بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، هند با بیشترین میزان جمعیت از چین در این زمینه پیشی گرفته است.

آیا این کشور می‌تواند با همسایه قدرتمند خود به عنوان یک ابرقدرت جهانی برابری کند - یا حتی از آن پیشی بگیرد؟

چین همچنان از نظر اندازه اقتصادی، نفوذ ژئوپلیتیکی و قدرت نظامی به راحتی از هند پیشتر است. اما کارشناسان می‌گویند که این وضعیت رو به تغییر است.

از دید مایکل اسپنس، برنده جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۰۱، نوبت هند فرا رسیده است.

رئیس و استاد دانشگاه استنفورد به بی‌بی‌سی می‌گوید: «هند به چین خواهد رسید. اقتصاد چین کند خواهد شد و اما برای هند چنین نخواهد شد.»

اما چالش‌هایی در پیش است.

چین دومین اقتصاد بزرگ جهان را دارد که تقریباً پنج برابر بزرگتر از اقتصاد هند است که در رتبه پنجم قرار دارد.

هند با داشتن یک طبقه متوسط نسبتاً کوچک، به سرمایه‌گذاری عظیمی در آموزش، استانداردهای زندگی، برابری جنسیتی و اصلاحات اقتصادی نیاز دارد تا شاهد رونق «به سبک چینی» باشد.

و ابرقدرت جهانی بودن فراتر از جمعیت و اقتصاد است و به قدرت ژئوپلیتیکی و نظامی بستگی دارد - و هند در این حوزه‌ها بسیار عقب است.

قدرت نرم نیز نقش کلیدی دارد. صنعت فیلم بالیوود هند در تبلیغ این کشور در سطح بین‌المللی - و شکستن رکوردها در نتفلیکس - بسیار موثر است.

اما پس از آن، به اصطلاح چایناوود وجود دارد: صنعت فیلم‌سازی قدرتمند خودِ چین که به سرعت رشد می‌کند و برای اولین بار عنوان عنوان پرفروش‌ترین فیلم را در سال ۲۰۲۰ از هالیوود ربود و این کار را دوباره در سال ۲۰۲۱ انجام داد.

مومنتوم اقتصادی هند

امروزه ۸۶ هزار نوزاد هر روز در هند به دنیا می‌آیند که این عدد برای چین ۴۹۴۰۰ نوزاد در روز است.

با نرخ باروری پایین چین، جمعیت این کشور رو به کاهش است و قرار است تا پایان این قرن به زیر یک میلیارد نفر برسد.

سازمان ملل می‌گوید جمعیت هند تا سال ۲۰۶۴ به رشد خود ادامه می‌دهد و از ۱.۴ میلیارد فعلی به ۱.۷ میلیارد در سال ۲۰۶۴ افزایش خواهد یافت.

این امر به هند «سود جمعیتی» می‌دهد - اصطلاحی که به رشد سریع اقتصادی به لطف افزایش جمعیت در سن کار اشاره دارد.

پروفسور مارک فریزر، مدیر مؤسسه هند چین در نیو اسکول در نیویورک می‌گوید: «اصلاحات افزایشی در دهه ۱۹۹۰ در هند اکنون به بار نشسته است. اما اینکه این نیروی کار تا چه حد تحصیل کرده، سالم، متخصص و قادر به کمک به اقتصاد خواهد بود، واقعاً مهم است.»

علیرغم جذب شرکت‌های چندملیتی بزرگی مانند اپل و فاکس‌کان در ماه‌های اخیر، بوروکراسی داخلی و بی‌ثباتی هند که ناشی از تغییرات مکرر سیاست‌ها است، سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی را می‌ترساند.

پروفسور فریزر می افزاید: «این تصوری قرن نوزدهمی است که هر چه جمعیت شما بیشتر باشد، قدرتمندتر هستید» چنانکه عوامل متعدد دیگری وجود دارند.

طبق آمار بانک جهانی، امروزه تنها نیمی از هندی‌های در سن کار (۱۴ تا ۶۴ سال) واقعاً مشغول به کار هستند یا به دنبال شغل می‌گردند.

