برنامه‌ موشکی جمهوری اسلامی در یک نگاه

سپاه پاسداران روز ۱۶ خرداد با رونمایی از یک موشک مدعی شد که این موشک از نوع «مافوق صوت» بوده و بُرد آن ۱۴۰۰ کیلومتر است.

رسانه‌های حکومتی جمهوری اسلامی و مسئولان سپاه پاسداران مدعی شده‌اند این موشک که «فتاح» نام گرفته، می‌تواند «از همهٔ سامانه‌های سپر موشکی عبور کند»، هرچند برای این مدعای خود مدرکی ارائه نکردند.

پس از اعلام این خبر، که حساسیت قدرت‌های غربی در مورد توانايی‌ موشکی حکومت ایران را افزایش خواهد داد، خبرگزاری رویترز اطلاعات علنی و مطرح‌شده در مورد برنامه‌ موشکی جمهوری اسلامی را در قالب یک گزارش مرور کرده است که در ادامه می‌خوانید:

بیشتر در این باره:

سپاه پاسداران مدعی رونمایی از یک موشک «هایپرسونیک» به نام «فتاح» شد

سلطه و قدرت نظامی

• موشک‌‌های مافوق صوت می‌توانند با سرعتی پنج برابر صوت و در مسیری پیچیده حرکت کنند و به همین دلیل رهگیری آنها بسیار دشوار است.
• حکومت ایران می‌گوید موشک‌های بالستیک آن که بُرد آن‌ها تا دو هزار کیلومتر است، یک عامل بازدارنده و سلاحی تلافی‌جویانه در برابر تهدیدهای آمریکا، اسرائیل و سایر اهداف احتمالی در سطح منطقه است. ایران همواره تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را هم تکذیب کرده است.
• به‌رغم مخالفت آمریکا و قدرت‌های اروپایی، جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده است که برنامه‌ موشکی تدافعی خود را توسعه خواهد داد.
• پیشرفت برنامه‌ موشکی ایران یکی از دلایل تصمیم دونالد ترامپ [رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده] برای خروج یک‌جانبه آمریکا از توافق برجام در سال ۹۷ بود.
• بر اساس اطلاعاتی که دفتر مدیریت اطلاعات ملی آمریکا منتشر کرده است، جمهوری اسلامی ایران در میان کشورهای خاورمیانه بیشترین تعداد موشک‌های بالستیک را دارد.
• نهاد غیردولتی «انجمن کنترل تسلیحات» در واشینگتن می‌گوید برنامه‌ موشکی ایران اساساً بر اساس فناوری و طراحی موشک‌های کره شمالی و روسیه توسعه پیدا کرده و از کمک‌های چین نیز برخوردار بوده است.
• این انجمن فهرستی از موشک‌های بالستیک با بُرد کوتاه و متوسط ایران را منتشر کرده است:
  ـ مدل شهاب -۱ با برد تقریبی ۳۰۰ کیلومتر؛
  ـ مدل ذوالفقار با برد تقریبی ۷۰۰ کیلومتر؛
  ـ مدل شهاب -۳ با برد ۸۰۰ تا هزار کیلومتر؛
  ـ مدل عماد -۱ که در حال توسعه است، با برد تا دو هزار کیلومتر؛
  ـ و مدل سجیل که در حال توسعه است با برد هزار و ۵۰۰ تا دو هزار و ۵۰۰ کیلومتر. تیرماه ۱۴۰۰

  «شوآف موشکی» نظام ادامه دارد؛ رونمایی با کدام هدف؟

موشک‌های کروز

علاوه بر این‌ها، حکومت ایران موشک‌های کروز نیز دارد. یکی از آن‌ها موشک کی‌اچ-۵۵ است که از هوا شلیک می‌شود، بُرد آن تا سه هزار کیلومتر است و توان حمل کلاهک‌ هسته‌ای نیز دارد.

مورد دیگر به نام موشک «خلیج فارس» یک موشک کروز و پیشرفتهٔ ضد شناور دریایی است که بُرد آن حدود ۳۰۰ کیلومتر و قادر به حمل یک کلاهک هزار کیلویی است.

حملات منطقه‌ای

• واشینگتن و ریاض جمهوری اسلامی ایران را مسئول حملات موشکی و پهپادی به تأسیسات نفتی عربستان سعودی در سال ۹۸ معرفی کرده‌اند، ولی تهران این موضوع را تکذیب کرده است.
• در سال ۹۹ ایران به‌تلافی کشته‌شدن قاسم سلیمانی، فرمانده وقت نیروی قدس سپاه پاسداران، در حمله پهپادی آمریکا به فرودگاه بغداد، محل استقرار نیروهای آمریکایی در عراق از جمله پایگاه هوایی الاسد را هدف حملات موشکی قرار داد.
• سال گذشته (۱۴۰۱) نیز سپاه پاسداران با شلیک بیش از ۱۰ موشک کروز به اربیل، مرکز اقلیم کردستان عراق، توانایی موشکی خود را به نمایش گذاشت.

حمایت از حوثی‌های یمن

شورشیان حوثی مورد حمایت جمهوری اسلامی در یمن نیز در سال‌های اخیر توانایی خود برای استفاده از تسلیحات موشکی را افزایش داده‌اند. آمریکا بارها ایران را به ارسال اسلحه برای حوثی‌ها متهم کرده‌ است، ولی مقامات تهران این اتهامات را رد می‌کنند.

از سوی دیگر حوثی‌های یمن ادعا کرده‌اند که چندین موشک بالستیک به ابوظبی، پایتخت امارات، شلیک کرده و با چندین پهپاد به دوبی، مهم‌ترین مرکز تجاری در حاشیه خلیج فارس، نیز حمله کرده‌اند.

هدف یکی دیگر از حملاتی که به حوثی‌ها نسبت داده می‌شود، پایگاه نظامیان آمریکایی در امارات بود که توسط سامانه دفاع ضد موشکی پاتریوت خنثی شد.

کمک به حزب‌الله لبنان

• شیح حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان، در یک سخنرانی گفته است که این گروه با امکانات خود در لبنان قادر است هزاران راکت را به موشک‌های هدایت‌شونده تبدیل کند و پهپادهای رزمی بسازد.
• شیخ حسن نصرالله پارسال گفت این گروه «با کمک متخصصان جمهوری اسلامی ایران» می‌تواند راکت‌های معمولی را به موشک‌های هدایت‌شونده تبدیل کند.
• مقامات امنیتی غربی و اسرائیلی می‌گویند جمهوری اسلامی ایران، در بیش از یک دهه دخالت در جنگ داخلی سوریه و حمایت از رژیم بشار اسد، تعداد زیادی موشک‌های هدایت‌شونده به سوریه منتقل کرده است.
• این مقامات ادعا می‌کنند که در این مدت جمهوری اسلامی بخشی از تجهیزات و فناوری موشکی خود را به تأسیسات زیرزمینی در خاک سوریه منتقل کرده است و نظامیان سوری و پیکارجویان وابسته به ایران در این تأسیسات در مورد تولید موشک آموزش دیده‌اند. بیشتر در این باره:

  واکنش آمریکا و بریتانیا به ادعای سپاه درباره موشک «هایپرسونیک»