تفاوت ماهوی انقلاب اسلامی ایران، در نگاه اسلام با سایر مکاتب است

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به نقل از نهاد رهبری در دانشگاهها، حجت الاسلام والمسلمین رستمی، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها در «همایش انقلاب اسلامی و جامعه معاصر؛ فرصت‌ها و چالش‌ها» که در دانشگاه تهران برگزار شد با اشاره به تفاوت بنیادین نگاه به انقلاب در اندیشه اسلام و دیگر اندیشه‌های سیاسی اجتماعی گفت: علوم اجتماعی و سیاسی معاصر، انقلاب را یک پدیده استثنایی در حرکت اجتماعی تلقی می‌کنند، اما در نگاه اسلام، انقلاب یک سنت و ضرورت است؛ یک صیرورت و تحول دائمی است که انسان به آن دعوت شده است؛ این تحول از درون انسان نشأت می‌گیرد و در محیط هم آثار خود را نشان می‌دهد.

وی افزود: این تفاوت ماهوی انقلاب، در نگاه اسلام و سایر مکاتب و اندیشه‌های سیاسی است. وقتی ما تغییر و تحول را هم اقتضای طبیعت و هم اقتضای انسان-به عنوان بخشی از آفرینش خدا- بدانیم، انقلاب پدیده‌ای می‌شود که هم باید به دنبالش بود و هم به پیشواز آن رفت.

حجت الاسلام والمسلمین رستمی با بیان اینکه از منظر دین اسلام، انقلاب اتفاقی است که از دورن انسان‌ها نشأت می‌گیرد و سپس به کنش اجتماعی تبدیل شده و جامعه و ارکان آن را دچار تحول می‌کند، خاطرنشان کرد: در این نگاه، هم انسان و هم جامعه امکان حرکت و تحول خواهند داشت و انقلاب می‌تواند به صیرورت در درون انسان‌ها تبدیل شود که منجر به تحول اجتماعی می‌شود. یعنی تغییر درونی انسان‌ها باعث تغییر اجتماعی می‌شود.

وی افزود: با این نگاه، تحول و انقلاب را نه یک استثنا در محیط‌های اجتماعی بلکه یک قاعده تصور می‌کنیم و عملاً مسیر پیگیری انقلاب و حفظ صیرورت دائمی آن، به یکی از اصول انقلاب تبدیل شده و رکود و ایستایی که منجر به از بین رفتن انقلاب‌ها خواهد شد به یکی از چالش‌ها تبدیل می‌شود.

حجت الاسلام والمسلمین رستمی خاطرنشان کرد: چالش‌ها و فرصت‌های انقلاب اسلامی متناسب با نگاه ما به جامعه و خود انقلاب، متفاوت می‌شود.

رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها با بیان اینکه بزرگترین فرصت‌های انقلاب اسلامی در دل تهدید‌ها بوده است، گفت: از تبعید امام و اخراج او از عراق به فرانسه تا استعفای دولت موقت، جنگ تحمیلی و حملۀ آمریکا به عراق و افغانستان، همه پدیده‌هایی بودند که از آن‌ها به عنوان تهدید جدی انقلاب یاد می‌شد. اما به بزرگترین فرصت‌ها برای حرکت شتابان جریان انقلاب اسلامی تبدیل شدند.

وی با اشاره به ماجرای جنگ احزاب و وعدۀ الهی به مؤمنین یادآور شد: در جنگ احزاب خداوند دوگانۀ نگاه افراد ضعیف الایمان و افراد مؤمن به میدان را مطرح می‌کند؛ و خداوند علیرغم تهدیدآمیز بودن میدان، وعده‌ی نصرت مؤمنان را می‌دهد و پیروزی بزرگ هم محقق می‌شود. بزرگترین فرصت و نقطه قوت انقلاب اسلامی در نگاه الهی آن است؛ اگر این نگاه را از انقلاب بگیریم هیچکدام از فرصت‌ها، فرصت نیست و همۀ تهدید‌ها هم تهدید است.

