در هفته ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط زیستی در ایران

    خانه  > slide, بهداشت و محیط زیست  >  در هفته ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط زیستی در ایران

•  خبر اختصاصی
•  تاریخ : ۱۴۰۲/۰۴/۰۹
•  دسته : slide,بهداشت و محیط زیست
•   لینک کوتاه :
•  کد خبر : 020409727

چاپ خبر

در هفته ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط زیستی در ایران

خبرگزاری هرانا – حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت دچار صدماتی شده است. گزارش پیش رو حاصل ثبت ۵۳ واقعه محیط زیستی ایران است که در هفته اخیر منتشر و به هدف آگاهی سازی گردآوری شده است.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در هفته‌ ای که گذشت دستکم ۳۰ شکارچی غیرمجاز و قاچاقچی چوب بازداشت و به مراجع قضائی معرفی شدند. همچنین بر اساس گزارشات منتشر شده، نقاطی از مراتع کشور دچار آتش سوزی شدند. از سوی دیگر شاخص کیفی هوا دستکم در شانزده شهر و شهرستان ناسالم اعلام شد. از دیگر اخبار مرتبط با محیط زیست میتوان به تلف شدن یک رأس میش وحشی، دو قلاده یوزپلنگ و یک خرس قهوه ای، تداوم خشکسالی، بحران فرونشست و آلاینده های محیط زیستی در مناطق مختلف اشاره کرد؛ در گزارش پیش رو به برخی از آنها پرداخته شده است.

آسیب رسانی به جنبه های مختلف محیط زیست در ایران کماکان ادامه دارد. از طرفی شهروندانی وجود دارند که به دلیل عدم آموزش یا نیازهای مالی دست به تخریب و آسیب رسانی به محیط زیست می زنند و از سوی دیگر نهادهای متولی در تلاش هستند تا از حجم این آسیب ها بکاهند، هر چند این تلاش ها قابل تقدیر است اما به نظر نمی آید میزان آن با شرایط محیط زیستی ایران تطبیق داشته باشد.

حیات وحش

حیات‌ وحش به کلیه جانداران از قبیل پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان و تمام گیاهانی گفته می‌شود که به صورت وحشی و طبیعی بدون دخالت یا کمک انسان بر روی کره زمین زندگی کرده و آب و خوراک خود را خود تأمین می‌کند. اما دخالت و تصرف انسان در زیستگاه های طبیعی و مصرف بی‌رویه منابع طبیعی بسیاری از گونه های حیاط وحش را در معرض انقراض قرار داده است.

رئیس اداره حفاظت از محیط زیست همدان از تلف شدن یک رأس میش وحشی در برخورد با یک خودروی سواری در منطقه حفاظت شده شرا خبر داد.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان سمنان از تلف شدن یک قلاده یوزپلنگ آسیایی در تصادف با خودرو در محور میامی به سبزوار خبر داد و بیان کرد: این یوز نر ۲ سال سن داشته است.

همچنین معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی گفت: یک قلاده خرس قهوه‌ای در شهرستان هوراند براثر برخورد با خودرو تلف شد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان یزد بیان کرد: یک قلاده یوزپلنگ نر با نام “هومینو” که حدود ۱۲ سال سن داشت، در پناهگاه حیات وحش آریز شهرستان بافق تلف شد.

به گفته سید رضا نورانیان، حیوان مذکور وضعیت مناسبی نداشته و در همان دقایق اولیه در محل، تلف شده بود که در معاینه اولیه توسط دامپزشک، هیچ گونه علایم ظاهری مبنی بر ضربه یا شکستگی مشاهده نشده و پس از هماهنگی با سازمان حفاظت محیط زیست و برداشت نمونه ‌های لازم بانک ژن و بانک اسپرم، لاشه و نمونه ‌ها برای بررسی دقیق‌ تر به سازمان مرکزی محیط زیست ارسال شد.

بازداشت و محکومیت متخلفان محیط زیستی

یکی از موضوعات مورد بحث محیط زیست مسئله حمایت از منابع طبیعی بوده و از سوی دیگر، حفاظت از جنگل‌ها،حیات وحش و جلوگیری از قاچاق چوب، شکار و صید بی رویه به عنوان بخشی از مقوله حفاظت از منابع طبیعی، و در نهایت حفظ محیط زیست تلقی می‌شود. بسیاری از حیوانات، به دلیل شکار غیرقانونی در معرض خطر قرار دارند.

