به دنبال مذاکرات هسته‌ای با آمریکا، صادرات نفت ایران به بالاترین حد خود در پنج سال اخیر رسید

به گفته مشاوران نفتی، داده‌های کشتیرانی و یک منبع آگاه، صادرات نفت خام و تولید نفت ایران در سال ۲۰۲۳ با وجود تحریم‌های ایالات متحده به بالاترین حد خود رسیده است و اگر تولیدکنندگان دیگر تولید نفت خود را محدود کنند، بر عرضه جهانی نفت اضافه می‌شود.

صادرات نفت تهران از زمانی که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا در سال ۲۰۱۸ از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ خارج شد و تحریم ها را با هدف محدود کردن صادرات نفت و درآمدهای مرتبط با آن به دولت ایران بازگرداند، محدود شده است.

با وجود این، صادرات در دوره ریاست جمهوری جانشین او جو بایدن افزایش یافته است. مقامات ایرانی و غربی گفته‌اند که ایالات متحده در حال مذاکره با ایران برای ترسیم اقداماتی است که می تواند برنامه هسته‌ای را محدود کند.

بر اساس گزارش Kpler، ارائه‌دهنده داده‌های جریان نفت، صادرات نفت خام ایران در ماه می از ۱،۵ میلیون بشکه در روز فراتر رفت که بالاترین نرخ ماهانه از سال ۲۰۱۸ است. این رقم در سال ۲۰۱۸، قبل از خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای، حدود ۲.۵ میلیون بشکه در روز بود.

ایران در ماه مه اعلام کرد که تولید نفت خود را به بالای سه میلیون بشکه در روز رسانده است. بر اساس ارقام سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، این حدود سه درصد از عرضه جهانی است و بالاترین میزان از سال ۲۰۱۸ خواهد بود. یک منبع آگاه به رویترز در اوایل این ماه گفت که تولید هنوز در این سطح است.

آژانس بین‌المللی انرژی این هفته تولید ایران در ماه مه را ۲،۸۷ میلیون بشکه در روز اعلام کرد که نزدیک به رقم رسمی ایران است.

رشد فروش نفت ایران در حالی اتفاق می‌افتد که اوپک پلاس که شامل اوپک، روسیه و سایر متحدانش می‌شود، تولید خود را برای حمایت از بازار نفت کاهش می‌دهند.

تحلیلگران دیگر هم می‌گویند تولید و صادرات ایران افزایش یافته است. شرکت SVB International، یک شرکت مشاور نفتی، تخمین می‌زند که تولید نفت خام در ماه می به ۳،۰۴ میلیون بشکه در روز رسیده که نسبت به ۲،۶۶ میلیون بشکه در روز در ژانویه افزایش داشته است. صادرات نفت خام و میعانات گازی در ماه می ۱،۹۳ میلیون بشکه در روز بود.

سارا وخشوری از شرکت SVB که قبلاً در دوره ریاست جمهوری بایدن گفته بود هیچ سرکوب یا اقدام جدی علیه صادرات نفت ایران صورت نگرفته است، گفته: «تحریم‌ها وجود دارند، اما شاید به طور کامل اجرا یا نظارت نمی‌شوند. همچنین همه حجم‌های عرضه در بازار سیاه صورت می‌گیرند، جایی که هیچ شفافیتی وجود ندارد و بنابراین در داده‌های رسمی عرضه و صادرات جهانی منعکس نمی‌شوند.»

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت تمام مقامات تحریمی ایران همچنان به قوت خود باقی هستند. سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: «ما با استفاده از تمامی مراجع تحریمی موجود، از اقدام علیه تحریم‌طلبان تردید نداریم.»

وزارت خزانه‌داری ایالات متحده بلافاصله به درخواست‌ها برای اظهار نظر پاسخ نداد.

به گفته تحلیلگران و داده‌های حمل و نقل، چین بزرگترین مشتری ایران است، در حالی که بخش دیگری از نفت آن به سوریه و ونزوئلا نیز می‌رسد.

اوپک پلاس در چهارم ژوئن با یک توافق گسترده برای محدود کردن عرضه نفت تا سال ۲۰۲۴ موافقت کرد. ایران ملزم به کاهش تولید نیست، زیرا به همراه ونزوئلا و لیبی از معافیت برخوردار است. نیجریه هم مستثنی نیست اما با چالش‌های داخلی در افزایش تولید مواجه شده است.

تحلیلگران جی پی مورگان در گزارشی در هفته گذشته گفتند که اوپک پلاس نیاز به کاهش بیشتر دارد. آنها پیش‌بینی خود از قیمت نفت برنت در سال ۲۰۲۳ را از ۹۰ دلار به ۸۱ دلار در هر بشکه کاهش دادند و گفتند که افزایش عرضه رشد تقاضا را خنثی می‌کند.

تحلیلگران جی پی مورگان گفتند: «در ائتلاف گسترده‌تر اوپک پلاس، عرضه، خارج از اعضای اصلی نیز افزایش یافته است» و انتظارات تولید برای ونزوئلا، نیجریه و ایران تقریباً ۶۰۰ هزار بشکه در روز از ماه نوامبر افزایش می‌باید.

اوپک پلاس همواره برای ایجاد فضایی برای رشد عرضه، نیاز به کاهش بیشتر دارد و این اتحاد برای پایبندی به استراتژی مدیریت بازار آن است.