سوت و کارت‌هایی که سرنوشت‌ساز خواهد بود؛/ به یک داور شجاع برای دربی ۱۰۱ نیازمندیم!

به گزارش "ورزش سه"، دربی تهران از دربی‌هایی است که خیلی زود بعد از تولدش تبدیل به حساس‌ترین هماوردی‌های ایران شد و بعد با گسترش رسانه‌های جمعی صدای آن از قاره آسیا هم فراتر رفت. 
بعد از شکل‌گیری این هماوردی، هیچ برهه‌ای نیست که این تقابل حساس نبوده باشد و تقریباً جنجال و حساسیت همزاد شروع این رقابت سنتی بوده است. به‌عنوان نمونه اولین تقابل رسمی در مسابقات داخلی (دربی چهارم) اخراجی داشت و دربی پنجم به‌عنوان دومین بازی رسمی دو تیم در مسابقات داخلی، به جنجال کشیده شده و نیمه تمام ماند. حتی دربی رسمی بعدی (دربی هفتم) سرنوشتی مشابه قبل داشت، با نتیجه انضباطی تعیین تکلیف شد. از همان روزها مشخص شد که این یک تقابل معمولی نیست و تا به امروزه هیچگاه برای طرفین به چشم بازی سه امتیازی نگاه نشده است.

بسیار فراتر رفته و بعضاً حتی برد دربی به قهرمانی ترجیح داده می‌شود. با توجه به این پیشینه تاریخی از نظر حساسیت، باید گفت که همیشه حساس بوده و همیشه خشونت، جنجال و درگیری نیز فوتبالی داشته است، به تبع همیشه هم با کارت‌های رنگی همراه بوده است.

حساسیت به قدری بالا بوده که از همان دوران قبل از انقلاب مسئولین متوجه شدند که داور ایرانی از پس این تقابل بر نمی‌آید و پای داوران خارجی به دربی باز شد. بعد از انقلاب نیز، بعد از دربی جنجالی و نیمه تمام بهمن ۱۳۷۳، یک بار دیگر سوت دربی به دست داوران غیر بومی سپرده شد و تا سال ۱۳۸۷، نزدیک به ۱۴ سال داوران ایرانی در حد دربی تهران تشخیص داده نشدند و سهمی از دربی نداشتند.

استفاده از کارت قرمز

با وجود جنجال‌های بی‌شمار هنوز جرأت داوران در استفاده از کارت قرمز به طرز عجیبی کم است. توجه کنید آخرین کارت قرمزهای دربی در جریان بازی (قبل از دقیقه ۹۰) از جیب علیرضا فغانی خارج شده است. او مرحوم مهرداد اولادی را در برخوردی نه چندان خشن اخراج کرد.

سایر اخراجی‌ها بیشتر بی‌اثر و در راستای خودی نشان دادن داوران بوده‌اند، به ویژه چند کارت قرمز اخیر در وقت‌های اضافه از جیب داوران خارج شده است. به‌عنوان نمونه، اخراج سید مهدی رحمتی در وقت‌های اضافه دربی ۸۵ به دلیل به دلیل درگیری و اتلاف وقت، اخراج علی کریمی از استقلال در آخرین دقیقه دربی ۹۱ و اخراج فرشاد فرجی در وقت‌های اضافه دربی ۹۵.

شاید همین احتیاط بیش از حد داوران یکی از دلایل مساوی‌های بیش شمار در دربی باشد. ترس از اینکه باخت یک طرف به دلیل ضعف‌های داور، بر سر او خراب شود و آماج فشارهای هواداری بعد از دربی شود. به ویژه در مواقعی که داور مرتکب یک اشتباه می‌شود، اشتباه بعدی او در جهت مخالف و در راستای به اعتدال کشاندن اشتباهات است که چنین چیزی در کلاس داوری دنیا رایج نیست و در این صورت همیشه بازنده داور بوده و دست آخر هر دو طرف از داوری شکایت دارند.

شاید بُعد دیگر قضیه به وجدان داوران ایرانی و گرایش ذاتی آنها به قضاوت عادلانه باشد که تمایلی ندارند نتیجه بازی تحت تاثیر اشتباهات آنها باشد و حق از تیمی ضایع نشود که البته این نگاه از نظر فنی توجیه قابل قبولی نیست.

اعتراض و موقعیت‌های بسیاری در سالیان اخیر می‌توانست با کارت‌های رنگی داور، بازی را به کنترل کامل داور درآورد، اما جریان مسیر متفاوتی را طی کرده و بیشتر داوران با جسارت کم بازی را از دست خود خارج کرده‌اند. به طور کلی داوران ایرانی در خارج کردن کارت قرمز از جیب خود بسیار محتاط‌تر از همکاران خارجی خود بوده‌اند و عجیب است در شرایطی که قدرت دست داور قرار دارد، به راحتی آن را از خود سلب می‌کند و در آخر آماج فحاشی و اتهامات پایان ناپذیر می‌شود و البته اینکه داوران ایرانی چه زمانی می‌خواهند از ابزارهای انضباطی و تنبیهی خود به درستی و در راستای مدیریت نظم بازی استفاده کنند، معلوم نیست.

به یک تن داور شجاع نیازمندیم!
داور دربی ۱۰۱ هر کسی باشد، سوت یکی از حساس‌ترین دربی‌های تاریخ به او سپرده شده است. واقعیت این است علی‌رغم رشد کمی داوران، اشتباهات داوری کم نشده که هیچ، بلکه بیشتر هم شده و در سالیان اخیر نیز حسرت داوری بدون اشتباه بر دل هواداران بی‌نوا مانده است و اگر منصفانه به هواداران همیشه در حال جنگ نگاه کنیم، هیچ کدام از طرفین دوست ندارند شاهد اشتباه داوری باشند؛ حتی به نفع تیم خود.

بی‌تردید، بیشتر اتهاماتی که به داوران وارد می‌شود غیر منطقی، عجولانه و ناشی از هیجان‌های هواداری است، اما هرچه هست تصمیمات اشتباه فضا را برای چنین مسائلی باز می‌کند.

علی پشابادی