هوش‌مصنوعی داروساز شد!

برای اولین‌بار دارویی که توسط هوش مصنوعی کشف و طراحی شده، رسماً وارد مرحله‌ی میانی کارآزمایی بالینی می‌شود.

به‌نقل از فیوچریزم، دارویی به نام NS018_055 که ساخت شرکت بیوتکنولوژی اینسیلیکو مدیسین است و برای درمان فیبروز ریوی ایدیوپاتیک طراحی شده، تأییدیه‌ی شروع فاز دوم آزمایش‌ها را دریافت کرده است. فیبروز ریوی ایدیوپاتیک نوعی بیماری مزمن ریوی محسوب می‌شود که اغلب به مشکلات تنفسی ناتوان‌کننده می‌انجامد.

دریافت مجوز مرحله‌ی دوم کارآزمایی به این معنی است که دانشمندان اکنون به سراغ بررسی اثربخشی واقعی دارو می‌روند. براساس اظهارات اینسیلیکو، این اتفاق می‌تواند گام مهم روبه‌جلویی برای رشته‌ی داروسازی درحال‌توسعه با هوش مصنوعی باشد. آن‌ها بر این باورند که این پیشرفت احتمالاً به دوره‌ای کاملاً جدید و البته بالقوه پرسود در تحقیق و توسعه‌ی دارو منجر خواهد شد.

الکس ژاورونکوف، مدیرعامل اینسیلیکو در بیانیه‌ای گفت: «این اولین داروی کاندیدایی است که به فاز ۲ کارآزمایی وارد می‌شود. این اتفاق نه‌تنها برای ما، بلکه برای همه افرادی که در زمینه‌ی کشف دارو با هوش مصنوعی فعالیت می‌کنند، نقطه‌ی عطف مهمی به‌شمار می‌رود.»

مدیرعامل شرکت وعده‌های بسیار بلندپروازانه‌ای درمورد آینده‌ی این فناوری داده است. به‌گفته‌ی ژاورونکوف، این دوره‌ی جدید در داروسازی که به کمک هوش مصنوعی آغاز شده، از نظر تئوری با افزایش عظیم در بهره‌وری صنعت تعریف می‌شود. به باور ژاورونکوف، با کمک هوش مصنوعی می‌توان زمان تولید دارو را به نصف کاهش داد.

شرکت اینسیلیکو مدل‌هایی از هوش مصنوعی را به‌کار می‌گیرد که می‌توانند از طریق مجموعه داده‌های عظیم، به‌صورت سریع و کارآمد به مولکول‌های جدیدی دست پیدا کنند که در نهایت قابلیت تبدیل‌شدن به دارو را دارند. به‌طور خلاصه این شرکت ادعا می‌کند که از هوش مصنوعی ابتدا برای شناسایی یک هدف بالقوه برای داروسازی، سپس مفهوم‌سازی کاندیدای دارویی مذکور و درنهایت پیش‌بینی اثربخشی آن استفاده می‌کند.

شرکت اینسیلیکو از واحدهای پردازش گرافیکی انویدیا برای تقویت هوش مصنوعی خود استفاده می‌کند؛ رویکردی که ظاهراً پیش‌ازاین نتیجه داده است. به‌گفته‌ی انویدیا، تولید داروی NS018_055 تقریباً ۱۸ ماه طول کشیده؛ درحالی‌که فرایند سنتی تولید دارو معمولاً تا ۶ سال به‌ طول می‌انجامد.

اینسیلیکو از پلتفرم هوش مصنوعی خود برای کشف ۱۲ داروی کاندیدای پیش‌بالینی استفاده کرده است. تاکنون سه مورد از این داروها به مرحله‌ی کارآزمایی بالینی اولیه رسیده‌اند. از میان این سه دارو، NS018_055 اولین گزینه‌ای است که به مرحله آزمایشی فاز ۲ راه پیدا می‌کند.

با توجه به اینکه داروی NS018_055 در حال شروع فرایند چندین‌ساله‌ی کارآزمایی بالینی انسانی است، اظهارات ژاورونکوف بسیار بلندپروازانه هستند. تنها زمان می‌تواند نشان دهد که این دارو روی انسان نیز مؤثر است یا نه. همان‌طور که دوکسین سان، استاد علوم دارویی دانشگاه میشیگان در مقاله‌ی سال گذشته‌ی خود اشاره کرد، تقریباً ۹۰ درصد داروهایی که به مرحله‌ی کارآزمایی‌های بالینی می‌رسند، شکست می‌خورند.

ناکامی در این مرحله بی‌سابقه نیست. به‌عنوان مثال شرکت بیوتکنولوژی هوش مصنوعی Benevolent AI که در لندن مستقر است، پس از شکست کاندیدای داروی اصلی خود نیمی از کارکنانش را اخراج کرد.

با وجود علائم هشداردهنده‌ی اولیه، شرکت‌های داروسازی سرمایه‌گذاری زیادی روی استارتاپ‌های هوش مصنوعی مانند اینسیلیکو انجام می‌دهند. به لطف نقطه‌ی عطف اخیر و همچنین عطش سرمایه‌گذاران برای بهره‌گیری از فرصت‌های طلایی در بازار هوش مصنوعی، احتمالاً شاهد ورود پول بیشتری نیز به این حوزه خواهیم بود.

227227