ناندرا مودی، نخست‌وزیر هند، و ولادیمیر پوتین و شی‌ جین‌پینگ، رئیس جمهوری روسیه و چین از حضور ایران به عنوان عضو رسمی اجلاس سران شانگهای ابراز خشنودی کردند. ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران، در نشست سران شانگهای که امروز برگزار شد سخنرانی کرد. ولادیمیر پوتین هم که برای نخستین بار پس از شورش ارتش خصوصی واگنر در یک نشست جهانی حاضر می‌شد، گفت مسکو به مقابله با تحریم‌های غرب ادامه خواهد داد.

رئیس جمهوری ایران در این اجلاس که ایران برای اولین بار در آن به عنوان عضو رسمی شرکت می‌کند، گفت این کشور «با دو دهه مبارزه موفق با تروریسم و افراط گرایی» آمادگی دارد «تجربه و ظرفیت» خود در این زمینه را با سازمان همکاری شانگهای به اشتراک بگذارد.

نشست سران سازمان همکاری شانگهای با حضور رهبران ایران، چین، هند، پاکستان، روسیه و چهار کشور آسیای مرکزی آغاز شد.

امنیت منطقه‌ای، اقتصاد، امنیت غذایی، تغییرات آب و هوایی و افغانستان از جمله اصلی‌ترین موضوعات این نشست بود.

آقای رئیسی در صحبت‌های خود به موضوع پناهجویان افغاستان پرداخت و گفت که «حتی فراتر از سهم عادلانه خود از آوارگان ملت ستمدیده افغانستان میزبانی کرده است».

پس از بازگشت طالبان به قدرت صدها هزار شهروند افغانستان به ایران مهاجرت کردند. ایران همچنین برای بسیاری از افغان‌ها مسیری برای مهاجرت به ترکیه و سپس اروپا نیز است. ایران با آنکه تعامل نزدیکی با حکومت طالبان داشته است اما دو طرف اخیرا پس از عدم توافق در زمینه حقابه هیرمند و درگیری‌های مرزی روابط پرتنشی را پشت سر گذاشته‌اند.

گزارش شده است از آنجایی که این نشست به رهبری هند مجازی است، قرار نیست توافقات دوجانبه‌ای در آن صورت گیرد.

در نشست امروز از عواملی که به نظر می‌رسید همه اعضا بر آن توافق داشتند حفظ ثبات در افغانستان پس از قدرت گرفتن طالبان است. با این حال، بیانیه مشترک کشورهای عضو شانگهای روشن خواهد کرد که کشورهای منطقه در مورد افغانستان چگونه با یکدیگر همکاری خواهند کرد.

کارشناسان می گویند علیرغم وجود جی ۲۰ و جی ۷، شانگهای جایگاه خود را به لحاظ جهانی دارد.

سازمان همکاری شانگهای حدود ۴۰ درصد از جمعیت جهان و بیش از ۲۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را نمایندگی می‌کند. شانگهای با حضور ایران، حدود ۲۰ درصد از ذخایر نفت جهان را هم در کنترل دارد.

عضویت ایران به‌عنوان عضو رسمی منابع انرژی سازمان همکاری شانگهای را تقویت می‌کند، اما پذیرش این کشور خشم کشورهای غربی را در پی داشت.

این نشست در حالی در هند برگزار خواهد شد که دو هفته پیش ناندرا مودی نخست وزیر این کشور در سفر رسمی به میزبانی جو بایدن به آمریکا رفت.

استقبال پوتین از توافق اعضا برای تجارت با ارزهای محلی

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در سخنانی در این اجلاس گفته به مخالفت با تحریم های غرب ادامه خواهد داد.

آقای پوتین از توافقات تجاری بین کشورهای سازمان همکاری شانگهای برای تجارت با ارزهای محلی به اقدامی برای کاهش تاثیر تحریم‌ها استقبال کرد.