طی یک هفته اخیر با تلاش محیط بانان و جنگل بانان، بیش از دویست و سی و پنج تن چوب قاچاق که حاصل جمع آوری پنج گزارش منابع رسمی است، در استان های سمنان، مازندران، قزوین، کرمانشاه و مرکزی کشف و ضبط شده و در این راستا سیزده متهم بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند. همچنین طی این مدت دستکم هفده شکارچی در شهرستان های فاروج، سبزوار، پلدشت، فردوس و شهر های تربت حیدریه و ساری بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند.

همچنین مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل از کشف ۱۹۰ اصله چوب ‌آلات جنگلی قاچاق در استان خبر داد و بیان کرد که دو متهم در این راستا بازداشت شدند.

همچنین فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان اردبیل گفت: “در سه ماهه نخست سال جاری ۲۵ مورد شکار غیرمجاز ، زنده ‌گیری و شروع به شکار توسط محیط‌ بانان این استان کشف و متخلفان به مراجع مربوطه معرفی شدند.”

از سوی دیگر مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان گفت: “باند حرفه‌ای شکارچیان قوچ وحشی در استان توسط نیروهای یگان منطقه حفاظت شده سفیدکوه خرم‌آباد دستگیر و به مراجع قضایی تحویل داده شدند.”

افزون بر این فرمانده مرزبانی استان کرمانشابیان داشت: “ در سه ماه نخست امسال ۶۱۷ راس دام قاچاق در مرز‌های استان کشف شد.”

مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد نیز با اشاره به اینکه از هفته گذشته تاکنون ۹ شکارچی متخلف در مناطق آزاد و حفاظت شده گچساران دستگیر شده اند، گفت: افزایش شکار پرندگان در این شهرستان نگران کننده است.

حق تنفس و هوای پاک

بر اساس گزارش‌ها، سالانه تعداد پرشماری از شهروندان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. این مشکل علتی جز سو مدیریت و عدم توجه به کنوانسیون‌ها و قراردادهای بین‌المللی در این زمینه ندارد.

طی هفته ای که گذشت شاخص کیفی هوا در شهرهای شاهین شهر ۱۲۴، مشهد ۱۱۱، تهران ۲۰۱، کرج ۱۶۳، الوند ۱۷۵، قزوین ۱۱۱، اصفهان ۱۶۶، زاهدان ۵۰۰، زابل ۵۰۰، فهرج ۵۰۰، ریگان ۵۰۰، شهرستان البرز ۱۵۵، شهرستان راور ۳۲۴، شهرستان بیرجند ۳۲۸، شهرستان زیرکوه ۱۰۲ و شهرستان سرایان ۱۴۱، ناسالم برای گروه های حساس، ناسالم برای تمام گروه ها و یا بسیار ناسالم اعلام شد.

همچنین مدیرکل حفاظت محیط‌زیست چهارمحال و بختیاری گفت: وضعیت هوای استان در روز یکشنبه چهارم تیرماه به دلیل وجود ذرات گرد و غبار، برای گروه‌های حساس از جمله سالمندان و کودکان ناسالم شد.

از ابتدای سال جاری تا امروز، ۸ روز هوای پاک، ۷۷ روز هوای قابل قبول، ۱۲ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس و یک روز هوای ناسالم در روز شمار شاخص آلودگی هوای تهران به ثبت رسیده است.

شاخص کیفی هوا از صفر تا ۵۰ هوای پاک، ۵۱ تا ۱۰۰ هوای سالم، ۱۰۱ تا ۱۵۰ ناسالم برای گروه‌های حساس، ۱۵۱ تا ۲۰۰ ناسالم برای عموم، ۲۰۱ تا ۳۰۰ بسیار ناسالم و ۳۰۱ تا ۵۰۰ خطرناک است.

شاخص کیفی هوا ( Air Quality Index ) معیاری است که غلظت ترکیبات مختلف آلاینده موجود در هوا نظیر مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، ترکیبات نیتروژن دار، اوزون و ذرات معلق ( ذرات کوچک‌تر از ۱۰ میکرومتر و ذرات کوچک‌تر از ۲.۵ میکرومتر) را که دارای حدود مجاز متفاوت با واحدهای مختلف است به یک عدد بدون واحد تبدیل می‌کند و وضعیت آلودگی هوا را نمایش می‌دهد.

