تاکید «مخبر» بر آزادسازی دلارهای بلوکه شده؛ «خبر درمانی» قیمت دلار را کنترل نکرد

در روزهایی که انتقادات از دولت بواسطه آنچه «خبر درمانی» نامیده شده شدت گرفته؛ معاون اول ابراهیم رئیسی گفت: «پول‌های بلوکه شده در برخی کشورها آزاد شده و مقدمات آزادسازی از برخی کشورها نیز آغاز شده است.»

محمد مخبر مدعی شده است از فروردین و اردیبهشت تورم شروع به کاهش کرد و در خرداد کاهش بیشتری خواهد داشت.

تاکید چند باره بر آزادسازی دلارهای بلوکه شده ایران در سال‌های اخیر با انتقاد فعالان اقتصادی و رسانه‌ها روبه‌رو شده است. بسیاری، این رویکرد را «خبر درمانی» نامیده‌اند و «روزنامه شرق» در ۱۰ خرداد نیز در گزارشی به خبرهای مرتبط با «آزادسازی پول‌های بلوکه ایران در کره‌جنوبی و عراق» واکنش نشان داد و نوشت که اینها اخباری است که بارها روی خروجی رسانه‌ها قرار گرفته و تکذیب شده یا اخبار متناقض دیگری درباره آن منتشر شده است.

شروع «خبر درمانی» در دولت روحانی و توسط عبدالناصر همتی رئیس وقت بانک مرکزی بود. بر همین اساس او در ۲۳ دی سال ۱۳۹۹ گفته بود که کره‌ای‌ها برای هفت میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران، «فروش آمبولانس و کیت تشخیص کرونا را به تیم ایرانی پیشنهاد می‌دهند.»

در ۱۱ بهمن همان سال نیز همتی دوباره به صداوسیما گفت که مذاکرات درباره آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده از سال ۱۳۹۷ شروع شده، اما با فشارهای آمریکا بی‌نتیجه مانده است.

آزادسازی دلارهای بلوکه شده به دولت ابراهیم رئیسی نیز رسید و در دو سال گذشته مقامات مختلف چندین بار خبر از دسترسی به دلارهای بلوکه شده در کره جنوبی و عراق دادند.

بنابر گزارش‌های متعددی که در هفته‌های گذشته منتشر شده، دسترسی جمهوری اسلامی به پول‌های بلوکه شده در نهایت اقدامی است که «بصورت مشروط» انجام خواهد شد اما موضوع اصلی به باور تحلیلگران نوع دسترسی و هزینه کرد این دلارها است. در همین رابطه در ۶ اردیبهشت ماه سال جاری یک سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا در مورد هفت میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران در بانک‌های کره‌جنوبی به بخش فارسی صدای آمریکا گفته بود که ایران می‌تواند از این مبالغ برای «خرید اقلام بشر دوستانه» استفاده کند.

بخش فارسی صدای آمریکا پیش‌تر از کاخ سفید پرسیده بود که آیا دولت ایالات متحده این هفت میلیارد دلار، و دیگر دارایی‌های ایران را که در اختیار سایر متحدان و شرکای ایالات متحده است، ابزارهای موثری برای چانه‌زنی می‌داند که می‌تواند آزادی آمریکایی‌های بازداشت‌شده و زندانی در ایران را تسهیل و یا محقق کند؟

در پاسخ به آن پرسش یک سخنگوی کاخ سفید گفته بود که وجوه مزبور در یک حساب «محدود شده» که «برای تجارت بشردوستانه قابل دسترسی است» نگهداری می‌شود.

او تاکید کرده بود که ایالات متحده از توصیه‌های کره‌جنوبی و دیگران استقبال می‌کند تا اطمینان حاصل شود که این مبالغ «از جمله از طریق انتقال به سایر بانک‌های مورد اعتماد و در حساب‌های محدود شده مشابه» برای اهداف بشردوستانه مورد استفاده قرار گیرد.

صحبت‌های این سخنگوی وزارت خارجه آمریکا و فعالان اقتصادی داخل ایران مبنی بر عدم دسترسی ایران به اسکناس دلار باعث شد تا روند آنچه «خبردرمانی» نامیده شده در ایران معکوس شده و نرخ دلار پس از اینکه تا کانال ۴۷ هزار تومان سقوط کرد به مرز ۵۰ هزار تومان نزدیک شود.

نرخ دلار در بازار تهران در لحظه تنظیم این گزارش در ۲۴ خرداد ماه ۴۹ هزار و ۷۵۰ تومان بود.