در مورد زنان این میزان به ۲۵ درصد کاهش می‌یابد - که این رقم در چین ۶۰ درصد و در اتحادیه اروپا ۵۲ درصد است.

اقتصاد چین پس از یک سری اصلاحات در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ بیش از هر کشور دیگری رشد کرده است. اما ترکیبی از کووید، افزایش سن جمعیت و تنش‌های فزاینده با غرب، بر رشد این کشور تأثیر گذاشته است.

رشد تولید ناخالص داخلی هند در حال حاضر سریعتر از چین است - و پیش‌بینی‌های صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد که این روند احتمالاً ادامه خواهد یافت.

اما آیا نرخ رشد کندتر به این معنی است که چین موضوعیت خود را از دست خواهد داد؟

پروفسور اسپنس می‌گوید: «گر چین تا سال ۲۰۳۰ با نرخ ۴ یا ۵ درصد رشد کند، این یک دستاورد چشمگیر خواهد بود. مردم ممکن است فکر کنند که برای کشوری که رشد ۸ تا ۹ درصدی دارد، این کاهش بدی است، اما این واقعاً راه درستی برای فکر کردن در مورد آن نیست.»

«چین در حال حاضر بیشتر شبیه ایالات متحده است. ما هرگز با آن نرخ‌های ۸، ۹، ۱۰ درصد رشد نکرده‌ایم. آنها متکی به رشد بهره‌وری خواهند بود و من فکر می‌کنم که به دلیل سرمایه‌گذاری‌های هنگفت در آموزش، علم و فناوری می‌توانند به آنجا برسند.»

توسعه نظامی چین

چین و هند هر دو قدرت‌های هسته‌ای هستند که به آنها موقعیتی راهبردی در صفحه شطرنج جهان می‌دهد.

فدراسیون دانشمندان آمریکایی تخمین می‌زند که زرادخانه هسته‌ای پکن ۲.۵ برابر بزرگتر از زرادخانه دهلی نو است.

چین تقریباً ۶۰۰ هزار نفر بیشتر از هند در نیروهای مسلح دارد و به طور جدی در صنعت دفاعی خود سرمایه‌گذاری می‌کند.

پروفسور فریزر می‌گوید: «هند به شدت به روسیه وابسته است و فناوری و تخصص را از روسیه وارد می‌کند، در حالی که شکی نیست که چین در حال انجام تحقیقات فراوان و توسعه بومی زیرساخت‌های نظامی بوده است.»

در حالی که چین مزیت آشکاری در بخش دفاعی دارد، در عوض هند رابطه بهتری با اروپا و ایالات متحده دارد که بیشتر قدرت نظامی جهان در آن‌جا است.

پروفسور فریزر می‌افزاید: «هند می‌تواند یک شریک راهبردی مهم در اقیانوس هند و آرام باشد، که دولت ایالات متحده در آن‌جا در حال ایجاد نوعی منطقه امنیتی در اطراف چین است که شامل نه تنها آسیای شرقی، بلکه آسیای جنوبی و نه فقط اقیانوس آرام غربی بلکه شامل اقیانوس هند هم می‌شود.»

جایگزین‌های ژئوپلیتیکی

هند میزبان امسال اجلاس سران گروه ۲۰ است و آن را فرصتی برای معرفی خود به ۸۵ درصد از ثروت جهانی می‌بیند که در مجموعه‌ای از جلسات بر سر میزهای این اجلاس نشسته‌اند.

در حالی که روابط پکن با قدرتمندترین کشورهای جهان از زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ در ایالات متحده به طور فزاینده‌ای آسیب دیده است، چین شریک اقتصادی اصلی بیش از ۱۲۰ کشور، از روسیه و آفریقای جنوبی گرفته تا عربستان سعودی و اتحادیه اروپا است.

در کنار طرح بیلیون دلاری زیرساختی کمربند و جاده، این امر اهرم نفوذ سیاسی چین در خارج است.

