آیا سرنوشت انتخابات ترکیه در دست سینان اوغان است؟

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: انتخابات ترکیه در بخش پارلمانی با اقتدار و پیروزی طلایی ائتلاف اردوغان – باغچلی به پایان رسید. اما در انتخابات ریاست جمهوری، همه منتظر نتایج دور دوم هستند و می‌خواهند بدانند از بین رجب طیب اردوغان و کمال قلیچداوغلو، کدامیک به پیروزی دست خواهند یافت. تا اینجای کار، رهبر حزب عدالت و توسعه و نامزد مورد حمایت ائتلاف جمهور یعنی اردوغان، اعتماد و آسودگی خاطر بیشتری دارد و از حیث درصد آرا، فاصله قابل توجهی با رقیب خود دارد. با این حال، هنوز هم اسباب و دلایلی برای نگرانی وجود دارد. به عنوان مثال، یکی از مهمترین نگرانی‌ها، این است که ممکن است هواداران احزاب شریک اردوغان که در پارلمان، صاحب کرسی‌های بسیاری شده اند، در انتخابات آتی، حال و هوا و انگیزه رأی دادن نداشته باشند. اما این فقط یکی از عوامل و پارامترهای اثرگذار است و در کنار آن، موضوع دیگری به نام تأثیر آرای سینان اوغان، توجه تحلیلگران را به سوی خود جلب کرده است.

آخرین پیش بینی‌ها و نظرسنجی‌ها، از این حکایت می‌کرد که سینان اوغان، نهایتاً ۲ درصد رای خواهد گرفت. اما این سیاستمدار ملی گرای مورد حمایت ائتلاف آتا، برخلاف تصورات ناظران و تحلیلگران سیاسی، با رای ۶ درصدی خود، صاحب جایگاهی شد که می‌تواند او را به یک بازیگر سیاسی قدرتمند تبدیل کند.

به باور ناظران سیاسی ترکیه، به این دو دلیل، تعداد آرای سینان اوغان، از حد انتظار بالاتر رفت:

الف) انصراف ناگهانی محرم اینجه دیگر نامزد حاضر در انتخابات ریاست جمهوری، موجب شد که بخشی از هواداران او، به نفع اوغان رای دهند.

ب) بخشی از جوانان ملی گرا، با استقبال از قرائت رادیکال سینان اوغان و امید اوزداغ به عنوان دو رهبر ائتلاف آتا، به جای اردوغان و قلیچداراوغلو، به اوغان رای دادند.

اول تماس گرفتند، بعد گارد گرفتند

ییلدرم که از او به عنوان جانشین رهبر حزب عدالت و توسعه یاد می‌شود و به عنوان نخست وزیر سابق ترکیه نقش مهمی در حزب اردوغان ایفا کرده است، نیمه شب اعلام نتایج انتخابات، با اوغان تماس تلفنی گرفت و به او تبریک گفت. این تماس تلفنی، نشانه روشنی از تمایل ائتلاف جمهور (اردوغان - باغچلی) برای توافق و معامله با اوغان بود. اما تنها دو روز پس از این ماجرا، یکی از مشاورین دولت باغچلی رهبر حزب حرکت ملی، اظهارات تندی در مورد سینان اوغان به کار برده و اعلام کرد که او هرگز نخواهد توانست مورد اعتماد ملی گرایان قرار بگیرد. این موضع تند به این دلیل بود که سینان اوغان، قبلاً از سران حزب حرکت ملی بود و با حمایت این حزب از حوزه انتخابیه اغدیر به پارلمان رفته بود اما بعدها علیه دولت باغچلی ایستاد و به همین دلیل از حزب اخراج شد.

