ردپای موسیقی سنتی ایران در جشن میلانی‌ها

فوتبال را همیشه با تم‌های موسیقی مهیج شنیده‌ایم، حال این تم‌های موسیقی عمدتا یا آهنگ‌هایی معروف هستند و یا مختص فضاهای ورزشی ساخته‌ شده‌اند؛ آهنگ‌هایی مانند we will rock you از بند کویین. اما آیا تا به حال پیش آمده که صحنه‌های فوتبالی از یک تیم مشهور جهان را با موسیقی‌های سنتی آن هم از یک کشور شرقی تماشا کنیم؟ آیا موسی خان معروفی حدود ۱۰۰ سال پیش که قطعه‌ای برای تار می‌نوشت فکرش را می‌کرد حدود یک قرن بعد، موسیقی شب جسن و گلباران میلانی‌ها شود؟

پاسخ به این سوال تقریبا منفی است؛ چراکه همواره عادت داشته‌ایم فوتبال را با آهنگ‌های شاد و مهیج ببینیم، آهنگ‌هایی که به خوبی بتوانند حق مطلب را درباره یک رویداد ورزشی پرهیجان ادا کنند و مخاطب را به وجد بیاورند.

اما چه می‌شود اگر تم موسیقایی یک ویدیوی فوتبالی پرگل، موسیقی اصیل ایرانی باشد؟ احتمالا در اولین برخورد برایمان عجیب باشد؛ چراکه همیشه به شنیدن نوع دیگری از موسیقی همراه با یک رویداد ورزشی عادت داشته‌ایم.

همچنین شنیدن موسیقی اصیل ایرانی در کنار یک ویدیوی پرگل از تیم میلان امر را دوچندان عجیب می‌سازد؛ چراکه ما در کشور خودمان هم پیش نیامده برای رویدادهای ورزشی از موسیقی اصیل ایرانی استفاده کنیم.

اما به هر حال حساب رسمی باشگاه فوتبال «آ. ث. میلان» در اینستاگرام طی اقدامی جالب از یک موسیقی اصیل ایرانی و البته قدیمی بر روی ویدیوی گل‌های تیمش مقابل تیم «سمپدوریا» در شب پیروزی پنج بر یک استفاده کرده است.

موسیقی که باشگاه فوتبال «آ. ث. میلان» در ویدیوی اخیر خود کار کرده است، اثری از آقا موسی خان معروفی (پدر جواد معروفی) است؛ فردی که گفته می‌شود ردیف‌های ایرانی را زنده کرده است.

در وهله اول وقتی که مخاطب ایرانی به این ویدیو نگاه می‌کند شاید احساس خوشایندی به او دست دهد؛ به هر حال طی یک اتفاق نادر اثری قدیمی از موسیقی ایران در صفحه مجازی یکی از پرطرفدارترین‌ تیم‌های‌ دنیا استفاده شده است.

ولی اگر کمی دقیق شویم شاید متوجه همخوانی طنز این اثر موسیقی و صحنه‌هایی که کنار هم چیدمان شده‌اند، بشویم؛ به هر حال که یکی از شاخصه‌های فوتبال جنبه طنز آن است و شاید بارها هر کدام از ما پس از هر بازی فوتبال با دیدن صحنه‌های طنز فوتبالی یک دل سیر خندیده باشیم؛ خنده‌هایی که در کنار موسیقی‌، رنگ‌ و روی بیشتری به خود گرفته‌اند.

اکنون اگر روی این اثر موسیقی ایرانی از موسی خان معروفی هم دقیق شوید، حال و هوای شوخ و شنگ قطعات موسیقی قاجاری را دریافت خواهید کرد.

اما از اینها هم که بگذریم، سال‌ها است که در دنیا مسئله‌ای با عنوان «تعامل فرهنگی» محل بحث رویدادهای فرهنگی شده است و اهالی فرهنگی و هنر با ارائه راهکارهای مختلف به دنبال ایجاد «تعامل فرهنگی» در دنیا هستند؛ تعاملی که از راه‌های مختلف موسیقایی، تجسمی، ادبی و ... جای کار دارد.

به همین جهت شاید بتوان استفاده از اثر موسیقی خان معروفی را نوعی تعامل فرهنگی هم تلقی کرد؛ چراکه استفاده از این اثر موسیقی در چنین قالبی خواه یا ناخواه بارها به روش‌های مختلف دیده خواهد شد و موسیقی ایرانی را به افراد زیادی از سراسر دنیا معرفی خواهد کرد.

به گزارش ایسنا، اما یکی دیگر از نکاتی که درباره استفاده از این اثر در اینستاگرام به ذهن متبادر می‌شود، بحث کپی رایت است؛ چراکه اینستاگرام اپلیکیشنی است که در بحث کپی رایت بسیار سخت‌گیر است و کافی است در به اشتراک گذاشتن محتوای مد نظر خود بحث کپی رایت را رعایت نکنید، بلافاصله پست یا استوری شما حذف خواهد شد.

اما درباره این اثر باتوجه به اینکه موسی خان معروفی به عنوان صاحب اثر، بیش از ۵۰ سال پیش درگذشته است، آثارش دیگر مشمول حقوق کپی رایت نمی‌شوند؛ هرچند همیشه بحث‌هایی هم توسط اجراکنندگان آثار وجود دارد.

به هر حال که استفاده از این اثر ایرانی باتوجه به اینکه کمتر حتی توسط خود ایرانی‌ها هم شنیده شده است، عجیب است اگر خیلی اتفاقی صورت گرفته باشد. شاید بتوان گفت امری هوشمندانه است که احتمالا بر مبنای فکر و تحقیقی صورت گرفته باشد.

258 258