راند پایانی اردوغان و قلیچدار اوغلو؛ چه کسی به «آکسارای» می‌رود؟

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از المیادین، دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه امروز یکشنبه رأس ساعت ۸ آغاز شده و تا ساعت ۱۷ ادامه دارد و مردم ترکیه باید از بین دو نامزد راه‌یافته به دور دوم یعنی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور فعلی و کمال قلیچدار اوغلو، نامزد اصلی مخالفان، یکی را به عنوان سیزدهمین رئیس‌جمهور این کشور انتخاب کنند.

بعد از این که هیچ یک از نامزدهای ریاست جمهوری نتوانستند ۵۰ بعلاوه یک درصد را در دور اول کسب کنند. رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه با ۴۹.۵ درصد نزدیکترین نامزد به پیروزی بود، در حالی که کمال قلیچداراوغلو، رهبر اپوزیسیون، حدود ۴۵ درصد را به دست آورد. سینان اوغان نیز حدود ۵ درصد آرا را به دست آورد و چند روز پیش حمایت خود را از اردوغان در دور دوم اعلام کرد.

اگرچه بیشتر شاخص‌ها حاکی از آن است که اردوغان به راحتی پیروز خواهد شد، اما صحبت از نتیجه قطعی به نفع او دقیق نیست و پیش بینی پیروزی اردوغان با اختلاف آرا در برابر رقیب خود یعنی قلیچدار اغراق آمیز است.

نتایج دور اول نشان می‌دهد که اردوغان به دلیل امتیازاتی چون اول شدن در دور اول انتخابات، کسب اکثریت پارلمان توسط ائتلاف وی و حمایت سینان اوغان شانس بیشتری برای پیروزی دارد، با وجود این، اردوغان با چالش‌هایی نیز مواجه است که باید بر آنها غلبه کند. قلیچداراوغلو نیز می‌داند که گرچه شانس او برای پیروزی کمتر از اردوغان است، اما هنوز چیزی قطعی نشده و می‌توان به پیروزی امیدوار بود.

اپوزیسیون به دنبال برجسته کردن دستاوردهای «محدود» خود و شکست‌های اردوغان مانند کاهش سه درصدی آرا وی نسبت دوره ۲۰۱۸ یا کاهش تعداد شهرهای حامی وی از ۶۳ به ۵۱ شهر است که در نتایج دور اول آشکار شد و تلاش می‌کند تا آنها را برای رأی‌دهندگان ترک بزرگ جلوه دهد تا بتواند دریچه‌ای از فرصت را برای دستیابی به پیروزی باز کند.

اپوزیسیون همچنین بر روی رأی دهندگان جوان که با توجه به بحران اقتصادی خواستار تغییر هستند، تمرکز دارد، در حالی که اردوغان دستاوردهای خود را در طول نزدیک به دو دهه حکومت خود یادآوری می‌کند که طی آن دولت ترکیه در زمینه امنیت، اقتصاد و سیاست‌های داخلی و خارجی چه تغییراتی ایجاد کرده که باعث شده این کشور دیگر یک کشور وابسته به غرب نباشد.

با این حال، نسل جوان که جز در دوران اردوغان زندگی نکرده، از شرایط بد اقتصادی رنج می‌برد و برای همین مخالفان درصددند تا بیشترین تعداد ممکن از جوانان را در دور دوم بیاورند و درصد آرا خود را بالا ببرند، به ویژه اینکه حدود هشت و نیم میلیون نفر در دور اول شرکت نکرده بودند.

اپوزیسیون همچنین به دنبال افزایش حمایت خود در شهرهای مرکزی ترکیه است که در دور اول در آنها پیشرو بودند، مانند شهر آنکارا که در آن قیلیچدار اوغلو ۱.۳۱ درصد بیشتر از اردوغان رأی به دست آورد. در استانبول نیز قیلیچداراوغلو با ۴۸.۵۵ درصد در مقابل ۴۶.۶۹ درصد ب اردوغان برتری داشت. قلیچدار اوغلو در شهرهای بزرگ آدانا و آنتالیا نیز بیشتر از اردوغان رأی کسب کرده بود. قلیچدار اوغلو در آدانا، حدود ۷ درصد و در آنتالیا حدود ۹ درصد بیشتر از اردوغان رأی آورد.

در حالی که ائتلاف ملت به رهبری قلیچدار بر شهرهای بزرگ تمرکز دارد و به آنها امیدوار است، نگرش رأی دهندگان در همان شهرها نشان دهنده تمایل بیشتر به ائتلاف جمهور به رهبری اردوغان در انتخابات پارلمانی است.

پیروزی ائتلاف اردوغان در انتخابات پارلمان و کسب اکثریت آن، یک تهدید و یک فرصت برای هر دو حزب انتخابات است. برخی از رأی دهندگان ممکن است مشتاق هماهنگی بین پارلمان و ریاست جمهوری باشند و از این رو به اردوغان رأی می‌دهند تا ثبات نهادهای دولتی و هماهنگی آنها بیشتر شود، در حالی که برخی دیگر ممکن است، چنین اعتقادی داشته باشند که هماهنگی بین پارلمان و ریاست جمهوری و یکدست شدن آنها باعث افزایش قدرت رئیس جمهور می‌شود و اختیارات مطلق به آن می‌دهد و لذا به اردوغان رأی نمی‌دهند. این همان چیزی است که اپوزیسیون در تبلیغات خود علیه اردوغان استفاده و تاکید می‌کند که همین اختیارات مطلق اردوغان است که منجر به بحران‌های مختلف اقتصادی و سیاسی شده است.

یکی دیگر از چالش‌های پیش روی اردوغان، وضعیت اطمینان به پیروزی برای رأی دهندگانش است، به گونه‌ای که ممکن است به نوعی باعث بی انگیزگی برای حضور در پای صندوق‌های رأی شود، در حالی که در طرف دیگر، قلیچدار به دنبال تغییر احساس "ناامیدی" از نتایج دور اول به نوعی تحدی است و در این زمینه از تمام حربه‌ها استفاده کرده است.

اگرچه شانس پیروزی اردوغان بالاتر از باخت وی است، اما پیروزی او تا زمانی که آخرین صندوق‌های رأی شمارش نشود، قطعی نیست و بر خلاف نظر اکثر ناظران امور ترکیه که معتقدند اردوغان با درصد نسبتاً بالایی پیروز می‌شود، معتقدیم که اختلاف بین دو نامزد کم خواهد بود و اگر اردوغان پیروز شود بیش از ۵۱ درصد نخواهد داشت و در صورت پیروزی قلیچدار اختلاف ممکن است خیلی کم و در حد چند هزار رأی خواهد بود.

برآوردهای دور اول انتخابات با دور دوم متفاوت است و میزان شرکت در دور دوم انتخابات به احتمال زیاد بالاتر از دور اول خواهد بود. این یعنی شرکت رأی دهندگانی که در دور اول رأی نداده بودند، بعلاوه نقش جوانان در روند انتخابات، که می‌توانند بسیار تأثیرگذار باشند (حدود ۵ میلیون رأی دهنده).

با توجه به اینکه ائتلاف جمهور اکثریت پارلمان را به دست آورد و با توجه به حمایت سنان اوغان از اردوغان، احتمال برنده شدن اردوغان بیشتر است مگر اینکه قلیچدار اوغلو بتواند، جوانان بیشتری را به پای صندوق رأی بیاورد، و با افزایش نسبت مشارکت، نتیجه را به نفع خود تغییر دهد.