علی ژکان: یافتن موضوعی که هم شما را راضی کند هم ممیزی‌ها را، ساده نیست

علی ژکان در گفت وگو با خبرنگار سینمایی ایرنا و در توضیح فعالیت های متاخر خود بیان کرد: پروانه ساختی به اسم درخت نورد دارم که اگر شرایط تولید باشد کار می کنم.

وی افزود: ماه پیش می خواستم نمایشنامه ای به اسم مغازه خودکشی (مغازهٔ خودکشی یک فانتزی سیاه تکان‌دهنده است که بعد از چاپ شدن، توجه فراوانی برانگیخت. رمان عجیب ژان توله (۱۹۵۳)، نویسنده و فیلم‌نامه‌نویس فرانسوی، هجوی است تمام‌عیار دربارهٔ مرگ و امید. رمان دربارهٔ یک دکان فروش ابزار و ادوات خودکشی است که همه جور خنزرپنزری در آن یافت می‌شود) که اقتباسی از رمانی به همین نام بود را روی صحنه ببرم؛ آن را به تئاتر شهر بردم اما شورای ارزشیابی تئاتر شهر آن را تصویب نکرد و کار را رد کردند در نتیجه کارم در تئاتر از من گرفته شد.

نویسنده و کارگردان فیلم سینمایی دخترک کنار مرداب (۱۳۶۸) در توضیح چرایی عدم تصویب این نمایش گفت: دلیلی به صورت مکتوب نگفتند اما آنچه شفاهی شنیدم این بود که بحث اسم این تئاتر مطرح بود که البته اگر ایراد این بود و اعلام می شد اسم آن را عوض میکردیم؛ البته که اقتباس ما در حد ایده بود و کاری با سایر عناصر رمان نداشتیم و این نمایش نامه اثری کاملا در ستایش زندگی بود؛ شاید متوجه آن نشدند و شاید دلیل دیگری داشت ولی به هرحال کار تصویب نشد و فعلا معلق هستم.

وی با توضیح آثار متاخر خود بیان کرد: آخرین کارم در مقام کارگردان اولین امضا برای رعنا سال ۱۳۹۶ و فیلمی در مقام تهیه کننده به اسم ترانه های پدری داشتم که حدود ۴ سال پیش ساخته و هنوز اکران نشده است.

فیلم سینمایی «اولین امضا برای رعنا» (۱۳۹۶)

نویسنده و کارگردان فیلم سینمایی عیسی می‌آید (۱۳۸۰) در پاسخ به این پرسش که چرا در طی این سالها اثری تولید نکرده است، گفت: وقفه در کارهای من هست چراکه عمده ترین مشکل در فعالیت سینمایی ممیزی و سانسور است؛ گذشتن از سد سانسور دشوار است، البته که من به حداقل هایی قائل می شوم. یعنی اگر ۳۰ یا ۴۰ درصد هم از کار راضی باشم آن را انجام می دهم اما این که موضوعی پیدا کنید که هم شما را راضی کند و هم ممیزی و اعضای شورا را ساده نیست و زمان بر است.

ژکان ادامه داد: هر سوژه ای را کار نمی کنم مگر موضوع را دوست داشته باشم اما آن را که من دوست دارم مورد علاقه شورای ارزیابی پروانه ساخت نیست و آن را که آنان علاقه دارند من دوست ندارم.

نویسنده و کارگردان فیلم سینمایی چهره به چهره (۱۳۸۷) در توضیح محل گذران معیشت خود اظهار داشت: بازنشسته وزرات فرهنگ و ارشاد هستم و سعی می کنم فعالیت های سینمایی را به عنوان یک فعالیت دلی دنبال کنم و نه یک منبع درآمد و ممر معیشتی.

این کارگردان در پاسخ به این پرسش که خاستگاه بازیگری را در چه می داند، بیان کرد: در شکل طنز باید شانس داشته باشد اما در شکل اصولی بازیگری ژنتیکی است و برخی اساسا آرتیست هستند ولی دانش و تحصیلات بسیار کمک می کند که استعداد ذاتی، تربیت و متبلور شود و هنرمند را قوی تر می کند و فرد بر این اساس باید مجهز به دانش بازیگری شود و نه این که صرفا به استعداد ذاتی خود تکیه کند. در نتیجه، مطالعه و تحصیلات بسیار می تواند کامل کننده باشند اما صرفا تحصیلات بازیگر نمی سازد مگر این که به کمک جوهره اصلی که ذاتی و درونی است هنر فرد کامل شود.

فیلم سینمایی سایه به سایه (۱۳۷۴)

کارگردان فیلم سینمایی اولین امضا برای رعنا (۱۳۹۶) در پاسخ به این پرسش که جایگاه آموزشگاه های بازیگری در تربیت بازیگر را چگونه می بیند بیان کرد: آموزشگاه های بازیگری بعد از انقلاب رشد زیادی داشته است و خیل زیادی از علاقمندان به بازیگری و کسانی که چهره هستند و امروز به عنوان سوپراستار معروفند از همین آموزشگاه ها شروع کردند و در آن جا آموزش دیدند و بازیگر شدند.

وی افزود: امتیاز آموزشگاه ها این است که در آن ها هنرجوها با یک استاد کار می کنند و به شکل استاد-شاگردی جلو می روند و این مدل یک مدل موفق تری نسبت به شکل آکادمیک است که در هر ترم یک استاد جدید می آید و هر استادی بر اساس سلیقه و سواد خودش مطلبی خاص را می گوید که این مطالب شاید تکرار مطالب قبل یا حتی در تعارض با آنها باشد.

نویسنده و کارگردان فیلم سینمایی سایه به سایه (۱۳۷۴) تصریح کرد: به رغم این که دانشگاه های مرتبط با بحث بازیگری بسیار زیاد داریم (دولتی، آزاد و پرشمار علمی-کاربردی) اما آموزشگاه های بازیگری هنوز بعد از ۴۰ سال موفق بوده اند که سرپای خودشان بایستند و جذب نیرو کنند؛ بر این اساس من با آنها موافقم و معتقدم شکل تدریس و ارتباط آموزشگاه ها درست است چون کار هنر بیش از آن که تئوریک باشد، عملی است.

علی ژکان در سال ۱۳۲۹ در تهران متولد شده. او در سال ۱۳۴۷ دوره ی آموزش بازیگری خود را در گروه هنر ملی وزارت فرهنگ و هنر، گذراند و سپس وارد تئاتر شد و در چند نمایش تئاتر به عنوان بازیگر روی صحنه رفت تا در سال ۱۳۵۱ برای بازیگری در یک فیلم سینمایی (فیلم جاده ساخته همایون بهادران ) انتخاب گشت و به این ترتیب وارد سینمای حرفه ای شد.

ژکان پس از بازیگری در چند اثر (از آثار بهرام بیضایی، واروژ کریم مسیحی و…) فیلمنامه ای با عنوان چوپانان کویر نوشت که توسط حسین محجوب در سال ۱۳۵۹ کارگردانی شد. سپس در سال های ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۲ در پروژه سریال تلویزیونی سربداران به عنوان دستیار کارگردان در کنار محمدعلی نجفی فعالیت داشت.

ژکان در سال ۱۳۶۴ فیلم سینمایی مادیان را با سرمایه گذاری بنیاد سینمایی فارابی، نویسندگی و کارگردانی نمود که تا کنون یکی از آثار شاخص این فیلمساز به شمار می رود. سوسن تسلیمی، حسین محجوب و پرویز شاهین‌خو از بازیگران فیلم مادیان بودند