وی در این نشست همچنین به طور تلویحی خطاب به غرب گفت: «روسیه با همه تحریم‌ها، فشارها و تحریکات خارجی مقابله می‌کند و به پیشرفت خود ادامه می‌دهد.»

او در سخنرانی مجازی خود از کاخ کرملین از کشورهای سازمان همکاری شانگهای برای حمایت از اقدامات روسیه برای حفاظت از نظم و جان و امنیت شهروندانش تشکر کرد.

به گفته پوتین بیش از ۸۰ درصد تجارت بین چین و روسیه به روبل و یوان است و از دیگر اعضای سازمان همکاری شانگهای خواست همین روند را دنبال کنند.

با وجود تنش هندی و چین به ویژه پس از درگیری مرزی در سال ۲۰۲۰ میلادی آقای مودی در صحبت خود درباره امنیت منطقه به جدال‌های کشورش با چین اشاره‌ای نکرد.

نخست وزیر هند در عوض از اعضا خواست تا در مورد تروریسم فرامرزی همکاری کنند.

آقای مودی گفت «برخی کشورها از تروریسم فرامرزی به عنوان ابزاری در سیاست‌های خود استفاده می‌کنند، به تروریست‌ها پناه می‌دهند.»

در مقابل شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، هم گفت که کشورهای سازمان همکاری شانگهای باید اقداماتی را برای «مبارزه با سه شر تروریسم، افراط گرایی و تجزیه‌طلبی» صورت دهند. او همچنین درباره فشار به اقلیت مذهبی هم هشدار داد.

برخی از ناظران گفته‌های آقای مودی درباره پناه دادن به تروریسم را به تنش‌ها با پاکستان نسبت می‌دهند. به نظر می‌رسد اظهارات آقای شریف هم اشاره‌ای به همسایه‌اش هند و جدال بر سر حقوق اقلیت مسلمان این کشور باشد.

شی جین پینگ رئیس جمهور چین هم بر اهمیت حفظ صلح و امنیت در منطقه تاکید کرد. او از اعضای سازمان همکاری شانگهای خواست «همبستگی و اعتماد» را میان خود افزایش دهند.

روسیه و چین و چهار کشور آسیای مرکزی سازمان همکاری شانگهای را در سال ۲۰۰۱ به عنوان وزنه تعادل در برابر نفوذ غرب در منطقه تشکیل دادند. هند و پاکستان در سال ۲۰۱۷ به سازمان پیوستند.تمامی کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای از جمله قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان به تحریم‌های سازمان ملل علیه روسیه یا رای ممتنع دادند یا به طور کلی به آن رای نداده‌اند.

هند از نظر دیپلماتیک سال پر اتفاقی را پیش‌رو دارد. در ماه سپتامبر این کشور میزبان نشست سران گروه ۲۰ است. این دو نهاد هم اولویت‌ها و هم اتحادهای ژئوپلیتیکی متفاوتی دارند و این موضوع برای هند چالش بزرگی خواهد بود.

به نظر می‌رسد در مورد روسیه هند غرب را متقاعد کرده است که روابط عمیقش با این مسکو بر هم نمی‌خورد.

هند با وجود تلاش‌های نخست وزیر ناندرا مودی در سال‌های اخیر برای گوناگون کردن واردات اما همچنان نزدیک به ۵۰ درصد نیازهای دفاعی‌ و نظامی‌اش را از روسیه وارد می‌کند.

به گفته بهرنگ تاج‌دین، خبرنگار اقتصادی بی بی سی فارسی، سازمان همکاری شانگهای، یک پیمان صرفا تجاری نیست و عملا یک اتحادیه سیاسی-امنیتی است.

به گفته خبرنگار ما در نتیجه عضویت در این سازمان به خودی خود باعث کاهش موانع تعرفه‌ای یا غیرتعرفه‌ای تجارت با سایر کشورهای عضو نمی‌شود. هر چند که بهبود روابط سیاسی دوجانبه ممکن است به تسهیل تجارت منجر شود؛ ولی هیچ تضمین یا الزامی نیست.

