از جنس نسخهٔ غرب جدید در ایران آن گونه که در دیگر کشورهای در حال توسعه مانند ژاپن ته‌نشین شد رخ نداد.

در ادامه گفت وگو به علل وقوع انقلاب اسلامی در ایران پس از دهه های پر پیچ و خم ۴۰ و ۵۰ پرداخته و پس از بررسی اجمالی دوران جنگ پرسش به رجوع دوباره به برنامه ریزی توسعه در پایان دهه ۶۰ باز می‌گردد گفت وگو در انتهای مسیر به این نقطه کانونی می‌رسد که آینده ایران با بررسی این چند دهه پر فراز و نشیب چگونه خواهد بود و چه سرنوشتهای احتمالی در انتظار ایرانیان است.

این اثر به همت مؤسسه «معنا» و به سفارش ستاد پیشرفت جامع منطقه ای ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، تدوین شده و توسط انتشارات «عصر پیشرفت» به چاپ رسیده است که در سی چهارمین نمایشگاه کتاب تهران با حضور میهمانان ویژه رونمایی شد.

یک روایت غیررسمی از دکتر عماد

زهرا کاظمی همسر دکتر افروغ در اجابت درخواست مجری نشست برای بیان روایتی غیررسمی از همسر خود گفت رسانه ها زمان تشییع ایشان نوشتند ترافیک اصلاح طلبها و اصولگرایان ایشان همیشه می‌گفت چه دوستی‌هایی که به پای این جناح بندی ها از بین رفت.

کاش بتوانیم نشر صحيح افکارشان را انجام دهیم ایشان می‌گفتند در طول عمرم شاهد نشر دقیق افکارم نبودم امیدوارم بعد از وفاتم این اتفاق بیفتد وصیت ایشان این بود که مؤسسه ای برای نشر نظریه‌هایشان ایجاد شود.

دکتر افروغ جمع بین سیاست و تفکر

کاظمی درباره اینکه دکتر افروغ سیاستمداری در صحنه و با تفکرات عمیق بود که رنگ هیچ جریان و جناحی را نگرفت گفت: نمی‌دانم چرا سیاست از علم جدا می‌شود؟ ایشان حدود ۴۰ اثر دارند از مردم سالاری تا عدالت و نظریهٔ علم و عمل و حقوق شهروندی به جامعه نگاه میکردند و هر جا نیاز بود وارد میشدند و غور و تحقیق می‌کردند کتابهایشان هم از درجه علمی بالایی برخوردار است. اصلاً دوست نداشتند روزنامه ها درباره شان بنویسند «فعال سیاسی» در سیاست به این معنا که دغدغه مردم داشتند و تلاش برای اینکه باری از روی دوش مردم بردارند وارد می‌شدند فعال سیاسی بودند که پشتش فکر و نظریه بود.

هر وقت به هر دلیلی ایران تحقیر می‌شد بسیار ناراحت می‌شدند به تناسب موقعیتهای مختلفی که در آن قرار  می‌گرفتند طرح‌هایی داشتند مثلاً «رنسانسی دیگر» را نوشتند برای اینکه معتقد بودند انقلاب اسلامی باید نهادینه شود

خدای قابلیت ساز، انسان دگرگون ساز

کاظمی درباره گلایه اطرافیان از کمبودها و ناامیدن شدن آنها گفت: «بسیار پیش می‌آمد که اطرافیان با دکتر افروغ تماس می‌گرفتند و از سختی‌ها و مشکلات و کمبودها گله و ابراز ناامیدی می‌کردند دکتر به آنها می‌گفتند: آنگاه که همه درها به روی تو بسته شد تازه زمان شکوفا شدن توست. می‌گفتند خدای قابلیت ساز، انسان دگرگون ساز من گفت و گوی ایشان را در  کتاب «ایران آینده» نخوانده ام اما مطمئنم آنجا هم از امید و آینده روشن ایران گفته‌اند.

«ایران آینده» از مسأله گفت وگو آغاز شده

دکتر دنیوی درباره اینکه چرا ستاد عصر پیشرفت به سراغ تهیه کتاب «ایران آینده» رفت؟ گفت: قصه این کتاب به سال پایانی قرن برمیگردد که دغدغه این کار شکل گرفت شروع همکاری ما از مسأله گفت وگو بود که چرا در جمهوری اسلامی گفت و گوها به سرانجام نمی‌رسد آینده ایران یک ویژگی منحصر به فرد داشت اینکه بر خلاف موضوعات دیگر که همه سابقه انباشته‌ای از آن دارند و از همان آغاز گفت‌وگو تکلیفشان را با موضوع می‌دانند آینده ایران عدم قطعیت دارد. به همین خاطر به ما فرصت و امکان می‌دهد که از طیف‌های مختلف با هم هم‌مسأله شویم در این کتاب میگوییم آینده بریده ای از گذشته نیست، اما لزوماً امتداد آن هم نیست

آینده به سادگی قابل تصور نیست

علیرضا شفاه، عضور شورای علمی مؤسسه علم و سیاست اشراق و مدیر دفتر اقتصاد سیاسی پژوهشکده شهید رضایی در  ادامه مراسم با بیان اینکه ما غالباً گمان می‌کنیم هر چیزی آینده دارد گفت: «گفتارهایی که آینده را در جهان ما تمهید میکرده به شدت افول کرده است گاهی برای اینکه آن اندیشه دچار اختلال شده فکر می‌کنیم می‌توان طرح دیگری از آینده را جایگزین کرد در حالی که این طور نیست آینده به سادگی قابل تصور نیست به نظر می‌رسد ایران می‌تواند طرحی از آینده داشته باشد به نوعی خود کلمۀ ایران دلالتش بر طرح آینده است کشور ما به لحاظ تاریخی و جغرافیایی چیزی نیست که خود به خود بوده باشد بلکه مردمی بر سر یک معنا از انسان و حفظ و پاسداشت آن معنا با هم وحدت پیدا کرده‌اند.

