دلپیچه چیست؟ از علت تا درمان

درد دلپیچه همیشه موقتی و ساده نیست و گاهی هشداری برای یک بیماری جدی‌تر به حساب می‌آید. در این مطلب همراه ما باشید تا توضیح دهیم دلپیچه چیست، به چه علت اتفاق می‌افتد و چگونه درمان می‌شود.

دلپیچه را بیش‌تر بشناسید!

هر نقطه‌ای از شکم که بین دنده‌ها و لگن قرار دارد، می‌تواند درد بگیرد و این همان دلپیچه است. بیش‌تر افراد فکر می‌کنند که دلپیچه به دلیل درد در معده به وجود می‌آید. گاهی درد آن با درد معده هم اشتباه گرفته می‌شود. ولی شکم انسان شامل اندام‌های مختلفی است و دلپیچه می‌تواند ناشی از اختلال در عملکرد یا درد در هر یک از این اندام‌ها باشد.

معده، کبد، کیسه صفرا، پانکراس، روده کوچک و روده بزرگ از اندام‌هایی هستند که در ناحیه شکم وجود دارند. دلپیچه به‌صورت دردهایی در دیواره، پوست و ماهیچه‌های بیرونی شکم بروز پیدا می‌کند. گاهی امکان دارد درد در شکم ناشی از درد در سینه، پشت یا لگن باشد که شما آن را در شکم احساس می‌کنید. دردهای شکمی در حالت‌های مختلفی ظاهر می‌شوند:

• درد خفیف یا شدید

• احساس درد تیزی

• سوزش یا درد

• کرامپ یا کولیک

• درد ثابت یا متناوب

• درد شکمی به‌صورت موضعی (در یک نقطه) یا عمومی (در سراسر شکم)

در نهایت اینکه کدام مدل از این درد در شکم ظاهر شده به توصیف شما بستگی دارد. زیرا دلپیچه و توصیف حالت آن قابل اندازه گیری نیست. بنابراین دکتر فقط به گفته‌های شما گوش می‌دهد و از این طریق علت آن را بررسی می‌کند. پزشک همیشه دردهای شکمی را جدی می‌گیرد؛ زیرا ممکن است به دلایل مختلفی به وجود آمده باشد.

دلپیچه و ۱۰۰۱ علت آن

علت دلپیچه در بیش‌تر موارد موقتی است و امکان دارد به دلیل عفونت موقت، قاعدگی یا هضم غذا اتفاق بیفتد. این علت‌ها چندان جدی نیستند و با راهکارهای مختلفی می‌توان آن‌ها را درمان کرد. اما علت این بیماری چیست؟ در این قسمت علت‌های این درد را از جنبه‌های مختلفی بررسی می‌کنیم.

مسائل گوارشی و بروز درد در شکم

بعد از غذا خوردن ممکن است احساس درد در دل یا دلپیچه داشته باشید که به دلایل زیر اتفاق می‌افتد:

• سوءهاضمه

• نفخ

• یبوست

• اسهال

• آلرژی به مواد غذایی و عدم تحمل آن

• مسمومیت‌های غذایی

التهاب و بروز درد در شکم

عفونت در اندام‌های گوارشی شما می‌تواند به‌صورت موقت باعث ایجاد التهاب شود. همین التهاب‌ها نیز یکی از دلایل بروز دلپیچه به حساب می‌آیند.

• گاستروانتریت ویروسی (آنفولانزای معده)

• بیماری زخم معده

• رفلاکس اسید مزمن (GERD)

• عفونت در دستگاه ادراری (UTI)

درد در شکم مخصوص خانم‌ها

ساختار دستگاه تناسلی زنان به‌گونه‌ای است که در طول زندگی خود به دلایل زیر چندین مرتبه این دردهای شکمی را تجربه می‌کنند.

• دلپیچه در دوران قاعدگی

• دردهای تخمک گذاری

البته دردهای شکمی در همه حالت‌ها به‌صورت موقتی و ساده نیستند. یعنی ممکن است دلپیچه شما علامتی از یک وضعیت پزشکی جدی باشد که نیاز به بررسی و درمان دارد. بروز این دردها در نواحی مختلف شکم نشان‌دهنده درگیری اندام‌های مختلفی است.

ربع فوقانی راست شکم

در قسمت بالایی و سمت راست شکم شما، اندام‌هایی مانند کبد، کیسه صفرا و مجاری صفراوی قرار دارند. کلیه راست نیز دقیقا در پشت قرار می‌گیرد. بخشی از روده بزرگ و روده کوچک نیز از همین قسمت عبور می‌کند. دردهای شکم در ربع فوقانی سمت راست احتمالا ناشی از بیماری‌های کبد یا کیسه صفرا هستند.

