شبکه کتابخانه های عمومی گسترده‌ترین شبکه فرهنگی کشور

به گزارش خبرنگار مهر، مهدی رمضانی صبح امروز دوشنبه در نشست خبری که در کتابخانه مرکزی اهواز برگزار شد، اظهار کرد: شبکه کتابخانه های عمومی بعد از مدارس و مساجد، گسترده‌ترین شبکه فرهنگی در سراسر کشور است.

وی افزود: کتابخانه ها، خدمت رسانی در حوزه کتاب، کتابخوانی، فعالیت‌های ترویجی، فعالیت‌های فرهنگی، فعالیت‌های اجتماعی، فعالیت‌های آموزشی و اطلاع رسانی را پیگیری می‌کنند.

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور تصریح کرد: در جهان اسلام گسترده‌ترین شبکه را داریم، در آسیا جز پنج کشور اول هستیم، در دنیا نیز جز ۲۰ کشور اول قرار داریم که مجهز به ناوگان شبکه کتابخانه ها هستیم؛ لذا این موضوع اساسی و پراهمیت است که باید مورد توجه قرار بگیرد.

رمضانی با اشاره به اینکه در کتابخانه ها به دلیل تغییر کارکرد و خدمات در دنیا اتفاقات متعدد و متنوعی رخ داده است، عنوان کرد: در ایران شاهد این تحولات هستیم و کتابخانه از فضای سنتی که فضای کلاسیک شامل مخزن کتابخانه و سالن مطالعه محسوب می‌شود به یک مرکز یا باشگاه فرهنگی اجتماعی تبدیل شده و در تلاش هستیم که این مسئله در کشور فراگیرتر و گسترده‌تر پیش رود.

وجود ۳۸۰۰ کتابخانه در سراسر کشور

وی با بیان اینکه بعد از انقلاب اسلامی توسعه خوبی در ناوگان کتابخانه ها اتفاق افتاده است، اضافه کرد: قبل از انقلاب یعنی از سال ۱۳۴۴ تا ۱۳۵۷ حدود ۳۰۰ کتابخانه در کشور وجود داشت که اکنون به سه هزار و ۸۰۰ کتابخانه رسیده است؛ بر اساس چشم‌انداز، برنامه توسعه ششم و برنامه توسعه هفتم برای دسترسی به فضای کتابخانه ای و ایجاد عدالت فرهنگی، گسترش شبکه باید همچنان استمرار پیدا کند تا برای عدالت دسترسی به فضا و سرانه کتابخوانی به نقطه مطلوب برسیم.

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور، خدمات کتابخانه عمومی را مسئله جدی در دنیا خواند و اظهار کرد: در حوزه تعهدات کتاب‌خانه ای نیز تعهدات جدیدی را ایجاد کردیم؛ بخش‌های کودک، دیداری، شنیداری، پایگاه‌های اطلاعاتی، گالری، سینما و … دیگر خدماتی هستند که در کتابخانه ها تعریف کرده‌ایم.

رمضانی عنوان کرد: شناساندن موقعیت و فرصت کتابخانه های عمومی به مردم، همچنین آشنا شدن مسئولان و ظرفیت استفاده از کتابخانه های عمومی اتفاق دیگری است که در این نهاد پیگیری می‌کنیم.

وی با اشاره به اینکه با افزایش قیمت کتاب، یکی از راه حل‌ها و راهکارها برای ایجاد دسترسی به کتاب گسترش کتابخانه های عمومی است، گفت: رئیس جمهور در بازدید از نمایشگاه کتاب بر این نکته تاکید داشتند و یکی از موضوعاتی که پیگیری کردند، دسترسی مردم به کتاب از طریق کتابخانه های عمومی بوده است؛ لذا این فضایی است که باید بین تولید کتاب و کتابخانه های عمومی ایجاد شود و این را در اولویت کاری قرار دادیم که در این نهاد و دولت در حال پیگیری هستیم تا به نتایج بهتری نسبت به قبل برسیم.

وی افزود: توجه به حوزه رسانه‌ای به‌خصوص حضور پررنگ در رادیو و تلویزیون یکی دیگر از موضوعات در دست اقدام است.

رمضانی بیان کرد: اگر بخواهیم حوزه کتاب و کتابخوانی را به صورت راهبردی و عمیق پیش ببریم راهی نیست جز آنکه به حوزه کودک و نوجوان توجه جدی و اساسی شود که رهبر انقلاب در بازدید که از نمایشگاه کتاب داشتند بر این نکته تاکید فرمودند.

