بررسی اقدامات مهندسی جهاد در عملیات‌های فتح‌المبین و بیت‌المقدس

جهاد سازندگی از جمله واحدهایی بود که در طول هشت سال دفاع مقدس اقدامات رزمی و مهندسی فراوانی انجام داد. رزمندگان این واحد به دلیل کارهایی که در مقابل دشمن انجام می‌دادند به سنگرسازان بی سنگر معروف شدند.

به گزارش ایسنا، در طول هشت سال دفاع مقدس، رسته‌های مختلفی سعی کردند تا در بخش‌های گوناگون جبهه‌های جنگ نقش‌آفرینی کنند. جهاد سازندگی ازجمله ارگان‌هایی بود که با اقدامات خود توانست در پیشبرد اهداف فرماندهان در جنگ تحمیلی و مخصوصاً عملیات‌ها نقش‌آفرینی کند. در ادامه به دو اقدام مؤثر جهاد سازندگی در عملیات‌های فتح‌المبین و بیت‌المقدس پرداخته می‌شود که با وجود سختی و مشقت‌های بسیار، این سنگرسازان بی سنگر توانستند به رزمندگان کمک کنند.

فتح‌المبین/احداث جاده در منطقه صعب‌العبور زلیجان

در عملیات فتح‌المبین جهاد سمنان با تیپ ۸ نجف و تیپ ۱ لشکر ۹۲ زرهی در منطقه رقابیه مستقر شد که زلیجان، منطقه‌ای پرت و خارج از دید دشمن، به‌عنوان یک محور عملیاتی انتخاب شد.

جهاد سمنان مأموریت داشت از دورترین نقطه زلیجان، جاده‌ای تا نزدیک‌ترین نقطه به خاکریز دشمن احداث کند. برای شناسایی منطقه باید وارد محوری می‌شدند که تحت پوشش گشتی‌های عراقی قرار داشت و امکان اسارت جهادگران بود. وقتی احداث جاده به یک کیلومتری دشمن رسید، محسن رضایی، فرمانده کل سپاه، به‌صورت غیررسمی ازآنجا بازدید کرد تا گشتی‌های عراقی او را شناسایی نکنند.

در ۱۵ اسفند، جاده به صخره‌های سخت رسید و کار به‌کندی پیش می‌رفت. برای عبور از صخره‌ها باید از دینامیت استفاده می‌کردند که دشمن متوجه می‌شد. فرماندهان جنگ نگران بودند. جهادگران از این قسمت صخره‌ای با استفاده از دستگاه‌های سبک راه‌سازی و بدون انفجار عبور کردند و بخشی از کار را برای شب عملیات گذاشتند تا با انفجار از صخره عبور کنند.

یک‌بار دیگر محسن رضایی با صیاد شیرازی وارد منطقه شدند تا از نزدیک پیشرفت جاده را مشاهده کنند. آن‌ها پیش از پایان این جاده نمی‌توانستند فرمان عملیات را صادر کنند. طول این جاده به ۱۸ کیلومتر می‌رسید که وقتی جهاد سمنان به منطقه رملی رسید، از قرارگاه دستور دادند جلوتر نروند تا دشمن حساس نشود. آن‌ها باقی‌مانده جاده را در شب عملیات انجام دادند.

هرچه جاده زلیجان و خاکریزهای جاده رقابیه پیشرفت می‌کرد، اهمیت آن برای عملیات روشن‌تر می‌شد و فرماندهان بیشتر روی آن حساب می‌کردند. این جاده برای احمد کاظمی، فرمانده تیپ ۸ نجف که باید از این محور پیشروی می‌کرد، بیش از دیگر فرماندهان اهمیت داشت.

جهاد سمنان موفق شد دو روز پیش از آغاز عملیات این جاده را به نزدیک‌ترین نقطه ممکن برای آغاز عملیات برساند. جهاد سمنان با هماهنگی واحد مهندسی سپاه و ارتش این جاده را به پایان رساند.

سرهنگ صیاد شیرازی گفت: پانزده روز پس از شروع به کار جهاد، برای بازدید از این جاده به منطقه رفتم که میزان پیشرفت برای ما باورکردنی نبود. وضعیت تنگه کاملاً عوض‌شده بود و جاده‌ای از وسط آن عبور کرد. این جاده کلید موفقیت ما در تنگه رقابیه به‌حساب می‌آمد.

بیت‌المقدس/احداث جاده شهید شرکت

در عملیات بیت‌المقدس جهاد باید با سرعت عمل بالا، مسیر آب‌گرفتگی ایجادشده در عملیات‌های پیشین را منحرف می‌کرد تا امکان تردد به جاده خرمشهر فراهم شود. جهادگران باید هم‌زمان قبل از شروع عملیات، سه‌دهنه پل را (از سه محور کرخه کور و هویزه، جاده اهواز-خرمشهر و محور ساحل کارون) احداث می‌کردند، سپس با احداث جاده‌ای، آن را به جاده خرمشهر وصل می‌نمودند.

مهندسی جنگ جهاد در ارتباط با هموار کردن بستر عبور از این جاده جهت عبور به‌موقع از کارون، نقش کلیدی داشت و در جلسه فرماندهان ارتش و سپاه روی این طرح تأکید داشتند. جهاد تعداد زیادی کمپرسی را برای این کار اختصاص داد و حدود 22 هزار مترمکعب سنگ را از ۸۰ کیلومتری اهواز به آنجا حمل کردند. این جاده در محور ساحل غربی کارون در دست دشمن بود، ازاین‌رو، ساحل سازی و جاده‌سازی آن، پس از آغاز عملیات انجام می‌شد. همچنین باید جاده را تا جایی می‌رساندند که پس از مرحله اول عملیات احداث می‌شد.

جهادگران ابتدا این جاده را به طول ۹ کیلومتر از دب حردان در نوار ساحلی کارون تا دارخوین در میان آتش دشمن احداث کردند و بارها در حین کار با نیروهای عراقی درگیر شدند، اما این جاده تا کنار کارون و در ادامه، تا جاده خرمشهر ادامه یافت. شن‌ریزی و زیرسازی این جاده باید اساسی انجام می‌گرفت تا به‌عنوان جاده اصلی آن منطقه مورداستفاده قرار گیرد. با رسیدن جاده به ساحل کارون، گروه پل‌سازی جهاد اصفهان وارد عمل شد.

پل دوبه‌ای که به‌وسیله هزاردستان از جهادگران اصفهان طراحی شد و در عملیات ثامن‌الائمه (ع) مورداستفاده قرارگرفته بود، در ادامه این جاده بر روی کارون نصب شد که مهندس شرکت، یکی از فرماندهان جهاد اصفهان، نقش زیادی در احداث این جاده داشت.

مهندس شرکت در آستانه آزادسازی خرمشهر در هنگام ورود به شهر به شهادت رسید و نام این جاده به نام ایشان ثبت شد. این جاده در عملیات‌های بعد ازجمله رمضان، خیبر، والفجر ۸ و کربلای ۵ نقش مهمی در جابجایی نیروها از شرق به غرب کارون داشت.

انتهای پیام