به طور کلی جنگل‌ها در نتیجه عمل کربن گیری مرتباً گاز کربنیک هوا را که در اثر تنفس موجودات زنده و فعل و انفعالات شیمیایی و آلودگی های محیط زیست وارد هوا می‌شود جذب کرده و گاز اکسیژن را پس می‌دهد. از این رو باید مورد توجه ویژه ای قرار گیرند.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست قصرشیرین گفت: حدود ۶۰ هکتار از پسماند‌های مزارع کشاورزی و ۲ هکتار از اراضی ملی پناهگاه حیات وحش قراویز در این شهرستان روز شنبه طی پنج فقره آتش سوزی جداگانه طعمه حریق شد.

رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری بروجرد گفت: از ابتدای شروع روزهای گرم سال تا کنون سه مورد حریق به مساحت ۱۰ هکتار از منابع طبیعی شهرستان دچار آتش سوزی شده است.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان فراشبند از آتش سوزی نخلستان ها و مزارع منطقه “برچشمه” خبر داد و گفت: در این آتش سوزی نزدیک به ۱۵۰ اصله نخل و ۴ هکتار از اراضی کشاورزی با تأسیسات کامل آبیاری در آتش سوخت.

فرمانده یگان حفاظت منایع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان نیز بیان داشت: حدود ۱۰ هکتار از مراتع بالادستی روستای دو اسب دچار اتش سوزی شده بود که با تلاش ماموران یگان حفاظت ستاد و شهرستان مهار شد.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان نیز از وقوع سومین آتش سوزی در مراتع سمیرم خبر داد و گفت: در این آتش سوزی سه هکتار از این مراتع در آتش سوخت.

فرمانده انتظامی شهرستان سیروان گفت در اثر آتش سوزی در اراضی کشاورزی سیروان حدود ۱۵ هکتار از مزارع کشاورزی به همراه چند خرمن محصول کشاورزان سیروانی به کلی خاکستر شدند. به گفته وی، عامل این حریق بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شد.

از سوی دیگر، فرمانده انتظامی شهرستان چرداول از آتش سوزی بیش از ۵۰ هکتار از مزارع کشاورزی و باغات در این شهرستان خبر داد و بیان داشت که عامل این حریق بازداشت شده است.

همچنین آتش سوزی مزارع گندم زار منطقه شوراب چگنی موجب از بین رفتن بخشی از این مزارع شد.

افزون بر این معاون عملیات سازمان آتش نشانی بروجرد گفت: پنج هکتار از گندم زارهای روستای الک آباد بخش مرکزی شهرستان دچار آتش سوزی شده که با اقدام به موقع کشاورزان و آتش نشانان مهار شد.

همچنین رئیس پارک ملی بمو، از مهار آتش‌سوزی ارتفاعات این پارک مشرف به روستای بردج در حوالی شیراز خبر داد.

فقدان مدیریت بارش های حداقلی؛ خشکسالی و از بین رفتن منابع آبی

خشک‌سالی می‌تواند باعث عدم توازن در میزان آب و در نتیجه آن کمبود آب، نابودی گیاهان، کاهش عمق آب‌های سطحی و خاک مرطوب شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که تبخیر سطحی و تبخیر آب از گیاهان از حد معمول در مدت معین بیشتر شود. عدم مدیریت صحیح منابع آبی در کشور، اثرات جبران ناپذیر این مهم را عمیقتر میکند.

 وزیر نیرو از تنش آبی در شهرهای داراب، فسا، زرین ‌دشت و استهبان خبر داد و گفت: این شهرها به علت بروز اختلال در سامانه انتقال آب از سد رودبال امسال دارای مشکلاتی شده‌ اند.

“چشمه علی” برای سومین بار خشک شد.  این مکان تفریحی و گردشگری شهر ری، واقع در منطقه ۲۰ تهران است که قدمت آن به حدود ۸۰۰۰ سال پیش می‌رسد. چشمه‌ علی از میان صخره ‌ای بزرگ خارج شده و به سوی جنوب و سپس جنوب شرق جاری است. این چشمه‌ در ۲۵ فروردین ماه ۱۳۱۳ با شماره ۲۰۲ در فهرست آثار ملی و به عنوان سومین اثر طبیعی استان تهران به ثبت رسید.