در حالی که غرب هند را یک شریک ژئوپلیتیکی کلیدی می‌داند، پکن یکی از پنج کرسی شورای امنیت سازمان ملل را دارد، به این معنی که تقریباً در مورد هر تصمیم مهم جهانی که این سازمان می‌گیرد، اختیار تصمیم‌گیری - و وتو - دارد.

این وضعیتی است که هند و دیگر اقتصادهای نوظهور دهه‌ها در تلاش برای تغییر آن بوده‌اند، اما موفقیتی نداشته است.

پروفسور فریزر می‌گوید: «من روی یک ترکیب جدید از اعضای دائمی شورای امنیت شرط بندی نمی‌کنم، اگرچه همه ما می‌دانیم که منطقی نیست که فاتحان درگیری که در سال ۱۹۴۵ به پایان رسید همچنان نظم امنیتی جهانی را اداره کنند.»

پروفسور مایکل اسپنس موافق است.

«قدرت‌ رأی دیگر هیچ ارتباطی با اندازه و نفوذ اقتصادی ندارد. بنابراین در یک مقطع یا جهان این نهادها را اصلاح خواهد کرد، یا اهمیت آنها از میان خواهد رفت، زیرا جایگزین‌هایی ایجاد خواهند شد.»

در حال حاضر، جایگزین اصلی بریکس نام دارد - گروهی که برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی برای مقابله با نفوذ اقتصادی و ژئوپلیتیکی شمال جهانی تشکیل داده‌اند.

قدرت نرم

یک قرن پیش، هالیوود سینما را به ابزاری قدرتمند برای صدور ارزش‌ها و تأثیر آمریکا تبدیل کرد.

چین و هند با موفقیت از این راهبرد پیروی کرده‌اند.

در چین، تعداد سینماها از سال ۲۰۰۷ تا کنون ۲۰ برابر شده و به بیش از ۸۰ هزار سینما رسیده است (در مقایسه با ۴۱ هزار سینما در ایالات متحده و ۹۳۰۰ سینما در هند).

وندی سو، استاد چینی مطالعات رسانه و فرهنگی در دانشگاه کالیفرنیا می‌گوید: «قبل از همه‌گیری، چایناوود شتاب رشد خود را حفظ کرد و نفوذ خود را در سطح جهانی از طریق تولید مشترک فیلم و خرید استودیوهای فیلم‌سازی هالیوود گسترش داد.»

اما با وجود عملکرد بهتر سینماهای چین نسبت به بازار فیلم ایالات متحده در دو سال متوالی ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، این بازار فیلم در سال ۲۰۲۲ به دلیل تعطیلی‌های مرتبط با کووید سینماها ۳۶ درصد سقوط کرد.

و در حالی که بالیوود از دید بسیاری نسخه آسیایی هالیوود شناخته می‌شود، چایناوود برای بسیاری از مردم یک اصطلاح نسبتا ناآشنا باقی مانده است.

پروفسور سو می‌گوید: «نفوذ بالیوود در سراسر جهان بسیار بیشتر و قوی‌تر است.»

«حتی در چین، فیلم‌های بالیوود تأثیر زیادی بر تماشاگران چینی داشته است. دنگل (فیلم بالیوودی ساخته ۲۰۱۶ درباره کشتی‌گیر سابق ماهاویر سینگ فوگات) تقریباً از همه فیلم‌های هالیوودی در چین پیشی گرفت و به مدت ۱۶ روز متوالی فیلم شماره یک سینماهای چین بود. این فیلم ۶۰ روز به نمایش درآمد که یکی از طولانی‌ترین دوره‌های نمایش فیلم در تاریخ سینمای جهانی است.»

بیشتر بخوانید:

سازمان ملل جمعیت هند این هفته از چین پیشی می‌گیرد

آیا چین باید نگران کم شدن جمعیتش باشد؟

چرا هیچکس جمعیت واقعی هند را نمی‌داند؟

چین و هند در امتداد مرز مورد اختلاف چه می‌سازند؟

بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، هند با بیشترین میزان جمعیت از چین در این زمینه پیشی گرفته است.

