فیلسوفان صدرایی باید با علوم طبیعی روز حداقل در حد کاردانی آشنا باشند!

به گزارش «مبلغ»- حجت الاسلام دکتر محمد مهدی گرجیان در نشست «فلسفه اسلامی و چالش کارآمدی» که در خردادماه سال جاری به مناسب روز بزرگداشت ملاصدرا توسط موسسه شناخت در قم برگزار شد در سخنانی به اهمیت آشنایی با ادبیات علوم جدید برای فیلسوفان اشاره کرد و اظهار داشت که دانشجویان و اساتید فلسفه حداقل در سطح کاردانی باید نسبت به علوم طبیعی آشنایی پیدا کنند و این سنتی است که فلاسفه قدیم مانند ابن سینا و ملاصدرا به آن پای بند بودند. وی افزود فلسفه برای حفظ شأن مادری خود باید بتواند سخن تمام کعلوم دیگر را بفهمد و با آنها سخن بگوید.
عضو مجمع عالی حکمت اسلامی بیان داشت : همانطور که صدرا در 400 سال قبل از طبیعیات و فلکیات روز برای مباحث فلسفی استفاده کرد ما هم باید از علوم روز استفاده کنیم و نباید داده های 500 سال قبل را استفاده کنیم. وی با اشاره به اینکه البته نباید داده های این علوم را به عنوان اصول فلسفه انتخاب کنیم چون ممکن است آنها تغییر کنند و آن وقت فلسفه دچار مشکل خواهد شد.

خاطره ای از قانون دوم ترمودینامیک و آیه الله مکارم شیرازی

این استاد فلسفه در ادامه با ذکر داستانی از سال 1367 بیان کرد که آیه الله مکارم شیرازی آیات سوره نور را که میفرماید « ذَا السَّماءُ انْفَطَرَتْ» وَ « إِذَا الْکَواکِبُ انْتَثَرَتْ » را به قانون دوم ترمودینامیک ارتباط میدادند و میگفتند که این آیات اشاره به قانون آنتروپی دارد. همان موقع یک دوست فیزیکدان که استاد تمام رشته فیزیک بود به بنده گفتند که ممکن است که اصل آنتروپی تغییر کند آن وقت شما چه خواهید کرد؟ بنده این نکته را به آقای مکارم گفتم ولی ایشان گفت که این یک امر مسلم است و قابل تغییر نیست ولی ده سال طول نکشید که اصل آنتروپی، مخالفان زیادی پیدا کرد. بنابراین داده های علوم روز را نباید به صورت قطعی تلقی کرد. همین نگاه را خواجه نصیر هم داشت و میگفت که اگر نظام بطلمیوسی به هم بخورد فلسفه من به هم نخواهد خورد.

تفلسف به کمک علوم طبیعی و العهده علی الراوی!

گرجیان ادامه داد ما الهیات طبیعی و الهیات فلسفی داریم. الهیات طبیعی که از برهان حرکت، برهان حدوث، برهان نظم و ... برمی خیزد اگر هم به هم بریزد برهان های غیر طبیعی مانند برهان صدیقین جای خود را از دست نمیدهند. فقیه و فیلسوف نباید مانند فلسفه اسکولاستیک که به هم ریخت داده های علوم دیگر را به عنوان قطعی و یقینی در ساختمان معرفتی خود وارد کند تا در صورت کنار رفتن انها، خودش هم از بین برود. وی تاکید کرد که باید بر اساس داده های روز تفلسف کرد و العهده علی الراوی نمود. یعنی تفلسف خود را بر اساس داده های علوم روز انجام دهیم و درستی یا نادرستی داده ها را بر عهده عالمان خود آن علوم بگذاریم.

همه باید فلسفه صدرا را حداقل در حد شواهدالربوبیه بخوانند

وی که نزدیک به 40 سال است در حوزه تدریس و پژوهش در حکمت صدرایی فعالیت میکند، در بخش دیگری از سخنان خود گفت بسیاری از کسانی که به عرصه پژوهش در حوزه سیاست صدرایی وارد نمی شوند به دلیل عدم آشنایی درست با این فیلسوف است و با ابراز نارحتی از اینکه از ظرفیت حکمت صدرایی به خوبی استفاده نمیشود گفت بسیاری از کسانی که از صدرا صحبت میکنند استاد ندیده اند و شناخت درستی از فلسفه صدرا ندارند. وی از کسانی که در رشته های دیگر کار میکنند خواست که فلسفه صدرا را حداقل در حد کتاب شواهدالربوبیه خوب بخوانند و با مغز آن آشنا شوند.