ناندرا مودی، نخست‌وزیر هند، و ولادیمیر پوتین و شی‌ جین‌پینگ، رئیس جمهوری روسیه و چین از حضور ایران به عنوان عضو رسمی اجلاس سران شانگهای ابراز خشنودی کردند. ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران، در نشست سران شانگهای که امروز برگزار شد سخنرانی کرد. ولادیمیر پوتین هم که برای نخستین بار پس از شورش ارتش خصوصی واگنر در یک نشست جهانی حاضر می‌شد، گفت مسکو به مقابله با تحریم‌های غرب ادامه خواهد داد.

رئیس جمهوری ایران در این اجلاس که ایران برای اولین بار در آن به عنوان عضو رسمی شرکت می‌کند، گفت این کشور «با دو دهه مبارزه موفق با تروریسم و افراط گرایی» آمادگی دارد «تجربه و ظرفیت» خود در این زمینه را با سازمان همکاری شانگهای به اشتراک بگذارد.

نشست سران سازمان همکاری شانگهای با حضور رهبران ایران، چین، هند، پاکستان، روسیه و چهار کشور آسیای مرکزی آغاز شد.

امنیت منطقه‌ای، اقتصاد، امنیت غذایی، تغییرات آب و هوایی و افغانستان از جمله اصلی‌ترین موضوعات این نشست بود.

آقای رئیسی در صحبت‌های خود به موضوع پناهجویان افغاستان پرداخت و گفت که «حتی فراتر از سهم عادلانه خود از آوارگان ملت ستمدیده افغانستان میزبانی کرده است».

پس از بازگشت طالبان به قدرت صدها هزار شهروند افغانستان به ایران مهاجرت کردند. ایران همچنین برای بسیاری از افغان‌ها مسیری برای مهاجرت به ترکیه و سپس اروپا نیز است. ایران با آنکه تعامل نزدیکی با حکومت طالبان داشته است اما دو طرف اخیرا پس از عدم توافق در زمینه حقابه هیرمند و درگیری‌های مرزی روابط پرتنشی را پشت سر گذاشته‌اند.

گزارش شده است از آنجایی که این نشست به رهبری هند مجازی است، قرار نیست توافقات دوجانبه‌ای در آن صورت گیرد.

در نشست امروز از عواملی که به نظر می‌رسید همه اعضا بر آن توافق داشتند حفظ ثبات در افغانستان پس از قدرت گرفتن طالبان است. با این حال، بیانیه مشترک کشورهای عضو شانگهای روشن خواهد کرد که کشورهای منطقه در مورد افغانستان چگونه با یکدیگر همکاری خواهند کرد.

کارشناسان می گویند علیرغم وجود جی ۲۰ و جی ۷، شانگهای جایگاه خود را به لحاظ جهانی دارد.

سازمان همکاری شانگهای حدود ۴۰ درصد از جمعیت جهان و بیش از ۲۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را نمایندگی می‌کند. شانگهای با حضور ایران، حدود ۲۰ درصد از ذخایر نفت جهان را هم در کنترل دارد.

عضویت ایران به‌عنوان عضو رسمی منابع انرژی سازمان همکاری شانگهای را تقویت می‌کند، اما پذیرش این کشور خشم کشورهای غربی را در پی داشت.

این نشست در حالی در هند برگزار خواهد شد که دو هفته پیش ناندرا مودی نخست وزیر این کشور در سفر رسمی به میزبانی جو بایدن به آمریکا رفت.

استقبال پوتین از توافق اعضا برای تجارت با ارزهای محلی

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در سخنانی در این اجلاس گفته به مخالفت با تحریم های غرب ادامه خواهد داد.

آقای پوتین از توافقات تجاری بین کشورهای سازمان همکاری شانگهای برای تجارت با ارزهای محلی به اقدامی برای کاهش تاثیر تحریم‌ها استقبال کرد.