آینده روشن ایران متقن است

دکتر حامد ملک زاده معاون فرهنگی اجتماعی معاوت اول ریاست جمهوری و عضو شورای مرکزی ستاد پیشرفت و نوآوری با بیان اینکه دکتر افروغ و امثال ایشان راه برای ما باز کرده‌اند گفت: «یک آینده روشن در انتظار ایران است و سهم بزرگی از آن مرهون زحمات دکتر افروغ و امثال ایشان است»

وی به عنوان کسی که نقش پررنگی در شکل گیری ایده کتاب «ایران آینده» داشته است برای توصیف آینده ایران از منظر حکمرانی به بیان خاطره ای از دکتر افروغ پرداخت یک دهه پیش من در دانشگاه تربیت مدرس در مقطع کارشناسی ارشد دانشجوی ایشان بودم با دغدغه هایی در باب حکمرانی مردم، نزد ایشان رفتم ۴۰ دقیقه پرفشار حرف زدم. ایشان گوش دادند و گفتند اگر به تو نوید یک آینده بسیار روشن از بین همه این دردهایی که گفتی بدهم باورت می‌شود؟ در قلب من آن قدر این آینده روشن متقن است که از خدا می‌خواهم به من فرصت دیدن بارقه‌های این ایران را بدهد ایشان ۲۰ دقیقه درباره این ایران روشن حرف زدند حتی کوچه‌ها و خیابانهای تهران را برایم تصویر کردند.

چهار سؤال اساسی درباره آینده ایران

ملک زاده با اشاره به اینکه امثال دکتر افروغ توانستند در خفقان و ،فشار این رؤیا را زنده نگه دارند :گفت برای ایران آینده ۴ سؤال در ذهن من وجود دارد:

(۱) چرا علی رغم آماده بودن بسترهای پذیرش الگوی توسعه در ایران و حتی ایران تمدنی ما ایران طی حدود ۵۰ یا به روایتی ۸۰ سال نتوانسته الگوی توسعه را درون خودش هضم کند؟

(۲) علی رغم ذائقه ایران در حدود ده یازده قرن قرار گرفتن در جریان دینی چرا ایران نمیتواند حکمرانی فقه بنیان و مردم بنیان بر مبنای شاخصهای دینی را آنچنان تصویر کند؟

(۳) اصولاً می‌شود ارتباطی برقرار کرد بین ایران آینده مبتنی بر پیشرفت با دنیایی که جریان توسعه بخشی از آن را تصویر و بخش کمی از آن را محقق کرده است؟

(۴) نقشه گذار ایران امروز با همۀ مؤلفه‌هایی که هر کدام از ما بخشی از آن را دوست داریم و بخشی را نه به ایران آینده چیست؟

رونمایی از یک سه گانه جذاب در باب پیشرفت

در پایان نشست سه کتاب فاخر در حوزهٔ پیشرفت منطقه ای با نام‌های «معماری پیشرفت»، «نشاء پیشرفت» و «نبرد پیشرفت» نیز با حضور «زهرا» کاظمی» و «علیرضاشفاه» رونمایی شدند این کتابها به همت مجموعه همپا (همیاران مردمی پیشرفتی ایرانیان) و انتشارات عصر پیشرفت ستاد پیشرفت جامع منطقه‌ای منتشر و با حضور علاقه مندان و اصحاب رسانه از آنها رونمایی شد.

«میثم خلیلی» مدیر عامل شرکت همیاران مردمی پیشرفتی ایرانیان دربارۀ این سه اثر گفت: این سه کتاب یک ارتباط زنجیره وار با هم دارند سال ۹۸ که کتاب معماری پیشرفت را شروع کردیم مسأله‌مان این بود که مفهوم پیشرفت به عنوان یکی از مفاهیم اصلی انقلاب اسلامی چه نمایه و شاکله‌ای دارد؟ و از منظر رهبر انقلاب و حضرت امام چه تعریفی دارد؟ تقریباً به سه هزار متن اولیه رسیدیم دقیق تر که شدیم به ۳۹۶ متن رسیدیم از میان آنها به یازده مفهوم اصلی پیشرفت  رسیدیم که نظام ارتباطاتی با هم داشتند؟

برای اینکه این پیشرفت به میدان آورده شود چه اتفاقی باید رقم بخورد؟ این سؤال بعدی ما بود مفهوم دیگری که به آن رسیدیم عامل پیشرفت به عنوان نرم افزار پیشرفت بود رهبر انقلاب تنها عامل پیشرفت را «مردم» می‌دانند. برای اینکه بگوییم در میدان عمل چه اتفاقی باید بیفتد حلقه‌های میانی را باید تعریف میکردیم کتاب «نشاء پیشرفت» به تعریف و بیان ویژگیهای حلقه‌های میانی پرداخته است.

اینکه حلقه میانی چطور شناسایی و ارزیابی شود؟ در کتاب «نبرد پیشرفت» آمده است گام بعدی نیز «نقشه های پیشرفت» است که کتابش در دست تدوین است.