حجت الاسلام والمسلمین رستمی با بیان اینکه بر اساس نگاه ایمانی همۀ تهدید‌ها قابلیت تبدیل شدن به فرصت را دارند، تأکید کرد: خیلی‌ها وقتی امریکا به افغانستان حمله کرد این اقدام را برای ما تهدید می‌دیدند. بوش اعلام کرده بود هرکسی با ما نیست علیه ما است. حضرت آقا گفتند ما با تروریسم مخالفیم و با سلطه‌گری هم مخالفیم. جنگی که آمریکا در عراق و افغانستان راه انداخت و به تعبیر ترامپ هزینه ۷ هزار میلیارد دلاری داشت و دل خیلی‌ها را خالی کرد، فرصت‌های بزرگی را برای حرکت انقلاب اسلامی ایجاد کرد که شاید این فرصت‌ها بدون این تهدیدات فراهم نمی‌شد.

وی در ادامه به مؤلفه‌های تمدن‌ساز انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: بیانیۀ گام دوم و توصیه‌های هفت‌گانه‌ای که با تأکید بر علم و دانش شروع می‌شود، این مؤلفه‌ها را به خوبی تبیین می‌کند. بر این اساس، مخاطب اصلی اولین توصیه اقتدارآفرین و تمدن‌ساز، همین دانشگاه‌ها و جامعۀ علمی کشور است. حکمرانی عالمانه در این بخش بسیار مهم است. بومی‌سازی پیشرفت، توسعه و شایسته‌سالاری علمی، موضوع بسیار جدی و مهمی است، فرهنگ و مراقبت از سیرت و صورت انقلاب، حفظ هویت دینی و اسلامی جامعه نیز در ذیل آن، قابل توجه است.

حجت الاسلام والمسلمین رستمی با بیان اینکه توجه به اهمیت مؤلفه‌های عدالت ادامه داد: هرجا از شایسته‌سالاری، عدالت و مدیریت عالمانه فاصله گرفتیم، آسیب دیدیم. طبیعتاً در این بخش، بحث وحدت و انسجام ملی، سیاست استقلال و تداوم رویکرد انقلابی باید مورد توجه قرار گیرد.

وی با اشاره به برخی از تهدید‌های اجتماعی اشاره کرد: بسیاری از تهدید‌هایی که امروز با آن مواجه هستیم، منحصر به جامعه ما نیست و در سایر جوامع نیز تهدید محسوب می‌شود، خاطرنشان کرد: تغییر نسلی، بحث‌های هویتی، بنیان‌های خانواده، عدالت و هر موضوعی که به عنوان تهدید‌ها و آسیب‌های درونی در مقابل جامعه ما قرار دارد یک اتفاق و استثنا نیست و در همه جوامع وجود دارد. چنین تهدیدات و اتفاقاتی در اروپا و آمریکا شاید با ضریب شدیدتر وجود دارد و ما نباید جامعۀ خودمان را استثنا بدانیمو البته برای دفع تهدید‌ها باید تلاش کنیم.

حجت الاسلام والمسلمین رستمی در بخش پایانی سخنان خود گفت: رسالت اندیشگاه‌هایی مثل مرکز مطالعات انقلاب اسلامی و دانشگاه‌ها، ایده‌پردازی و تولید ادبیات و راهکار برای اهداف انقلاب است؛ البته با توجه به مؤلفه‌های حقیقی فرصت‌ها، نقاط قوت و نقاط ضعف و تهدیداتی که ممکن است بر جامعه عارض شود. مهمترین نقطه‌ی قوت انقلاب، «هویت الهی و دینی حرکت اجتماعی» است که اگر این مؤلفه تقویت شود، بقیه مؤلفه‌ها را تقویت کرده و فرصت‌های بزرگی را ایجاد می‌کند.