آپولو هوا کردن، سفر به ماه و دنیایی که دیگر مثل قبل نشد

غزال زیاری: زمانی که نیل آرمسترانگ و باز آلدرین در سال ۱۹۶۹ برای اولین بار گام روی سطح ماه گذاشتند، فضانوردی به نام مایک ماسیمینو تنها شش سال سن داشت.

ماسیمینو در این باره گفته:«سفر آنها مرا ترغیب کرد که به فضا بروم. یادم می‌آید که خیلی واضح و شفاف به این فکر می‌کردم که این مهمترین اتفاقی است که در صدها سال اخیر رخ داده. آن فضانوردان الگوی من شدند و می‌خواستم در بزرگسالی، مثل آرمسترانگ شوم. جالب اینجاست که این گزینه خوبی برای من نبود؛ چون از ارتفاع خوشم نمی‌آید.»

ماسیمینو بعد از فارغ‌التحصیلی دکترا در رشته مهندسی مکانیک از موسسه فناوری ماساچوست، در سال ۱۹۹۶ به‌عنوان فضانورد ناسا انتخاب شد و در دو ماموریت بیش از ۳۰ ساعت را برای تعمیر تلسکوپ فضایی هابل راهپیمایی فضایی کرد و این تجربه خوبی برای کسی بود که ترس از ارتفاع دارد.

غیرممکن است بتوان گفت که در صورت نبود برنامه فرود آپولو روی سطح ماه، آیا تلسکوپ هابل و دستاوردهای علمی عظیم آن وجود داشت یا خیر. بی تردید برنامه آپولو، تحولی عظیم را در فناوری فضایی ایجاد کرد و به توانایی انسان برای زندگی و کار کردن در فضا سرعت بخشید.

احتمالا ماسیمینیو هم جزو آن نسل از کودکانی است که به لطف تماشای قدم زدن فضانوردان برروی سطح ماه، تصمیم گرفتند تا دانشمند، مهندس یا فضانورد شوند.

تاثیرات "آپولو هوا کردن" بر ذهنیت بشر

برای هر کسی با هر سطحی از آرزوها، فرود بر سطح ماه، یک چالش سخت است. اگر ما بتوانیم فردی را به ماه بفرستیم، قطعا می‌توانیم مالاریا را درمان کرده، چاله‌های جاده‌ها را تعمیر کنیم و هزاران کار دیگر انجام دهیم؛ دقیقا اصطلاح "آپولو هوا کردن" برای انجام کارهای سخت هم از همین جا نشات می‌گیرد.

باید این را درنظر داشت که تنها تاثیرگذاری، برای توجیه ۲۵.۸ میلیارد دلار هزینه‌ای که برای فرستادن انسان به سطح ماه صرف شده، کافی نیست و مجموعه‌ای از مخترعان و کارآفرینان هم موفقیت‌هایشان را مدیون چیزی بسیار ملموس‌تر و بزرگ‌تر از برنامه فضایی دهه ۱۹۶۰ هستند و آن چیزی نیست به جز پیشرفت در محاسبات.

بیشتر بخوانید:

• کشف شگفت انگیز درباره زمین : همه چیز از این ابرشعله ها شروع شد!
• رازهای نهفته درباره ورودی جهنم در یخبندان روسیه!

از طراحی کامپیوترهای کوچک تا اعتماد به آنها

دیوید میندل، استاد تاریخ مهندسی و تولید در دانشگاه MIT و نویسنده کتابی درباره کامپیوتر راهنمای آپولو گفته:« ماموریت آپولو باعث شد تا بحث کوچک شدن کامپیوترها مطرح شود.»

در آن زمان کامپیوتری که با آپولو به فضا فرستاده شد، به اندازه یک چمدان متوسط بود که در نوع خودش بسیار کوچک به حساب می‌آمد و نمایشگر و پنل ورودی مجزایی داشت که برروی کنسول اصلی فضاپیما نصب شده بود. آن کامپیوتر فقط ۴ کیلوبایت رم داشت (حافظه یک آیفون ۱۴ ، یک میلیون برابر بیشتر است) و همین کامپیوتر به فضانوردان کمک کرد تا حدود ۳۸۰ هزار کیلومتر از زمین به ماه رفته و روی یک نقطه دقیق مشخص شده از سطح ماه فرود بیایند.

میندل ادامه داد:« کامپیوتر هدایت کننده آپولو، اولین کامپیوتری بود که افراد برروی زندگی‌شان با آن قمار کردند. یک کامپیوتر دیجیتال در فضاپیمایی که در حال پرواز بودند. لحظات بسیار مهمی بود که به مردم نشان می‌داد که می‌توان به کامپیوترها اعتماد کرد.»

این مفهوم منجر به توسعه‌های بعدی ناسا در اوایل دهه ۱۹۷۰ درباره تکنولوژی fly by wire شد که الان هم در اکثر هواپیماهای مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته امروزه به جای استفاده از پیوندهای مکانیکی مثل میل لنگ، قرقره و هیدرولیک، کنترل پرواز به‌صورت الکترونیکی انجام شده و توسط سیستم‌های کامپیوتری هماهنگ می‌شود. این درحالی است که در اولین نمونه‌های اولیه ناسا از یک کامپیوتر هدایت آپولوی یدکی استفاده می‌شد.

