در‌های ساترا برای گفتگو بسته است / انحصار تولید توسط شبکه‌های نمایش خانگی

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، مصوبه اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر واگذاری نظارت شبکه نمایش خانگی به صداوسیما، باعث عکس العمل هنرمندان و فعالین حوزه فرهنگ شد. گروهی معتقد هستند نظارت صدا و سیما بر شبکه نمایش خانگی باعث افزایش سانسور و ممیزی‌ها، سونامی ممنوع الکاری هنرمندان و پایان سرگرمی مردم خواهد شد، گروه بعدی معتقدند وضعیت نمایش خانگی اسف‌بار است و خواستار افزایش محدودیت و ممیزی در تولیدات نمایش خانگی هستند. اصناف مختلف نیز با انتشار بیانیه‌هایی نارضایتی خود از این مصوبه را اعلام کردند. از طرفی حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره جوسازی‌ها که علیه خروجی جلسه این شورا به راه افتاده گفت: «مصوبه‌ای که شورای‌عالی انقلاب فرهنگی داشته، اصلاً معنایش این نیست که صداوسیما می‌خواهد دست‌وپای پلتفرم‌های نمایش خانگی را ببندد یا اجازه فعالیت ندهد، به هیچ وجه این‌طور نیست. این جوسازی‌ها در حالی اتفاق می‌افتد که این مصوبه هنوز بیرون نیامده است. دوستان اول بخوانند و ببینند به‌نفع‌شان است یا به نفع‌شان نیست، این جوسازی و فضاسازی یک نوع عوام‌زدگی است، هنوز برخی مصوبه را ندیده‌اند. این مصوبه شش بند دارد و در بند ششم، سیاست‌ها و اصول نمایش خانگی مدون شده است و ما میدان وسیعی را براساس این سیاست‌ها به پلتفرم‌ها خواهیم داد.» با توجه به این اتفاقات، شب گذشته فعالین حوزه فرهنگ در بستر فضای مجازی پیرامون موضوع شبکه نمایش خانگی و مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به گفتگو پرداختند.

مشروح گفتگو به شرح زیر است:

در ابتدای این گفتگو مصطفی وثوقی کیا روزنامه‌نگار و فعال فرهنگی با بیان این مطلب که شبکه نمایش خانگی طی چند سال اخیر دچار مناقشاتی بوده، افزود: زمانی که صادق امامیان رئیس ساترا بود با توجه به تعاملی که سازمان با تولیدکنندگان داشت، چالش مهمی وجود نداشت. اما در زمان سعید مقیسه علی رغم اینکه آقای جبلی علیه سریال «سقوط» موضع گیری کردند و خواستار برخورد قانونی شدند، به دلیل نداشتن زیر ساخت قانونی قوه قضاییه هیچ اقدامی انجام نداد. سریال سقوط بدون مجوز از پلتفرم فیلیمو پخش شد که باعث شکسته شان و جایگاه ساترا شد.

وی افزود: سال گذشته در خبرگزاری مهر گفت و گویی با معاون ساترا داشتیم که در آن گفتگو بیان شد که در ساترا ممیزی‌ها برون سپاری می‌شود، این خبر باعث هیاهوی هنرمندان و تولیدکنندگان جهت نداشتن آیین‌نامه در ساترا شد.

وثوقی‌کیا ادامه داد: یکی از آفت‌های شبکه‌های نمایش خانگی چند برابر شدن دستمزد هنرمندان و غلبه فضای سرمایه‌داری بر فضای فرهنگی و هنری است که موجب انحصاری شدن تولید و از بین رفتن فضای رقابتی در تولید آثار نمایشی می‌شود. پلتفرم‌ها بعضا هنرمندان را به صورت انحصاری در خدمت می‌گیرند و با آن‌ها قرارداد بسته می‌شود تا در بستر دیگری فعالیت نکنند.

در ادامه محمدصادق علیزاده، فعال حوزه فرهنگی با اشاره به فضای ملتهب جامعه هنری اظهار داشت: در این فضا که اهالی هنر به دو دسته طرفداران شبکه نمایش خانگی و طرفداران صداوسیما تبدیل شده‌اند صورت مسئله درست دیده نمی‌شود واقعیت نه آنچه که حامیان نمایش خانگی می‌گویند است نه چیزی‌که طرفداران صدا و سیما به آن معتقدند. اصل واقعیت فاکتور و پارامتر متعدد دارد، در این دعوا واقعیات در حد ممیزی و سانسور صحنه‌های اخلاقی تقلیل کرده گویی مفهوم تنظیم‌گری و رگولاتوری در شبکه نمایش خانگی هیچ مفهوم دیگری ندارد.

وی افزود: یکی از بحث‌هایی که در شبکه نمایش خانگی در ۵ سال اخیر دیده نمی‌شود، بحث ورود سرمایه‌هایی است که منجر به چرخاندن چرخ‌های این شبکه‌ها شده است. در سال‌های ۹۵ تا ۹۷ در سینما نیز با این مسئله که پول‌هایی از منابع دیگر وارد حوزه فرهنگ و هنر می‌شود و اکو سیستم طبیعی فضای فرهنگی را به هم میزند درگیر بودیم. ساحت فرهنگ و هنر در کشور ما صنعتی نیست و سود‌های مشخصی دارد، وقتی سرمایه بی هوا وارد این فضا شود اکوسیستم بهم می‌ریزد و همان اتفاقی که برای سینمار خ داد، پیش خواهد آمد..

علیزاده با اشاره به خبری که اخیرا در خبرگزاری ایسنا منتشر شده بود، گفت: منوچهر هادی بخاطر طلب دستمزد یک میلیارد تومانی برای تولید هر قسمت از سریال «نیسان آبی ۲»، در حالی که هزینه تولید هر قسمت ۳ میلیارد بوده و عدم پذیرش دستمزد از تولید انصراف داد. این بهم ریختن اکوسیستم تولید باعث شده تا حتی خود پلتفرم‌ها هم از پس دستمزد برخی از هنرمندان برنیاییند.

علیزاده دلیل انتقاد اصلی پلتفرم‌‎ها به ساترا را نداشتن سازو کاری مشخص برای اعمال سانسور و ممیزی خواند و مطرح کرد: بخش زیادی از این مسائل با تعامل حل می‌شود. ساترا در برهه‌ای که تولیدکنندگان محتوا در شرایط عدم ثبات اقتصادی دست به تولید می‌زنند، باید با تعامل و گفتگو مشکلات را حل کند، ولی در واقعیت فضای گفت‌گو بسته است و ساترا با فضای بیرون رابطه ندارد، در جایگاه قانون‌گذار و حاکمیت با یقه‌گیری نمی‌توان مشکل را حل کرد. وقتی مجاری ارتباطی تعامل و گفتگو بسته شد، همه مجبورند با واسطه و در فضای مجازی خواسته‌شان را بیان کنند.

ادامه دارد...