آیا این کشور می‌تواند با همسایه قدرتمند خود به عنوان یک ابرقدرت جهانی برابری کند - یا حتی از آن پیشی بگیرد؟

چین همچنان از نظر اندازه اقتصادی، نفوذ ژئوپلیتیکی و قدرت نظامی به راحتی از هند پیشتر است. اما کارشناسان می‌گویند که این وضعیت رو به تغییر است.

از دید مایکل اسپنس، برنده جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۰۱، نوبت هند فرا رسیده است.

رئیس و استاد دانشگاه استنفورد به بی‌بی‌سی می‌گوید: «هند به چین خواهد رسید. اقتصاد چین کند خواهد شد و اما برای هند چنین نخواهد شد.»

اما چالش‌هایی در پیش است.

چین دومین اقتصاد بزرگ جهان را دارد که تقریباً پنج برابر بزرگتر از اقتصاد هند است که در رتبه پنجم قرار دارد.

هند با داشتن یک طبقه متوسط نسبتاً کوچک، به سرمایه‌گذاری عظیمی در آموزش، استانداردهای زندگی، برابری جنسیتی و اصلاحات اقتصادی نیاز دارد تا شاهد رونق «به سبک چینی» باشد.

و ابرقدرت جهانی بودن فراتر از جمعیت و اقتصاد است و به قدرت ژئوپلیتیکی و نظامی بستگی دارد - و هند در این حوزه‌ها بسیار عقب است.

قدرت نرم نیز نقش کلیدی دارد. صنعت فیلم بالیوود هند در تبلیغ این کشور در سطح بین‌المللی - و شکستن رکوردها در نتفلیکس - بسیار موثر است.

اما پس از آن، به اصطلاح چایناوود وجود دارد: صنعت فیلم‌سازی قدرتمند خودِ چین که به سرعت رشد می‌کند و برای اولین بار عنوان عنوان پرفروش‌ترین فیلم را در سال ۲۰۲۰ از هالیوود ربود و این کار را دوباره در سال ۲۰۲۱ انجام داد.

مومنتوم اقتصادی هند

امروزه ۸۶ هزار نوزاد هر روز در هند به دنیا می‌آیند که این عدد برای چین ۴۹۴۰۰ نوزاد در روز است.

با نرخ باروری پایین چین، جمعیت این کشور رو به کاهش است و قرار است تا پایان این قرن به زیر یک میلیارد نفر برسد.

سازمان ملل می‌گوید جمعیت هند تا سال ۲۰۶۴ به رشد خود ادامه می‌دهد و از ۱.۴ میلیارد فعلی به ۱.۷ میلیارد در سال ۲۰۶۴ افزایش خواهد یافت.

این امر به هند «سود جمعیتی» می‌دهد - اصطلاحی که به رشد سریع اقتصادی به لطف افزایش جمعیت در سن کار اشاره دارد.

پروفسور مارک فریزر، مدیر مؤسسه هند چین در نیو اسکول در نیویورک می‌گوید: «اصلاحات افزایشی در دهه ۱۹۹۰ در هند اکنون به بار نشسته است. اما اینکه این نیروی کار تا چه حد تحصیل کرده، سالم، متخصص و قادر به کمک به اقتصاد خواهد بود، واقعاً مهم است.»

علیرغم جذب شرکت‌های چندملیتی بزرگی مانند اپل و فاکس‌کان در ماه‌های اخیر، بوروکراسی داخلی و بی‌ثباتی هند که ناشی از تغییرات مکرر سیاست‌ها است، سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی را می‌ترساند.

پروفسور فریزر می افزاید: «این تصوری قرن نوزدهمی است که هر چه جمعیت شما بیشتر باشد، قدرتمندتر هستید» چنانکه عوامل متعدد دیگری وجود دارند.

طبق آمار بانک جهانی، امروزه تنها نیمی از هندی‌های در سن کار (۱۴ تا ۶۴ سال) واقعاً مشغول به کار هستند یا به دنبال شغل می‌گردند.

