جزئیات رویداد ملی نوآیند ۲/ نوپدید‌های حکمرانی ایران آینده

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، مرکز پژوهش‌های مجلس در راستای تحقق حکمرانی پیش‌نگر و آینده‌نگر، دومین دوره رویداد ملی نوآیند (https://noayand.mrc.ir/) را از آذر ماه ۱۴۰۱ آغاز کرده است. این رویداد با همکاری دفتر مطالعات حکمرانی، خانه اندیشه ورزان، بنیاد ایران آینده و جمعی از اندیشه ورزان جوان در مرکز پژوهش‌های مجلس، برگزار می‌شود و از یک فرایند رقابتی برخوردار است؛ به طوری که تیم‌های راه یافته مهم‌ترین مسائل نوپدید آینده حکمرانی ایران را شناسایی می‌کنند و در انتها با ارائه مستندات مربوطه از جمله بوم، گزارش و ارائه مؤثر سیاستی، در فرایند داوری قرار می‌گیرند. گروه آینده‌پژوهی مرکز پژوهش‌های مجلس بر اساس نتایج تیم‌های منتخب تلاش خواهد داشت تا گزارش‌های سیاستی مرتبطی را با رویکرد آینده‌پژوهی تدوین کرده و به سمع و نظر تصمیم‌سازان حوزه قانون‌گذاری برساند.

این رویداد در سال ۱۴۰۲، با غربالگری ایده‌های دریافت شده، به ارتقاء کیفیت و تکمیل وجوه مختلف مسائل، از طریق برگزاری جلسات آموزشی و مربی گری می‌پردازد. جهت آشنایی راه‌یافتگان نهایی رویداد ملی نوآیند با بوم و همچنین کلیاتی از آینده‌پژوهی و سیاست‌پژوهی، سلسله نسشت‌های آموزشی در اردیبهشت ماه سال جاری برنامه‌ریزی شده و سه جلسه آن به صورت مجازی با مخاطبین بیش از ۱۰۰ نفر و ۵۰ تیم برگزار شد.

در جلسه اول مورخ ۱۴ اردیبهشت ماه، دکتر علیرضا نصر اصفهانی پژوهشگر آینده‌پژوهی مرکز پژوهش‌های مجلس به تشریح بخش اول بوم نوآیند (مسأله‌یابی آینده) پرداخته و به اهمیت مساله یابی در فرآیند پردازش ایده تاکید داشتند. ایشان با تشریح ویژگی‌های مساله نوپدید، وجوه تمایز مسائل مورد پذیرش در رویداد نوآیند را تبیین نمودند. سپس دکتر فخرالدین نادری، از مربیان رویداد ملی نوآیند، به پرسش‌های بوجود آمده در تکمیل بخش اول بوم نوآیند، پاسخ داده و نکات تکمیلی خود را در راستای درک تغییرات و شواهد آن، ارائه کردند. در نهایت احمد کوهی، مدیر گروه آینده پژوهی مرکز پژوهش‌های مجلس، با ارائه یک بوم تکمیل شده نمونه و چک‌لیستی برای ویژگی هر باکس، نکات مورد نیاز راه‌یافتگان را تشریح کردند. 

دومین جلسه آموزشی با عنوان «مساله شناسی و تصویر سازی در آینده (چگونه بخش دوم بوم نوآیند را تکمیل کنیم؟)» مورخ ۲۱ اردیبهشت ماه برگزار شد. در این جلسه، دکتر احمد کوهی با تشریح بخش دوم بوم نوآیند به اهمیت تصویرپردازی محیط آینده مساله و نحوه کنش بازیگران مختلف پرداختند. ایشان با تاکید بر نحوه مواجهه با مسائل آینده و لزوم اتخاذ تصمیم صحیح در مورد آنها، تصویرپردازی مسئله را از جمله عوامل کلیدی در این راستا دانست. دکتر مریم اردبیلی، مشاور امور بانوان شهرداری تهران و مربی رویداد ملی نوآیند، بخش دوم از بوم نوآیند را به عنوان قلب کار مساله شناسی دانسته و به آموزش نحوه داستان‌سرایی و به تعبیری سناریوپردازی مسأله در آینده (سناریو ادامه وضع موجود) پرداختند. از نظر ایشان تصویر آینده مساله باید طوری ارائه شود که نخ‌های ارتباطی مستحکمی از اکنون به آینده داشته باشد و افراد را به حرکت به سمت آینده وادار نماید. ایشان تصریح کردند که مشارکت تیمی و ذهن‌انگیزی بایستی بتواند گزاره‌های داستانی رو به آینده را خلق کند و فرصت‌ها و تهدیدات دامنه‌دار آینده را پیرو مسأله، شفاف کند. 

آخرین جلسه آموزشی رویداد با عنوان «حکمرانی مسأله آینده (چگونه بخش سوم بوم نوآیند را تکمیل کنیم؟)» مورخ ۳۰ اردیبهشت برگزار شد و محوریت آن به ظرفیت سیاستی مجلس، ابزار‌های سیاست‌گذاری، نقاط ورود سیاستگذار به مسائل نوپدید آینده و رویکرد‌های حل مسأله اختصاص یافت. این جلسه که با تدریس دو تن از مربیان رویداد (دکتر احمد برومند دبیر رویداد ملی نوآیند – محمد عبدالحسین زاده معاون دفتر مطالعات مدیریت مرکز پژوهش‌های مجلس) همراه بود بیش از دو ساعت به طول انجامید. احمد برومند با توضیح دوگانه‌های حکمرانی آینده‌نگر (چندکنش گر- بازیگر محوری، نرم – سخت، سیستم بسته –سیستم باز، تصدی‌گری-تنظیم‌گری، دفعی و تحولی – جزئی و تدریجی و ...) و ارائه مثال‌های سیاست‌گذاری آن، مبنای یک ایده محوری تغییر یا مداخله را تشریح کرد. پس از آ« عبدالحسین زاده با رویکردی تفصیلی، ابتدائاً دسته‌بندی جامعی از ابزار‌های سیاست‌گذاری را ارائه نموده و در مرحله بعد، برای هر کدام نمونه‌های عینی و مثال‌های شاهدی را نیز بیان کردند. در انتها نیز ظرفیت‌های سیاستی مجلس در ۴ بعد قانون‌گذاری، نظارتی و دیده‌بانی، نمایندگی و نهایتاً بودجه‌ریزی مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.

تمامی کارگاه‌های آموزشی رویداد ملی نوآیند در شبکه آپارات نوآیند (https://www.aparat.com/noayandevent) قابل مشاهده و دانلود است.