تجهیز کتابخانه های عمومی سراسر کشور به حوزه کودک و نوجوان

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور با بیان اینکه بازدید رئیس جمهور در نمایشگاه کتاب اساساً از حوزه کودک و نوجوان صورت گرفت، تصریح کرد: در چند سال گذشته به صورت جدی این مسئله را پیگیری کرده‌ایم و اکنون همه کتابخانه های عمومی سراسر کشور به حوزه کودک و نوجوان مجهز هستند.

رمضانی با بیان اینکه یک مجموعه چهارضلعی با عنوان «هدهد سفید» در حوزه کودک و نوجوان تعریف کرده‌ایم، اظهار کرد: این مجموعه شامل کتابخانه های اختصاصی کودک و نوجوان است و اکنون به جز بخش تخصصی کودک کتابخانه های عمومی، ۱۳ باب کتابخانه در این حوزه در سراسر کشور وجود دارد، همچنین برنامه «هدهد سفید» برنامه دیگری است که از شبکه پویا در حال پخش است.

وی ادامه داد: کتاب هدهد سفید که یک کتاب تعاملی بین کتابخانه های عمومی و اعضای کودک و نوجوان است از این مجموعه به‌حساب می‌آید؛ جایزه هدهد سفید، انتخاب کتاب برتر توسط اعضای کودک و نوجوان کتابخانه های عمومی بخش دیگر این مجموعه است که به طور جدی این مجموعه را پیش می‌بریم.

برگزاری اختتامیه جشنواره قصه گویی

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور گفت: برگزاری جشنواره قصه گویی یکی دیگر از اقدامات اصلی است که در این نهاد شکل داده‌ایم و در روزهای آتی نیز اختتامیه دومین جشنواره قصه گویی را خواهیم داشت.

رمضانی، جشنواره کتابخوانی رضوی را یک برنامه عمیق و راهبردی در حوزه کتابخوانی خواند و بیان کرد: تلاش شده از بسترهای موجود برای پیش برد ترویج کتاب، ایجاد و برگزاری مسابقه کتابخوانی استفاده شود و این جشنواره جز معدود برنامه‌هایی است که همه گروه‌های سنی را شامل می‌شود و حتی این امکان فراهم است تا به‌صورت خانوادگی در جشنواره شرکت کرد؛ سال گذشته در سطح ملی بیش از یک میلیون نفر در این جشنواره شرکت داشته‌اند.

وی افزود: توجه به مجموعه اعضای کتابخانه های عمومی با محوریت طرح کودک و نوجوان یکی از اولویت‌های ما است.

توسعه کتابخانه های سیار در دستور کار است

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور با بیان اینکه توسعه کتابخانه های سیار به عنوان یکی از شاخص‌های برقراری عدالت فرهنگی و دسترسی به کتاب در دستور کار است، تصریح کرد: کمتر از چهار سال پیش در کشور ۹ دستگاه کتابخانه سیار داشتیم که اکنون تعداد آن به بیش از ۵۰ دستگاه رسیده و تلاش داریم تا بازهم این مقدار گسترش پیدا کند، به همین منظور از محل مسئولیت‌های اجتماعی دستگاه‌های مختلف پیگیری این مسئله هستیم.

رمضانی ادامه داد: کتابخانه های سیار جز پربازده‌ترین موقعیت‌های کتابخانه ای برای ما محسوب می‌شوند و به همین منظور برای توسعه آن در تلاش هستیم؛ اکنون ۸۰۰ کتابخانه روستایی در سراسر کشور داریم که این امر در راستای توسعه عدالت فرهنگی بوده است.

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور با اشاره به اینکه در حوزه عشایر موضوع «کوله کتاب» را داشته‌ایم، اظهار کرد: در خوزستان و به همت اداره کل کتابخانه های عمومی استان، جشنواره کتاب با طعم عشایر برگزار شد؛ این مدل که از خوزستان شکل گرفته در کشور قابل تکثیر است و همه تلاشمان را خواهیم کرد تا بتوانیم دسترسی به کتاب، اجزای فرهنگ، اطلاع رسانی و آموزش را از فضای کتابخانه های عمومی محقق کنیم.

ارتقای منابع عربی کتابخانه های عمومی خوزستان

رمضانی عنوان کرد: از آنجایی که در خوزستان مردم عرب زبان حضور دارند، تلاش کرده‌ایم تا منابع عربی کتابخانه های عمومی را مقدار کمی ارتقا دهیم و اخیراً خرید خوبی در حوزه منابع صورت گرفته که بزودی کتاب‌ها توزیع خواهند شد، البته این مسئله اختصاصی برای استان خوزستان است.