کوچک‌سازی رایانه‌ها در نهایت منجر به ساخت کامپیوترهای شخصی و گوشی‌های هوشمند شد ولی مقیاس بزرگ کامپیوتر مورد استفاده در آپولو، به بشر در تحول فناوری محاسبات، کاهش هزینه‌ها و تحت کنترل گرفتن تمام امور کمک زیادی کرد.

همه چیز از کنترل ماموریت گرفته تا فناوری‌های پیچیده هدایت و حفظ موشک Saturn V ، باعث شده بود تا ناسا تشنه آخرین فناوری‌های تراشه‌های سیلیکونی باشد.

میندل ادامه داد:« برنامه آپولو در مقطعی از دهه ۱۹۶۰، حدود ۶۰% از خروجی مدارهای مجتمع ایالات متحده آمریکا را مصرف می‌کرد که این پیشرفت بزرگی برای یک فناوری محسوب می‌شد. مدارهای یکپارچه، چیزی جدید بود و واقعیت این بود که به‌کارگیری آنها توسط ناسا در ماموریت آپولو، پیشرفت بزرگی در مشروعیت بخشیدن به این فناوری به حساب می‌آمد. بعید می‌دانم بتوانید ارزش تکنولوژیک داشتن چیزی که یک میلیارد نفر شاهد موفقیتش هستند و چیزی که به فناوری جدید مشروعیت می‌بخشد را تصور کنید.»

منافع اقتصادی افراد و شرکت‌های بین المللی

واقعیت این است که در بخش‌ها و حوزه‌های محدودی مهندسی آپولو، تاثیر ماندگاری نداشته و عجیب است که بدانید که آمریکا برای فرود آوردن ۱۲نفر روی سطح ماه تا چه اندازه سرمایه گذاری کرده است.

تیسل مویر هارمونی، متصدی مجموعه آپولو در موزه هوا و فضای ملی اسمیتسونیان در واشنگتن در این باره گفته:« در یک مقطع زمانی، بیش از ۴% از بودجه فدرال کشور، صدها هزار نفر و ۲۰ هزار کمپانی و دانشگاه هر یک به نحوی درگیر برنامه آپولو شده بودند.»

مواد و لوازم الکترونیکی نوآورانه، غذاهای آماده و مایکروویوهای رومیزی برای گرم کردن غذاها، از جمله فناوری‌های موجود در آپولو بود.

سرمایه‌گذاری چندین میلیارد دلاری منجر به منافع اقتصادی گسترده‌تری نه فقط در آمریکا بلکه در بخش‌های مختلف دنیا شد و ۹۴% از افرادی که در پروژه آپولو همکاری داشتند، پیمانکاران مختلفی بودند. فضانوردان در فضا از تیغ‌های ژیلت استفاده می‌کردند و دوربین‌های هاسلبلاد ساخت سوئد در اختیار آنها بود. پس این پروژه، یک سرمایه‌گذاری در صنعت به حساب می‌آمد؛ چه از نظر نیروی کار و چه استفاده از بسیاری محصولات مختلف.

آرتمیس جایگزین آپولو می‌شود

در دهه ۱۹۶۰، رقابت‌ سیاسی میان آمریکا و شوروی به نحوی بود که آمریکایی‌ها می‌خواستند به هر ترتیبی شده در سفر به ماه از شوروی پیشی بگیرند و در نتیجه مزایای اقتصادی آپولو آنچنان در اولویت توجه‌ها نبود. امروزه ناسا بیش از پیش از نیاز به تلاش برای بازگشت انسان به ماه مطلع است و این طرح را با پروژه آرتمیس دنبال می‌کند. گرچه بودجه پروژه آرتمیس کمتر از بودجه آپولو است (۳۲.۳۷ میلیارد دلار در سال مالی ۲۰۲۳) ؛ اما گزارش اقتصادی اخیر ناسا حکایت از آن دارد که این پروژه، تا اینجا ۲۰.۱ میلیارد دلار تولید اقتصادی داشته و بیش از ۹۳ هزار شغل را در سراسر آمریکا پشتیبانی کرده است.

و اما سرنوشت ماسیمینیو

ماسیمینیو در سال ۲۰۱۴ از ناسا بازنشسته شد و الان به عنوان مشاور ارشد برنامه‌های فضایی در موزه دریا، هوا و فضای نیویورک مشغول به کار است و به عنوان استاد دانشگاه هم فعالیت می‌کند و در برنامه کمدی تلویزیونی تئوری بیگ بنگ هم ایفای نقش کرده.

او در بخش پایانی صحبت‌هایش درمورد پروژه آپولو گفته:« هنوز هم فکر می‌کنم که آپولو مهمترین اتفاقی است که در طول زندگی من رخ داده و به نظرم مهمترین چیزی است که در صدها سال اخیر انجام شده. نمی‌دانم چه زمانی می‌توانیم به دستاوردهایی که بیش از پنجاه سال پیش در اولین سفر به ماه حاصل شده بود برسیم.»

منبع: BBC

۵۸۵۸