چین: درگیری نظامی با آمریکا فاجعه‌بار است؛ باید مسائل را با گفتگو حل کنیم

آفتاب‌‌نیوز :

آقای لی که در سنگاپور حضور دارد، گفت که جهان به اندازه‌ای بزرگ است که چین و آمریکا بتوانند با هم در آن رشد کنند. این اظهارات وزیر دفاع چین چند روز پس از خودداری او از ملاقات با همتای آمریکایی به منظور انجام گفتگو‌های مستقیم بیان شد.

«لی شانگ فو» در این سخنرانی که نخستین نطق مهم بین‌المللی او از زمان انتخاب شدنش به عنوان وزیر دفاع چین در ماه مارس بود، به تفاوت‌های زیاد سیستم‌های دو کشور آمریکا و چین اشاره و اظهار کرد: «اما این تفاوت‌ها نباید دو طرف را از جستجوی زمینه‌های مشترک همکاری و منافع مشترک برای توسعه روابط دوجانبه و تعمیق همکاری‌ها باز دارد.»

وزیر دفاع چین در حالی روز یکشنبه بر لزوم اجتناب از رخداد درگیری نظامی با آمریکا سخن گفت که نیروی دریایی ایالات متحده از انجام مانور‌های خطرناک یک ناوشکن چینی در روز شنبه و در نزدیکی یک کشتی جنگی ایالات متحده در تنگه تایوان خبر داد. البته در مقابل، پکن نیز ناو‌های جنگی آمریکا و متحدانش را به «تحریک عمدی» نیروی دریایی چین متهم کرد.

«لی شانگ فو» در ادامه سخنرانی روز یکشنبه خود و با اشاره به حوادث پیش آمده در تنگه تایوان تاکید کرد که کشورش اجازه نخواهد داد که چنین گشت‌زنی‌های آزادی از سوی ناو‌های آمریکا و متحدانش «بهانه‌ای برای اعمال هژمونی دریانوردی» باشد.

آقای لی سپس بدون اشاره مستقیم به آمریکا، «برخی کشورها» را به تشدید مسابقه تسلیحاتی و مداخله عمدی در امور داخلی دیگران متهم کرد و گفت: «ذهنیت جنگ سرد دوباره احیا شده است و همین مساله خطرات امنیتی را به شدت افزایش می‌دهد. این در حالی است که احترام متقابل باید بر قلدری و هژمونی غالب شود.»

وزیر دفاع چین که یونیفورم نظامی به تن داشت، این سخنرانی را همزمان با فرارسیدن سی و چهارمین سالگرد سرکوب خونین اعتراض‌های دانشجوییِ میدان «تیان‌آن‌من» در سال ۱۹۸۹ ایراد کرد. 

سی و چهار سال پیش در چنین روزی سربازان چینی به روی حدود ۱۰۰ هزار تظاهرکننده دموکراسی خواه که در میدان تیان آن من در مرکز پکن تجمع کرده بودند، آتش گشودند. 

یادآوری این رویداد همچنان یک تابو در سرزمین اصلی چین به شمار می‌رود، چنان که مطابق گزارش‌های منتشر شده از سوی رسانه‌های هنگ‌کنگی، پلیس روز یکشنبه هشت نفر را به دلیل تجمع در نزدیکی یک پارک بازداشت و قصد تعدادی از آن‌ها را «فتنه‌انگیزی» اعلام کرد. این هشت نفر در نزدیکی پارک ویکتوریا، جایی که پس از سال ۱۹۸۹ فعالان دموکراسی‌خواه در سالگرد سرکوب میدان تیان‌آن‌من در آن گرد هم می‌آمدند، بازداشت شده‌اند.

رسانه‌ها همچنین از استقرار شش هزار نیروی پلیس ضدشورش در سراسر هنگ‌کنگ خبر دادند. اما در تایوان که به طور دموکراتیک اداره می‌شود، سالگرد سرکوب میدان تیان‌آن‌من آزادانه برگزار می‌شود و امسال نیز فعالان دموکراسی‌خواه افزون بر اجرای نمایشنامه‌ای انتقادی، مراسم یادبودی را نیز در میدان آزادی تایپه برگزار می‌کنند.

روابط پکن و واشنگتن هم بر سر طیف وسیعی از مسائل، از جمله چشم‌داشت پکن به تایوان و سرکوب دموکراسی‌خواهان در هنگ‌کنگ، اختلافات ارضی در دریای چین جنوبی و اعمال محدودیت‌هایی از سوی جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا در صادرات تراشه‌های نیمه هادی، به شدت تیره شده است.

در چنین شرایطی، پکن از پذیرش پیشنهاد واشنگتن برای گفتگو‌های دفاعی و نظامی طفره می‌رود. به طوری که آقای لی، که در سال ۲۰۱۸ به دلیل خرید تسلیحات نظامی از روسیه توسط ایالات متحده تحریم شده، روز جمعه در یک ضیافت شام با همتای آمریکایی خود دست داد، اما علیرغم درخواست‌های مکرر واشنگتن برای گفتگو‌های نظامی بیشتر، دو طرف وارد گفتگوی جدی نشدند. 

لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده، در سخنرانی روز شنبه خود چین را به دلیل امتناع از انجام مذاکرات نظامی مورد سرزنش قرار داده و این کشور را متهم کرده بود که امکان رفع اختلاف‌های موجود میان دو ابرقدرت را به بن بست کشانده است.

اما کوی تیانکای، دیپلمات کهنه کار و بازنشسته چین، در سخنرانی روز یکشنبه خود از آمریکا خواست تا برای نشان دادن «حسن نیت»، در صورت از سرگیری مذاکرات دفاعی سطح بالای دو ابرقدرت، استقرار نظامی خود را در نزدیکی چین کاهش دهد.

البته رویترز روز یکشنبه گزارش داد که در حاشیه سخنرانی‌ها و میزگرد‌های نشست عالی امنیتی آسیا، مقامات ارشد اطلاعاتی هر دو طرف در نشست محرمانه روسای نهاد‌های اطلاعاتی در سنگاپور شرکت کردند.