وی، استفاده از فضای مجازی و الکترونیک را مسئله دیگر برای خدمت رسانی خواند و گفت: بزودی یک نمونه کتابخانه مبتنی بر فضای الکترونیک افتتاح خواهیم کرد و در تلاش هستیم برای تکثیر این مدل و استفاده از فضای الکترونیک، یک نرم افزار کاربردی برای استفاده اعضای کتابخانه های عمومی بهره برداری کنیم که بخش قابل توجهی از خدمات در آن سیستم تعریف می‌شود.

عضویت همه مردم ایران در کتاب‌خانه‌ها

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور بیان کرد: مسئله دیگر تغییر مدل عضویت در کتابخانه های عمومی است و در دوره جدید با پیش بینی‌هایی که صورت گرفته و طراحی‌های که در حال انجام است، همه مردم ایران بعد از اخذ کد ملی عضو کتابخانه عمومی خواهند شد. البته این عضویت برای استفاده از مخزن کتابخانه خواهد بود.

رمضانی ادامه داد: کتابخانه ها بر اساس مجموعه خدماتی که ارائه می‌دهند، درجه بندی می‌شوند و مردم بر اساس خدماتی که می‌خواهند استفاده کنند، از طریق فضای مجازی و فضای حقیقی می‌توانند از آن خدمات بهره مند شوند که در ۲۴ آبان ماه سال گذشته با حضور رئیس جمهور و اهدا کارت عضویت جدید به ایشان این طرح آغاز شد.

وی با بیان اینکه هیچ شخصیتی در جمهوری اسلامی ایران به اندازه رهبر در حوزه مطالعه اظهار نظر نداشته است، تصریح کرد: بازدید سه ساعته ایشان از نمایشگاه کتاب یک بازدید کاملاً تخصصی و حرفه‌ای بود نه بازدید یک مقام مسئول که در این بازه زمانی از حدود ۴۸ غرفه بازدید داشته‌اند و خیلی دقیق مسائل را پیگیری می‌کردند؛ اگر بیانات ایشان را مقایسه کنید، متوجه می‌شوید در هیچ حوزه دیگری از فرهنگ این حجم از صحبت تخصصی و اظهار نظر وجود ندارد.

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور گفت: به عنوان یک جامعه آرمانی با حوزه کتاب و کتابخوانی فاصله داریم ولی وضع کشور در حوزه کتاب آنطور که ترسیم می‌شود، وخیم نیست.

رمضانی با اشاره به اینکه فرآیند آموزش و پرورش کشور ما به سمت کتاب‌خوان کردن دانش آموزان و مطالعه آزاد حرکت نمی‌کند، بیان کرد: مدت‌ها است منتظر زنگ مطالعه هستیم که این فرمایش صریح رهبری است و بیش از ۱۰ سال از آن گذشته ولی هنوز اجرا نشد، اگر می‌خواهیم جامعه ما کتاب‌خوان شود باید این دوره آموزشی وارد شود.

تلاش برای ملی کردن جشنواره طعم کتاب با عشایر

وی در پاسخ به خبرنگار مهر در خصوص برنامه‌های نهاد برای استمرار جشنواره طعم کتاب با عشایر گفت: در این نهاد دو مدل طراحی داریم؛ یک مدل طراحی برنامه‌های ملی است که سعی می‌کنیم در اینها از نظرات همکارانمان در صف استفاده کنیم تا مدلی صورت نگیرد.

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در ادامه بیان کرد: برخی از اقدامات نیز منطبق بر شرایط همه مناطق کشور نیست و به‌صورت جوشش‌های منطقه‌ای انجام می‌شود که ما در تلاش هستیم تا آن جوشش‌های منطقه‌ای را حمایت کنیم و آنها را به مدل ملی تبدیل کنیم که جشنواره طعم کتاب با عشایر از این دست اقدامات است و در استان خوزستان طراحی، پیگیری و اجرا شد. بنای ما تقویت، اصلاح و گسترش مدل در مناطق عشایر نشین است.

رمضانی گفت: ما می‌توانیم با کمک فرستادن کتابخانه های سیارمان به منطقه عشایر این فضا را تقویت کنیم. البته چند سال پیش نیز مسابقه و رویداد طراحی کتابخانه عشایری را انجام داده‌ایم که منتظر هستیم تا طراحی‌ها به فضای واقعی نزدیک تر شود تا بتوانیم در فضای عشایر کار کنیم.