• سنگ کیسه صفرا

• کوله سیستیت (التهاب کیسه صفرا)

• سرطان، تنگی یا وجود سنگ در مجاری صفراوی

• سرطان کیسه صفرا

• سرطان کبد

علت درد در شکم می‌تواند ناشی از مشکلاتی در دوازدهه، کلیه راست یا روده بزرگ باشد:

• عفونت کلیه

• سنگ کلیه

• انسداد روده بزرگ

• زخم دوازدهه

ربع فوقانی چپ شکم

معده، پانکراس و طحال جزء اندام‌های گوارشی هستند که در ناحیه ربع فوقانی چپ شکم قرار گرفتند. کلیه چپ درست در پشت حفره شکمی قرار دارد و قلب و ریه چپ درست در بالای آن هستند. درد سمت چپ و بالای شکم می‌تواند ناشی از این عارضه‌ها باشد:

• پانکراتیت (التهاب در لوزالمعده)

• سرطان پانکراس

• اسپلنومگالی (بزرگ شدن طحال)

• گاستریت

• زخم معده

• رفلاکس صفرا

• سرطان معده

• عفونت کلیه

• سنگ کلیه

در صورتی که درد از قفسه سینه منتقل شود ممکن است علت آن موارد زیر باشد:

• سوزش سردل

• درد قفسه سینه بدون منشا قلبی

• حمله قلبی

• پریکاردیت

• ذات الریه

• آمبولی ریه

پایین شکم

قسمت پایینی شکم بخش‌هایی مانند روده بزرگ و روده کوچک را در برمی‌گیرد. به همین دلیل بیش‌تر دردهای این ناحیه مربوط به اختلالات گوارشی هستند. البته در خانم‌ها احساس دلپیچه در این ناحیه می‌تواند ناشی از بروز عارضه‌هایی در تخمدان یا رحم باشد. همچنین امکان دارد به دلیل بروز اختلالاتی در میزنای، این درد را احساس کنید.

• سندروم روده تحریک‌پذیر

• بیماری‌های التهابی روده (کرون، کولیت اولسراتیو)

• سرطان روده کوچک

• سرطان روده بزرگ و....

درد ارجاع شده از ناحیه لگن نیز می‌تواند ناشی از بیماری‌هایی مانند کیست‌های تخمدان، التهاب در لگن، سرطان تخمدان، سرطان رحم و... باشد. درد ایجاد شده در ربع تحتانی شکم سمت چپ می‌تواند ناشی از دیورتیکول‌ها در روده بزرگ باشد و اختلالات در آپاندیس می‌تواند دردهای شکمی و دلپیچه را در ربع تحتانی سمت راست شکم به وجود بیاورد. البته به طور کلی علت این عارضه می‌تواند موارد دیگری مانند استرس، نفخ شکم، کشیدگی عضلات شکم و آسیب‌های تروماتیک باشد. بنابراین عوامل مختلفی منجر به بروز دلپیچه می‌شوند.

لیستی از بهترین پزشکان برای درمان دلپیچه

همان‌طور که بروز این درد در شکم می‌تواند علت‌های مختلفی داشته باشد، با راهکارهای مختلفی هم درمان می‌شود. بعضی از این بیماری‌ها مانند آپاندیسیت یا سنگ کیسه صفرا ممکن است با جراحی بهبود پیدا کنند. ولی برای درمان زخم‌ها یا عفونت‌ها باید دارو مصرف کنید. برای درمان عارضه‌هایی مانند سنگ کلیه و گاستروانتریت ویروسی (آنفولانزای معده) هم باید یک دوره درمان را پشت سر بگذارید.

برای درمان دلپیچه باید علت آن را متوجه شوید، مخصوصا اگر این دردها به طور مداوم ادامه دارند. گاهی پیش می‌آید دردهای خفیف در شکم نیز نشانه یک بیماری جدی هستند، پس حتما برای درمان آن‌ها اقدام کنید. برای درمان این بیماری و تشخیص علت آن باید توسط یک دکتر گوارش ویزیت شوید.

آیا بهترین پزشکان گوارش را می‌شناسید؟ برای شناخت بهترین دکترها و درمان دلپیچه به سایت درمانکده مراجعه کنید. درمانکده، لیست بهترین پزشکان برای بیماری‌های گوارشی، اعصاب و روان، غدد، قلب و عروق، اطفال و... را ارائه می‌دهد. شما می‌توانید پیش از مراجعه به پزشک درمان‌های خانگی و راهکارهایی که کمک می‌کنند دل درد شما رفع شوند را از این سایت بخوانید.

برای مثال اگر فکر می‌کنید دلپیچه شما ناشی از هضم نامناسب غذا یا زیاد خوردن است، می‌توانید راهکارهای زیر را امتحان کنید:

• به روده استراحت دهید: برای چند ساعت هیچ غذایی نخورید.

• گرم نگه‌داشتن شکم: یک کیسه آب گرم روی شکم قرار دهید یا به حمام آب گرم بروید.

• درمان‌های خانگی: برای نفخ شکم، شیرین بیان را امتحان کنید. برای سوء هاضمه از زنجبیل استفاده کنید.