بن علی ییلدرم رفیق گرمابه گلستان اردوغان نیز پس از اتخاذ مواضع تند حزب حرکت ملی اعلام کرد: «الان سینان اوغان تبدیل به سیاستمداری شده که گویی همه خواهان او هستند. ولی او نباید چانه زنی کند. اگر قرار باشد با آرای خود شروع به معامله و چانه زنی کند، قطعاً هوادارانش چنین وضعیت را تحمل نخواهند کرد». خود اردوغان نیز میخ‌های دیگری به این تابوت کوبید و گفت: «شخصا از چانه زنی خوشم نمی‌آید و حاضر نیستم با کسی چانه زنی کنم». مجموع این اظهارات و مواضع، رسانه‌ها و محافل سیاسی ترکیه را به این جمع بندی رساند که قرار نیست اوغان با اردوغان دیدار کند. اما عصر روز جمعه، مسئول دفتر رئیس جمهور ترکیه با اوغان تماس گرفت و اعلام کرد که اردوغان در کاخ دولما باغچه در استانبول، منتظر اوست. دیدار یک ساعته اردوغان و اوغان، رسانه‌های ترکیه را متعجب کرد. او پس از خروج از دولما باغچه، حاضر نشد با خبرنگاران صحبت کند. همزمان با این دیدار، پروفسور امید اوزداغ رهبر حزب ظفر که به عنوان یک آکادیمیسین و سیاستمدار ملی گرای راست افراطی، از اوغان حمایت می‌کند، شخصاً به دیدار کمال قلیچدار اوغلو رفت.

قلیچداراوغلو و اوزداغ پس از پایان دیدار، در یک کنفرانس مطبوعاتی برای خبرنگاران صحبت کردند و نشان دادند که فضای گفتگو و مذاکره، دوستانه و مسالمت آمیز بوده است.

اوزداغ، دیدار با قلیچداراوغلو را مثبت ارزیابی کرده و از این موضوع خبر داده که اگر در مورد خواسته‌های سیاسی شان رضایت نگیرند، با هیچکدام از دو ائتلاف جمهور و ملت، توافق نخواهند کرد. او اعلام کرده که اصلی ترین خواسته ائتلاف آتا، این است که در یکصدمین سالگرد تاسیس جمهوری ترکیه، حزب دموکراتیک خلق‌ها به عنوان یک حزب تابع افکار عبدالله اوجالان، جایگاهی در سیاست ترکیه نداشته باشد. اوزداغ همچنین به رفاقت و همراهی اردوغان و باغچلی با حزب خداپار معترض است و بر این باور است که هداپار، همان گروه غیرقانونی و خشن حزب الله است و نباید نمایندگان این حزب در پارلمان باشند. اوزداغ در حالی این موضوع را بیان کرده که هداپار به عنوان یک حزب اسلامی برخاسته از مناطق کردنشین ترکیه، با جلب رضایت اردوغان، چهار تن از مقامات خود را به عنوان نماینده وارد پارلمان کرده است.

سخنگوی سینان اوغان در مصاحبه با بخش ترکی دویچه اعلام کرده که صبح روز دوشنبه، موضع نهایی سینان اوغان به شکل رسمی اعلام می‌شود و او تکلیف خود را با انتخابات روشن خواهد کرد. در همین حال، امید اوزداغ، حامی اوغان نیز اعلام کرده که برای توافق با هر کدام از او جریان ائتلاف کنونی، قطعاً باید رضایت هواداران اوغان جلب شود. او اعلام کرده که اگر هواداران، اوغان را همراهی نکنند، او ترجیح می‌دهد وارد هیچکدام از دو ائتلاف موجود نشود و مسیر سیاسی و حزبی را به عنوان یک جریان ملی گرا ادامه دهد.

ارزیابی کلی چانه زنی‌های کنونی صحنه انتخابات ترکیه، نشان دهنده این است که هنوز هم عدم قطعیت و ابهام بر سرنوشت نهایی انتخابات سایه افکنده است. اردوغان در حال حاضر امیدوار است که در مرحله بعد، بخشی از آرای ملی گرایان هوادار اوغان را به دست آورد و علاوه بر این، بخشی از شهروندانی را که رای نداده اند، پای صندوق‌های رای بکشاند. اما قلیچدار اوغلو برای رای نصف به علاوه یک، مسیر دشوارتری پیش رو دارد و اگر اتفاق تازه ای روی ندهد، احتمالاً رجب طیب اردوغان می‌تواند حتی بدون همراهی سینان اوغان، از خط پایان بگذرد.