در هیچ حوزه‌ای «روایت پیشرفت» نداشته‌ایم/ جای خالی جاذبه و انگیزه

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی خانه اندیشه‌ورزان، پژمان عرب، پژوهشگر، مستندساز و نویسنده در نشست تخصصی «مختصات روایت پیشرفت» با حضور جمعی از فعالان رسانه‌ای، مستندسازان و مدیران اندیشکده‌ها در سالن کنفرانس خانه اندیشه‌ورزان با بیان این‌که باید چگونگی کارکردهای پیشرفت به‌درستی روایت شود، افزود: به‌عنوان مثال بچه‌های مدافع حرم بازتولید کتاب ادبیات مقاومت هستند. جمهوری اسلامی ایران ۲ شاخه ادبیات مقاومت و دفاع مقدس را روایت کرده است ادبیات انقلاب هم ناظر بر روایت سیاسی دهه ۴۰ و ۵۰ است.

وی، با بیان این‌که تا سال‌های ۶۷ و ۶۸ ادبیات داریم اما خروجی مناسبی نداریم، در ادامه خاطرنشان کرد: باید بیندیشیم ۴۰ سال چه کردیم؟ چندین مجموعه نظیر ستاد نانو، بنیاد توسعه و … به‌عنوان نمونه‌های بارز پیشرفت تجربه‌های خود را مکتوب کردند که همگی در ذیل شاخه‌های علم و فن‌آوری است این موارد نخستین الگونگاری یا روایت داستان واقعی است.

این پژوهشگر، با بیان این‌که از موفق‌ترین نهادهای مردمی جمهوری اسلامی از سال ۵۸ تا ۶۸ جهاد سازندگی است، گفت: این نهاد سبب تحولات عظیمی در بخش عمران، آموزش و … شد که هیچیک از تجارب آن‌ها به‌عنوان نمونه‌های پیشرفت روایت نشد.

عرب، با اشاره به تدوین تاریخ شفاهی نظامی، هسته‌ای و ماهواره‌ای در کشور در ادامه خاطرنشان کرد: ما قصد داریم ۱ تا ۱۰ درصد چگونگی پیشرفت جامعه که نتیجه فعالیت فرزندان خودمان است را روایت کنیم ما حرکتی را آغاز کردیم که این حرکت قابل دیدن است اگر از ۱۰ مشکل بتوانیم ۵ مشکل را روایت کنیم موفق بوده‌ایم.

این پژوهشگر، مستندساز و نویسنده هم با بیان این‌که روایت پیشرفت از دل روایت پیشرفت درمی‌آید، افزود: هم‌زمان یک نقد حاکمیتی و حکمرانی هم وجود دارد، دانش‌بنیان‌ها نمونه بارز دخالت مردم در روایت پیشرفت هستند از ۸۰۰۰ شرکت دانش‌بنیان حدود ۵۰ شرکت، فوق‎العاده عمل کرده‌اند، از این‌رو برای مردمی کردن روایت پیشرفت باید در ابتدا به دانش‌بنیان‌ها توجه کرد کسانی که از بیرون نظاره‌گر هستند، تصویری از این اتفاقات ندارند که ما وظیفه داریم این اتفاقات را به شیوه‌ای ساده، روان و گویا در قالب تولید محتوا یا محصولات فرهنگی روایت کنیم.

به گفته عرب، در خصوص الگوی اسلامی ایرانی کسانی تولید محتوا کردند که کوچک‌ترین تجربه موفقی در این‌باره نداشتند.

روایت پیشرفت به‌مثابه ورزش دو میدانی است

وی، ادامه داد: روایت پیشرفت به‌مثابه ورزش دو میدانی می‌ماند که همه ورزش‌ها را پوشش می‌دهد، روایت پیشرفت حرف نظری و تصویری درباره علم بیرونی می‌دهد. روایت پیشرفت، روایت تجربیات هم‌اکنون است اما در حال‌حاضر درباره یک خلأ کورسوری صحبت می‌کنیم افرادی که درباره پیشرفت صحبت می‌کنند حتی ۵۰ سوژه پیشرفت ندارند.

در ادامه عرب، از این‌که هم‌اکنون در هیچ حوزه‌ای روایت نداریم، انتقاد کرد و با انتقاد از این‌که به‌عنوان مثال از مدیریت شهری تهران هیچ کتابی یا محصول فرهنگی فیلم، مستند و … نداریم، افزود: هم‌اکنون در شورای شهر و در سابقه شهرداری تهران جز چند روایت زرد هیچ روایت پیشرفتی نداریم.

عرب، با بیان این‌که در هیچ حوزه‌ای تجارب حکمرانی و مدیریت ثبت و روایت نشده است، ادامه داد: در بخش آموزش و پرورش میلیون‌ها معلم و استاد در کشور داریم که تجربیات آن‌ها ثبت و روایت نشده است این در حالی است که در دانشگاه هاروارد حتی شرکت آب و فاضلاب یک منطقه درباره تجربیات خود کتاب نوشته است.

در ادامه نشست، پوراسلامی، فعال رسانه‌ای و مستندساز، با بیان این‌که از ابتدای انقلاب وقتی پیشرفتی داشتیم مشخص نکردیم بار این پیشرفت را چه کسی باید تحمل کند؟، افزود: کسی که می‌تواند بار این پیشرفت را بکشد دولت است، دولت تصدی‌گری کرد و کار را به دست گرفت سپس به بخش خصوصی گفته شد برای انجام این کار علیرغم داشتن پول به آمادگی هم نیاز است ضلع سوم هم مردم بودند ما برای روایتگری به یک ایلان ماسک ایرانی برای روایت پیشرفت و به تصویر کشیدن آن نیاز داریم.

این فعال رسانه‌ای، در ادامه خاطرنشان کرد: تا در خصوص روایت پیشرفت، کننده‌کار مشخص نباشد و دولت ریل‌گذاری نکند، نمی‌توان درباره پیشرفت حرفی زد کار را باید به مردم سپرد، خودشان کار را با پول و امکانات پیش می‌برند.

پوراسلامی، یادآور شد: تا زمانی که مشخص نشود بحث پیشرفت کجاست؟ همه مباحث نظری است و در خلأ مطرح می‌شود.

وی، با اعتقاد به این‌که برای روایت پیشرفت باید ثروت داشت، یادآور شد: در این صورت است که در جامعه پیشرفت حاصل می‌شود، اگر ثروت به رسمیت شناخته نشود و مردم به ثروتمند شدن فکر نکنند چشم‌انداز روشنی نخواهیم داشت.

نشست هم‌اندیشی اساتید و پژوهشگران حوزه فرهنگ، رسانه و اهالی قلم و اندیشه با موضوع «مختصات روایتگری پیشرفت»، به همت باشگاه مدافعان اقتصاد مردمی با حمایت بنیاد توسعه فردا و همکاری خانه اندیشه‌ورزان برگزار شد.