چرا پلیس فرانسه، خشن‌ترین پلیس اروپا است؟

در روز‌های اخیر با کشته شدن یک یک نوجوان ۱۷ ساله در یک حادثه راهنمایی و رانندگی در این منطقه در غرب پاریس موجی از اعتراضات در این کشور به راه افتاد که دست‌کم تا سه شب متوالی ادامه یافته‌است و به احتمال قوی طی روز‌ها و شب‌های آتی نیز تداوم خواهد یافت.

معترضان برخی از اماکن دولتی، مدارس و تأسیسات شهری را به آتش کشیدند و پلیس تا کنون حدود ۷۰۰ نفر را دستگیر کرده‌است. همچنین دولت فرانسه ۴۰ هزار نیروی پلیس را برای کنترل اعتراضات در سراسر این کشور به حالت آماده‌باش درآورده‌است.

به طور کلی برخورد خشونت‌بار با مردم در میان نیرو‌های پلیس کشور‌های اروپایی بیشتر در فرانسه به چشم می‌خورد و این نیرو‌های نظامی خشن‌تر و سلاح‌های بکارگرفته از سوی آن‌ها متنوع‌تر از نیرو‌های پلیس دیگر دول قاره سبز است.

پلیس فرانسه به عنوان یکی از مسلح‌ترین پلیس‌های اروپا، انواع وسایل همچون انواع نارنجک‌ها، گاز اشک‌آور و انواع سلاح‌های دستی غیرمرگبار همچون اسلحه «فلش بال» را در اختیار دارد؛ حتی گاه ابزاری که در زمرۀ تجهیزات جنگی طبقه‌بندی می‌شوند.

پلیس می‌گوید که در جریان برگزاری اعتراضات سراسری در کشور، از این ابزار برای «حفظ نظم» استفاده می‌کند، اما منتقدان عملکرد پلیس، معتقدند که میزان استفاده ماموران قانون از این ابزار «بیش از حد» است و منجر به تشدید خشونت نیرو‌های پلیس در مقابل معترضان شده است.

نهاد‌های حقوق بشری از جمله سازمان ملل، شورای اروپا و عفو بین‌الملل نیز پیش از این به رفتار خشونت‌آمیز پلیس فرانسه در مقابل معترضان بویژه در جریان اعتراض‌ها به اصلاحات قانون بازنشستگی در سال جاری میلادی انتقاد داشته‌اند.

این انتقادات بویژه در زمانی مطرح می‌شود که به گفتۀ «سباستین روشه» پژوهشگر متخصص دربارۀ عملکرد پلیس در مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه، بسیاری از کشور‌های عضو اتحادیه اروپا مدت‌ها است سیاست‌های کاهش تنش را به اجرا گذاشته‌اند و به لحاظ نظری با مسئولیت پذیری بالاتر و تسلیحات کمتر در مقابل معترضان عمل می‌کنند. به گفته وی، «تفاوت زیادی بین عملکرد فرانسه و همسایگان بزرگ اروپایی این کشور وجود دارد؛ حتی کشور‌هایی که با اعتراضات گسترده مردمی مواجه هستند.»

از نظر کارشناسان، عناصر متعددی بر این شیوۀ عملکرد پلیس فرانسه تاثیر گذاشته است؛ از جمله سابقۀ استعماری این کشور و پیامد‌های اعتراضات دانشجویی‌-کارگری مه ۱۹۶۸ میلادی در فرانسه.

روشه همچنین به این موضوع اشاره دارد که تجهیزات پلیس فرانسه از جمله نارنجک، ماشین‌های آب‌پاش، گاز اشک آور، باتوم و تونفا و اسلحه گرم، تقریباً مسبب تمام صدمات وارده به معترضان در جریان اعتراضت اخیر در این کشور بوده است.

بیشتربخوانید 

• خشم مردم فرانسه پس از کشته شدن نوجوان ۱۷ ساله به دست پلیس

یک گزارش وبسایت «dhunespoliciers.fr» نیز حاکی از آن است که از نوامبر ۲۰۱۸ میلادی و آغاز جنبش جلیقه‌زردها، استفاده از اسلحه‌های «فلش بال» منجر به زخمی شدن ۶۲۰ نفر و قطع عضو دائمی در ۲۹ نفر شده است و ۲۸ درصد قربانیان خشونت پلیس در این اعتراضات نیز از ناحیه سر هدف قرار گرفته شده‌اند.

در جریان اعتراضات جلیقه‌زرد‌ها در فرانسه ۱۱ نفر کشته شدند و طی آن ۲ هزار و ۴۹۵ تن زخمی شده‌اند. (۵ نفر دچار قطع دست شدند، ۲۴ نفر چشم خود را از دست دادند و ۲۶۸ نفر جمجمه شان آسیب خورد) هزینه خسارت‌های وارده تا ۱.۵میلیون یورو، برآورد شده‌است.

اگرچه فرانسه تنها کشوری در اروپا نیست که به این سلاح‌ها مجهز است، اما در مقایسه با دیگر کشور‌های اروپایی، این تحولات در فرانسه یک ناهنجاری محسوب می‌شود و زرادخانه پلیس فرانسه در مقایسه با انگلیس، آلمان و کشور‌های اسکاندیناوی که از سلاح برای متفرق کردن معترضان استفاده می‌کنند بسیار بزرگتر است.

خشونت در فرانسه همواره بازتولید می‌شود به گونه‌ای که همزمان با کشتار مردم از سوی پلیس، نیرو‌های امنیتی خود نیز از خشونت معترضان در امان نمی‌مانند که جراحت وارد شده بر بیش از ۲۰۰ نیروی پلیس در این راستا قابل ارزیابی است.

پیشتر نیز در اردیبهشت ماه امسال وزیر کشور فرانسه اعلام کرده بود که در درگیری پلیس و معترضانِ خشمگین از اصلاحات قانون بازنشستگی (افزایش سن بازنشستگی از ۶۲ به ۶۴ سال) حداقل ۱۰۸ مامور در سراسر کشور مجروح شده‌اند.

تجربه نشان داده که خشونت پلیس فرانسه نه تنها کمکی به کاهش شمار و شدت اعتراضات نکرده بلکه شمار اعتصابات در این کشور نیز به مراتب بیشتر از دیگر کشور‌های اروپایی است. به عنوان نمونه در انگلیس از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۷ به طور متوسط ۲۱ روز اعتصاب به ازای هر یک هزار کارمند در هر سال وجود داشته که بسیار کمتر از فرانسه با ۱۱۸ روز در سال است.

منبع: ایرنا

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی اخبار داغ