وی در این نشست همچنین به طور تلویحی خطاب به غرب گفت: «روسیه با همه تحریم‌ها، فشارها و تحریکات خارجی مقابله می‌کند و به پیشرفت خود ادامه می‌دهد.»

او در سخنرانی مجازی خود از کاخ کرملین از کشورهای سازمان همکاری شانگهای برای حمایت از اقدامات روسیه برای حفاظت از نظم و جان و امنیت شهروندانش تشکر کرد.

به گفته پوتین بیش از ۸۰ درصد تجارت بین چین و روسیه به روبل و یوان است و از دیگر اعضای سازمان همکاری شانگهای خواست همین روند را دنبال کنند.

با وجود تنش هندی و چین به ویژه پس از درگیری مرزی در سال ۲۰۲۰ میلادی آقای مودی در صحبت خود درباره امنیت منطقه به جدال‌های کشورش با چین اشاره‌ای نکرد.

نخست وزیر هند در عوض از اعضا خواست تا در مورد تروریسم فرامرزی همکاری کنند.

آقای مودی گفت «برخی کشورها از تروریسم فرامرزی به عنوان ابزاری در سیاست‌های خود استفاده می‌کنند، به تروریست‌ها پناه می‌دهند.»

در مقابل شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، هم گفت که کشورهای سازمان همکاری شانگهای باید اقداماتی را برای «مبارزه با سه شر تروریسم، افراط گرایی و تجزیه‌طلبی» صورت دهند. او همچنین درباره فشار به اقلیت مذهبی هم هشدار داد.

برخی از ناظران گفته‌های آقای مودی درباره پناه دادن به تروریسم را به تنش‌ها با پاکستان نسبت می‌دهند. به نظر می‌رسد اظهارات آقای شریف هم اشاره‌ای به همسایه‌اش هند و جدال بر سر حقوق اقلیت مسلمان این کشور باشد.

شی جین پینگ رئیس جمهور چین هم بر اهمیت حفظ صلح و امنیت در منطقه تاکید کرد. او از اعضای سازمان همکاری شانگهای خواست «همبستگی و اعتماد» را میان خود افزایش دهند.

روسیه و چین و چهار کشور آسیای مرکزی سازمان همکاری شانگهای را در سال ۲۰۰۱ به عنوان وزنه تعادل در برابر نفوذ غرب در منطقه تشکیل دادند. هند و پاکستان در سال ۲۰۱۷ به سازمان پیوستند.تمامی کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای از جمله قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان به تحریم‌های سازمان ملل علیه روسیه یا رای ممتنع دادند یا به طور کلی به آن رای نداده‌اند.

هند از نظر دیپلماتیک سال پر اتفاقی را پیش‌رو دارد. در ماه سپتامبر این کشور میزبان نشست سران گروه ۲۰ است. این دو نهاد هم اولویت‌ها و هم اتحادهای ژئوپلیتیکی متفاوتی دارند و این موضوع برای هند چالش بزرگی خواهد بود.

به نظر می‌رسد در مورد روسیه هند غرب را متقاعد کرده است که روابط عمیقش با این مسکو بر هم نمی‌خورد.

هند با وجود تلاش‌های نخست وزیر ناندرا مودی در سال‌های اخیر برای گوناگون کردن واردات اما همچنان نزدیک به ۵۰ درصد نیازهای دفاعی‌ و نظامی‌اش را از روسیه وارد می‌کند.

به گفته بهرنگ تاج‌دین، خبرنگار اقتصادی بی بی سی فارسی، سازمان همکاری شانگهای، یک پیمان صرفا تجاری نیست و عملا یک اتحادیه سیاسی-امنیتی است.

به گفته خبرنگار ما در نتیجه عضویت در این سازمان به خودی خود باعث کاهش موانع تعرفه‌ای یا غیرتعرفه‌ای تجارت با سایر کشورهای عضو نمی‌شود. هر چند که بهبود روابط سیاسی دوجانبه ممکن است به تسهیل تجارت منجر شود؛ ولی هیچ تضمین یا الزامی نیست.