سفر ایرانی‌ها به ژاپن برای کار / کاروان حج حسینیه ارشاد با شریعتی و مطهری / نبرد کمونیست‌ها و ملی‌گرایان در چین / شوروی پس از مرگ استالین

بسته ویدیویی «تابناک» مجموعه‌ای از ویدیو‌ها عمدتاً متکی بر گزارش‌ها و تحلیل‌ها و ویدیویی‌هایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که تماشایش را از دست داده‌اید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر می‌توان فرا گرفت.

سفر ایرانی‌ها به ژاپن برای کار

ده‌ها هزار جوان جویای کار در اوایل دهه‌ هفتاد با ویزای سه ماهه توریستی عازم ژاپن و با چشم‌پوشی دولت ژاپن نسبت به اقامت غیرقانونی آنها، جذب واحدهای تولیدی و صنعتی شدند. «پارک یویوگی / Yoyogi kōen» توکیو معروف به تهران کوچک، وعده‌گاه هفتگی این گروه مهاجر بود. تصاویری از این حضور هفتگی که برای خرید و فروش کالا بوده را در تابناک می‌بینید. ژاپن در مواجهه با این وضعیت، قوانین صدور ویزا برای شماری از کشورها از جمله ایران را سخت‌تر کرد که به این موج مهاجرت پایان بخشید.

کاروان حج حسینیه ارشاد با شریعتی و مطهری

کاروان حج حسینیه ارشاد در سال ۱۳۴۹ مشتمل بر گروهی بود که اکنون بخش مهمی از تاریخ معاصر ایران را تشکیل می‌دهد. در این کاروان چهره‌هایی، چون دکتر علی شریعتی و شهید مرتضی مطهری حضور داشتند که نقد‌هایی نیز به رویکرد‌های هم داشتند، اما همچنان روابط ایشان برقرار بود. تصاویری که می‌بینید، ۱۶ و ۱۷ بهمن ماه ۱۳۴۹ ثبت شده که از روی نوار حلقه صامت فیلمبرداری تبدیل گشته است. روی این فیلم صامت، صدای دکتر شریعتی قرار داده شده است.

نبرد کمونیست‌ها و ملی‌گرایان در چین

یکی از مهمترین درگیری‌های نظامی شرق آسیا که اهمیتی سرنوشت ساز در آن منطقه داشت، جنگ داخلی چین بود. چیانگ کای‌شک که به دنبال تحکیم حکومت خود در چین بود با سرکوب رهبران نظامی در شمال سعی کرد، کمونیست‌ها به رهبری مائو تسه تونگ را نیز سرکوب کند و علیرغم اینکه در اوایل کار موفقت‌هایی نیز در این مورد کسب کرد، با آغاز جنگ دوم چین و ژاپن برای دفاع از چین در برابر حمله ژاپن مجبور شد با آن‌ها صلح کرده و همراه با کمونیست‌ها با ژاپنی‌ها بجنگد. اما حدود یک سال پس از پایان جنگ دوم چین و ژاپن، درگیری‌ها دوباره از سر گرفته شد و این بار با پیروزی کمونیست‌ها سرنوشت چین و منطقه خاور دور برای همیشه تغییر کرد. در این ویدیو، گزارشی از اتفاقات آن دوران را که تا حدودی شرایط نظامی و سیاسی حاکم بر چین را توصیف می‌کند، ببینید.

شوروی پس از مرگ استالین

استالین پس از لنین در شوروی به قدرت رسید و تا مدت‌ها رهبر بی‌رقیب حزب کمونیست شوروی بود؛ اما پس از مرگ وی در سال ۱۹۵۳ نیکیتا خروشچف، رهبر شوروی پس از استالین او را نکوهش کرد و در سخنرانی سری که در کنگره بیستم حزب کمونیست داشت، پس از حمله به استالین و نقد شدید گزارش محرمانه‌ای از رفتار‌های او به پیامد‌های کیش شخصیتی که دور محور نام او شکل گرفته بود اشاره کرد. این سخنرانی سری تاثیرات بسیار شگرفی در پی داشت و تاثیر بسیاری روی اتفاقات قرن بیستم گذاشت. پس از این سخنرانی دوره استالین‌زدایی شروع شد که شامل سیاست‌های آزادسازی و اصلاحات شدید شد. شخص خود استالین نیز از سطح جامعه شخصیت زدایی و نام وی از کتب درسی حذف شد، نام شهر استالینگراد به ولگاگراد تغییر کرد و جسد وی از کنار لنین به زیر دیوار کرملین بدون تشریفات منتقل شد. گزارشی که انگلیس از این دوران داشته در ویدیو تابناک با زیرنویس فارسی ببینید.

تظاهرات دانشجویان در اعتراض به محمدرضا شاه

در دوران پهلوی، همزمان با افزایش خفقان سیاسی داخلی، در فضای خارجی تحرکات افزایش یافت. دانشجویان ایرانی ۱۰ خرداد ۱۳۴۶ در اعتراض به سفر محمدرضا شاه پهلوی به آلمان در مونیخ تظاهرات کردند. تصاویری که می‌بینید، همین تظاهرات را روایت می‌کند.