موزه‌ها؛ نهادهای ترویج تاریخ و میراث فرهنگی

به گزارش خبرنگار مهر، روز جهانی موزه انتخاب شده تا آگاهی در مورد اهمیت موزه‌ها در جامعه افزایش یابد و نقش موزه‌ها را به عنوان نهادهای فرهنگی و آموزشی که هنر، تاریخ و میراث را حفظ و ترویج می‌کنند، برجسته کند.

اختصاص یک روز خاص به موزه در واقع اقدام مثبتی است تا مردم را به بازدید از موزه‌ها، قدردانی از مجموعه‌های آنها و شرکت در فعالیت‌های فرهنگی تشویق و بر اهمیت موزه‌ها در تقویت تفاهم، گفت‌وگو و احترام متقابل میان فرهنگ‌ها و جوامع مختلف در سراسر جهان تأکید کند.

روز جهانی موزه در سال ۱۹۷۷ توسط شورای بین‌المللی موزه‌ها (ICOM ) به منظور ارتقای نقش موزه‌ها در سراسر جهان پایه‌گذاری شد و هدف آن افزایش آگاهی در مورد اهمیت موزه‌ها در جامعه، تبادل فرهنگی و آموزش است. این روز و اساساً هفته میراث فرهنگی در ایران موزه‌ها را تشویق می‌کند تا با جوامع خود تعامل داشته باشند و مجموعه‌های خود را در بازدید عموم برجسته کنند.

روز جهانی موزه از طریق نمایشگاه‌ها، رویدادها و فعالیت‌ها، میراث فرهنگی غنی حفظ‌شده در موزه‌ها و کمک‌های آن‌ها به درک جهان را جشن می‌گیرد و یک رویداد سالانه مهم است که ۱۸ می به آن اختصاص یافته و ارزش و اهمیت موزه‌ها را در سراسر جهان ترویج می‌کند. این امر آگاهی جامعه را در مورد کمک‌های فرهنگی، اجتماعی و آموزشی موزه‌ها افزایش می‌دهد و بر آن است تا مردم را به کشف موزه‌ها، قدردانی از هنر، تاریخ و درک میراث فرهنگی و حفظ آن از طریق نمایشگاه‌ها، برنامه‌های آموزشی و رویدادها تشویق کند.

روز جهانی موزه انتخاب شده تا آگاهی در مورد اهمیت موزه‌ها در جامعه افزایش یابد و نقش موزه‌ها را به عنوان نهادهای فرهنگی و آموزشی که هنر، تاریخ و میراث را حفظ و ترویج می‌کنند، برجسته کند.

موضوع روز جهانی موزه در سال ۲۰۲۳

روز جهانی موزه در سال ۲۰۲۳ روی موضوع «موزه‌ها، پایداری و زیست بهتر» تمرکز می‌کند. این موضوع نقش مهمی را که موزه‌ها می‌توانند در ارتقای پایداری و رفاه ایفا کنند برجسته می‌کند. موزه‌ها می‌توانند این کار را با جمع‌آوری، نگهداری و به نمایش گذاشتن اشیایی که داستان سیاره ما و مردم آن را روایت می‌کنند، انجام دهند. موزه‌ها همچنین می‌توانند از مجموعه‌های خود برای آموزش مردم در مورد اهمیت پایداری و زیست بهتر استفاده کنند.

روز جهانی موزه از سال ۲۰۲۰، هر سال، از مجموعه‌ای از اهداف توسعه پایدار سازمان ملل حمایت می‌کند. به طور خلاصه تمرکز شعار امسال بر روی اهداف زیر است:

سلامت و رفاه جهانی: تضمین زندگی سالم و ارتقای رفاه برای همه در تمام سنین، به ویژه در مورد سلامت روان و انزوای اجتماعی.

اقدام اقلیمی: اقدام فوری برای مبارزه با تغییرات اقلیمی و اثرات آن، اتخاذ شیوه‌های کم کربن و استراتژی‌های کاهش مصرف.

زندگی بر روی زمین: حفاظت، بازیابی و ترویج استفاده پایدار از اکوسیستم‌های زمینی، تقویت صدای رهبران بومی و افزایش آگاهی در مورد از دست دادن تنوع زیستی.

«موزه‌ها، پایداری و زیست بهتر»؛ شعاری که امسال برای روز جهانی موزه انتخاب شد در واقع بیانگر این است که موزه‌ها با استرس مبارزه می‌کنند، انزوای اجتماعی را کاهش می‌دهند، عزت نفس را افزایش می‌دهند و حتی می‌توانند برای افراد زندگی طولانی‌تری رقم بزنند.

بنابراین اکنون زمان آن رسیده که موزه‌ها بر سلامت و تندرستی تمرکز کنند. انتخاب این شعار باید منجر به اتفاقات مثبت و تأثیرگذاری شود که می‌توانند الهام‌بخش باشند و توصیه‌های عملی از سوی کسانی که این کار را در موزه‌های سراسر جهان رهبری می‌کنند، گرد هم آورد. از بهبود سلامت روان تا مبارزه با انزوای اجتماعی، ایجاد تاب‌آوری در کودکان تا خدمت به افرادی که از شرایط مرتبط با سن رنج می‌برند، همه و همه در شعار «موزه‌ها، پایداری و زیست بهتر» نهفته است.

شعاری که ابعاد مختلفی را دربرمی‌گیرد و می‌تواند نه تنها از جنبه ملی و بومی مورد توجه قرار بگیرد، بلکه نقش آن در ابعاد بین‌المللی هم پررنگ و اثربخش باشد. شعاری که به توانایی‌های میراث فرهنگی اشاره می‌کند و تاکید می‌کند، موزه‌ها جز اماکن مهمی هستند که می‌توانند برای بهبود حال افراد جامعه اثربخش باشند

موزه‌ها همچنان برای ما الهام بخشند و در مورد شگفتی‌های هنر، تاریخ و فرهنگ به ما آموزش می‌دهند و گنجینه‌های نگهداری شده‌ای هستند که ما را به میراث مشترکمان متصل می‌کنند؛ با شعار منتخب امسال، قصد بر این است که بیشتر از هر زمان دیگری بر اهمیت پایداری تاکید شود تا جهان به این درک برسد، شرایط نامطلوب زیستی به همین‌جا ختم نمی‌شود و در ابعاد دیگر و گسترده‌تری ادامه پیدا می‌کند و با پایداری نه تنها می‌توان مانع آن شد بلکه می‌توان محرک و پویا در مسیر رو به جلو گام برداشت.