در مورد زنان این میزان به ۲۵ درصد کاهش می‌یابد - که این رقم در چین ۶۰ درصد و در اتحادیه اروپا ۵۲ درصد است.

اقتصاد چین پس از یک سری اصلاحات در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ بیش از هر کشور دیگری رشد کرده است. اما ترکیبی از کووید، افزایش سن جمعیت و تنش‌های فزاینده با غرب، بر رشد این کشور تأثیر گذاشته است.

رشد تولید ناخالص داخلی هند در حال حاضر سریعتر از چین است - و پیش‌بینی‌های صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد که این روند احتمالاً ادامه خواهد یافت.

اما آیا نرخ رشد کندتر به این معنی است که چین موضوعیت خود را از دست خواهد داد؟

پروفسور اسپنس می‌گوید: «گر چین تا سال ۲۰۳۰ با نرخ ۴ یا ۵ درصد رشد کند، این یک دستاورد چشمگیر خواهد بود. مردم ممکن است فکر کنند که برای کشوری که رشد ۸ تا ۹ درصدی دارد، این کاهش بدی است، اما این واقعاً راه درستی برای فکر کردن در مورد آن نیست.»

«چین در حال حاضر بیشتر شبیه ایالات متحده است. ما هرگز با آن نرخ‌های ۸، ۹، ۱۰ درصد رشد نکرده‌ایم. آنها متکی به رشد بهره‌وری خواهند بود و من فکر می‌کنم که به دلیل سرمایه‌گذاری‌های هنگفت در آموزش، علم و فناوری می‌توانند به آنجا برسند.»

توسعه نظامی چین

چین و هند هر دو قدرت‌های هسته‌ای هستند که به آنها موقعیتی راهبردی در صفحه شطرنج جهان می‌دهد.

فدراسیون دانشمندان آمریکایی تخمین می‌زند که زرادخانه هسته‌ای پکن ۲.۵ برابر بزرگتر از زرادخانه دهلی نو است.

چین تقریباً ۶۰۰ هزار نفر بیشتر از هند در نیروهای مسلح دارد و به طور جدی در صنعت دفاعی خود سرمایه‌گذاری می‌کند.

پروفسور فریزر می‌گوید: «هند به شدت به روسیه وابسته است و فناوری و تخصص را از روسیه وارد می‌کند، در حالی که شکی نیست که چین در حال انجام تحقیقات فراوان و توسعه بومی زیرساخت‌های نظامی بوده است.»

در حالی که چین مزیت آشکاری در بخش دفاعی دارد، در عوض هند رابطه بهتری با اروپا و ایالات متحده دارد که بیشتر قدرت نظامی جهان در آن‌جا است.

پروفسور فریزر می‌افزاید: «هند می‌تواند یک شریک راهبردی مهم در اقیانوس هند و آرام باشد، که دولت ایالات متحده در آن‌جا در حال ایجاد نوعی منطقه امنیتی در اطراف چین است که شامل نه تنها آسیای شرقی، بلکه آسیای جنوبی و نه فقط اقیانوس آرام غربی بلکه شامل اقیانوس هند هم می‌شود.»

جایگزین‌های ژئوپلیتیکی

هند میزبان امسال اجلاس سران گروه ۲۰ است و آن را فرصتی برای معرفی خود به ۸۵ درصد از ثروت جهانی می‌بیند که در مجموعه‌ای از جلسات بر سر میزهای این اجلاس نشسته‌اند.

در حالی که روابط پکن با قدرتمندترین کشورهای جهان از زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ در ایالات متحده به طور فزاینده‌ای آسیب دیده است، چین شریک اقتصادی اصلی بیش از ۱۲۰ کشور، از روسیه و آفریقای جنوبی گرفته تا عربستان سعودی و اتحادیه اروپا است.

در کنار طرح بیلیون دلاری زیرساختی کمربند و جاده، این امر اهرم نفوذ سیاسی چین در خارج است.