یکی از کنشگران و فعالان محیط ‌زیست ضمن بررسی عوامل دخیل در خشک شدن آب “چشمه علی” شهر ری می‌گوید: هرچند علل مختلفی در بروز این اتفاق نقش داشته‌اند، اما «مدیریت نادرست» یکی از اصلی‌ترین آنهاست.

عضو هیئت مدیره شرکت آب منطقه ای خراسان جنوبی از تنش آبی در این استان خبر داد و گفت: براساس استاندارد‌های جهانی سالانه ۴۰ درصد حجم ورودی آب به سفره‌های زیر زمینی قابل برداشت است اما هم اکنون در خراسان جنوبی به مرحله فوق بحران رسیده‌ایم چرا که ۱۲۰ میلیون متر مکعب اضافه برداشت داریم.

از سوی دیگر مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای بوشهر با بیان اینکه وضعیت تمام دشت‌های استان بوشهر ‌بحرانی شد، گفت: سطح آب زیرزمینی بیش از یک متر افت کرده است.

همچنین مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبی گفت: پنج شهر بیرجند، طبس، نهبندان، قاین و آرین شهر دارای تنش آبی هستند. به گفته وی ۱۰۰ درصد مساحت خراسان جنوبی متأثر از خشکسالی است و در سال، ۲۶ سانتی متر سطح آفت آب‌های زیر زمینی را داریم.

افزون بر این مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب سبزوار اظهار داشت: میزان کسری منابع آب آشامیدنی شهر سبزوار در زمان اوج مصرف، ٣٠٠ لیتر بر ثانیه است و در همین راستا این شهر در ردیف شهرهای قرمز و بحرانی خراسان رضوی قرار دارد.

یکی از مسائلی که در اثر برداشت بی‌رویهٔ آب زیرزمینی رخ می‌دهد، فرونشست زمین است. امری که به گفته برخی از کارشناسان، عدم مدیریت آب های سطحی موجود توسط مسئولان متولی و نهایتا اقدام به برداشت بیش از حد از آبهای زیرزمینی، رشد به سزایی به آن می بخشد. نشست زمین باعث ایجاد شکاف‌های عمیق در سطح زمین، کج شدن لوله‌های چاه، خرابی ساختمان‌ها و نهایتا ایجاد تلفات جبران ناپذیر برای انسان ها و دیگر موجودات زنده می شود.

سازمان اینتل لب، فرونشست زمین در پیرامون تهران را همانند «بمب ساعتی» دانست و اعلام کرد که تهران با سالی ۳۶ سانتی‌متر، رکورددار فرونشست زمین در سراسر جهان است و افت سطح آب‌های زیرزمینی تهران از چرایی‌های این مشکل دانسته شد.

مدیرکل زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی استان کرمان گفت: فرونشست زمین در شهر رفسنجان به ۳۰ سانتیمتر و در شهر کرمان به ۱۳ سانتیمتر رسیده است.

علی رشیدی در ادامه افزود: در شهرستان‌های ارزوئیه و عنبرآباد نیز با پدیده فرونشست زمین مواجه هستیم.

بحران پسماند و آلاینده های محیط زیستی

در هفته ای که گذشت، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان یزد از جمع آوری ۳۰ درصد پساب شهر یزد خبر داد.

همچنین مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان گفت: مدیر یک واحد تولید کننده آسفالت در استان به دلیل آلودگی هوا و تخریب محیط زیست، به ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شد.

مطالب مرتـبط

• سیستان؛ بیش از هزار نفر به دلیل طوفان و ریزگرد راهی مراکز درمانی شدند
• در هفته ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط زیستی در ایران
• در هفته ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط‌ زیستی در ایران
• از ابتدای سال جاری؛ صدور سه حکم جایگزین حبس در بوشهر
• در هفته ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط زیستی در ایران

برچسب ها: آلودگی هوا پسماند تنش آبی حیوانات خشکسالی محیط زیست

بدون نظر

نظر بگذارید