در حالی که غرب هند را یک شریک ژئوپلیتیکی کلیدی می‌داند، پکن یکی از پنج کرسی شورای امنیت سازمان ملل را دارد، به این معنی که تقریباً در مورد هر تصمیم مهم جهانی که این سازمان می‌گیرد، اختیار تصمیم‌گیری - و وتو - دارد.

این وضعیتی است که هند و دیگر اقتصادهای نوظهور دهه‌ها در تلاش برای تغییر آن بوده‌اند، اما موفقیتی نداشته است.

پروفسور فریزر می‌گوید: «من روی یک ترکیب جدید از اعضای دائمی شورای امنیت شرط بندی نمی‌کنم، اگرچه همه ما می‌دانیم که منطقی نیست که فاتحان درگیری که در سال ۱۹۴۵ به پایان رسید همچنان نظم امنیتی جهانی را اداره کنند.»

پروفسور مایکل اسپنس موافق است.

«قدرت‌ رأی دیگر هیچ ارتباطی با اندازه و نفوذ اقتصادی ندارد. بنابراین در یک مقطع یا جهان این نهادها را اصلاح خواهد کرد، یا اهمیت آنها از میان خواهد رفت، زیرا جایگزین‌هایی ایجاد خواهند شد.»

در حال حاضر، جایگزین اصلی بریکس نام دارد - گروهی که برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی برای مقابله با نفوذ اقتصادی و ژئوپلیتیکی شمال جهانی تشکیل داده‌اند.

قدرت نرم

یک قرن پیش، هالیوود سینما را به ابزاری قدرتمند برای صدور ارزش‌ها و تأثیر آمریکا تبدیل کرد.

چین و هند با موفقیت از این راهبرد پیروی کرده‌اند.

در چین، تعداد سینماها از سال ۲۰۰۷ تا کنون ۲۰ برابر شده و به بیش از ۸۰ هزار سینما رسیده است (در مقایسه با ۴۱ هزار سینما در ایالات متحده و ۹۳۰۰ سینما در هند).

وندی سو، استاد چینی مطالعات رسانه و فرهنگی در دانشگاه کالیفرنیا می‌گوید: «قبل از همه‌گیری، چایناوود شتاب رشد خود را حفظ کرد و نفوذ خود را در سطح جهانی از طریق تولید مشترک فیلم و خرید استودیوهای فیلم‌سازی هالیوود گسترش داد.»

اما با وجود عملکرد بهتر سینماهای چین نسبت به بازار فیلم ایالات متحده در دو سال متوالی ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، این بازار فیلم در سال ۲۰۲۲ به دلیل تعطیلی‌های مرتبط با کووید سینماها ۳۶ درصد سقوط کرد.

و در حالی که بالیوود از دید بسیاری نسخه آسیایی هالیوود شناخته می‌شود، چایناوود برای بسیاری از مردم یک اصطلاح نسبتا ناآشنا باقی مانده است.

پروفسور سو می‌گوید: «نفوذ بالیوود در سراسر جهان بسیار بیشتر و قوی‌تر است.»

«حتی در چین، فیلم‌های بالیوود تأثیر زیادی بر تماشاگران چینی داشته است. دنگل (فیلم بالیوودی ساخته ۲۰۱۶ درباره کشتی‌گیر سابق ماهاویر سینگ فوگات) تقریباً از همه فیلم‌های هالیوودی در چین پیشی گرفت و به مدت ۱۶ روز متوالی فیلم شماره یک سینماهای چین بود. این فیلم ۶۰ روز به نمایش درآمد که یکی از طولانی‌ترین دوره‌های نمایش فیلم در تاریخ سینمای جهانی است.»

بیشتر بخوانید:

سازمان ملل جمعیت هند این هفته از چین پیشی می‌گیرد

آیا چین باید نگران کم شدن جمعیتش باشد؟

چرا هیچکس جمعیت واقعی هند را نمی‌داند؟

چین و هند در امتداد مرز مورد اختلاف چه می‌سازند؟