مشاهده سیاره‌‌ فراخورشیدی جدید با ابرهای فلزی؛ آینه‌ای غول‌پیکر که در فضا می‌درخشد

پژوهشگران می‌گویند سیاره بسیار بزرگی را در خارج از منظومه شمسی مشاهده کرده‌اند؛ سیاره‌ای بسیار داغ و کمی بزرگتر از نپتون که هر ۱۹ ساعت یک بار، به دور ستاره‌ای شبیه به خورشید می‌چرخد.

به گزارش خبرگزاری رویترز، به نظر می‌رسد که این سیاره را ابرهایی از تیتانیوم و سیلیکات احاطه کرده‌اند که باعث می‌شود تا بخش عمده‌ای از نور دریافتی خود را مانند آینه بازتاب دهد.

این سیاره در سال ۲۰۲۰ میلادی توسط ناسا کشف شده بود و در این پژوهش با استفاده از «چئوپس»، تلسکوپ مداری آژانس فضایی اروپا مورد بررسی‌ قرار گرفت.

جیمز جنکینز، ستاره‌شناس از دانشگاه «دیگو پورتالز» و مرکز تعالی اخترفیریک و فناوری‌های مرتبط «کاتا»، یکی از نویسندگان این مقاله پژوهشی است که در نشریه‌ای علمی منتشر شده است. او این سیاره جدید را «یک آینه غول‌پیکر در فضا» توصیف می‌کند.

حدود ۸۰ درصد از نور ورودی به این سیاره به فضا منعکس می‌شود و بازتابنده‌ترین جرم شناخته شده جهان است.

ونوس یا زهره، درخشان‌ترین جرم در آسمان شب زمین، به جز ماه، است که با ابرهای سمی اسید سولفوریک احاطه شده است. زهره حدود ۷۵ درصد از نور ورودی خود را بازتاب می‌دهد، این نسبت برای زمین حدود ۳۰ درصد است.

این سیاره جدید «ال‌تی‌تی ۹۷۷۹‌ بی» نام دارد و ستاره آن در کهکشان راه شیری در فاصله ۲۶۴ سال نوری از زمین در جهت صورت فلکی مجسمه‌ساز قرار دارند. یک سال نوری، مسافتی است که نور در یک سال طی می‌کند، و حدود ۹.۵ تریلیون (هزار میلیارد) کیلومتر است.

قطر این سیاره حدود ۴.۷ برابر بزرگتر از زمین است و در فاصله بسیار نزدیکی به دور ستاره‌اش می‌چرخد. (نزدیک‌تر از فاصله عطارد در درونی‌ترین سیاره منظومه شمسی تا خورشید و ۶۰ برابر نزدیک‌تر از مدار زمین).

دمای سطح این سیاره با تابش خورشیدی مضاعف از ستاره‌ خود، حدود ۱۸۰۰ درجه سانتی‌گراد است که از گدازه مذاب نیز داغ‌تر است.

به گفته پژوهشگران، فاصله جوی این سیاره با ستاره‌ خود نزدیکی شگفت‌انگیزی دارد؛ جوی با ابرهای مبتنی بر آب، مانند زمین، که مدت‌ها پیش توسط تابش خورشیدی منفجر شده است. اما آنها معتقدند ابرهای این سیاره، فلزی هستند، با ترکیبی از تیتانیوم و سیلیکات که بیشتر سنگ‌های پوسته زمین را تشکیل می‌دهند.

جیمز جنکینز می‌گوید: «ما حتی فکر می‌کنیم که ابرها می‌توانند به صورت قطرات متراکم شوند و باران تیتانیوم در بخش‌هایی از جو ببارد.

سرجیو هویر، ستاره‌شناس و سرپرست این مطالعه از آزمایشگاه اخترفیزیک مارسی در فرانسه، می‌گوید: «تا امروز هیچ سیاره دیگری مانند این کشف نشده است.»

به گفته ویوین پارمنتیه، ستاره‌شناس و یکی از نویسندگان مطالعه از رصدخانه «کوت دازور» در فرانسه، داشتن جو در حالی که این سیاره در مداری بسیار نزدیک به ستاره خود می‌چرخد، آن را به سیاره‌ای تبدیل می‌کند که قاعدتاً نباید وجود داشته باشد.

او افزود: «پوشش ابر فوق بازتابنده، احتمالاً به جلوگیری از گرم شدن بیش از حد سیاره و از بین رفتن جو آن کمک کرده است.»

تمام سیارات شناخته‌شده قبلی که در کمتر از یک روز زمینی به دور ستاره‌های خود می‌چرخند، در دو دسته طبقه‌بندی می‌شدند. آنها یا «مشتری داغ» بودند؛ یعنی غول‌های گازی شبیه به بزرگترین سیاره منظومه شمسی که به دلیل تابش خورشیدی بسیار داغ‌تر هستند، یا سیارات سنگی کوچک‌تر از زمین و فاقد جو بودند.

محققان در حال بررسی این موضوع هستند که این سیاره جدید، که به عنوان یک «نپتون فوق داغ» طبقه‌بندی می‌شود، آیا به عنوان یک غول گازی شروع به کار کرد تا جو خود را بیشتر از دست بدهد، یا اینکه در همین اندازه فعلی خود شکل گرفته است.

بیش از پنج هزار سیاره خارج از منظومه شمسی، به نام سیارات فراخورشیدی کشف شده است که بسیاری از آنها دارای ویژگی‌های بسیار متفاوتی با هشت سیاره منظومه شمسی هستند.

با پیدایش ابزارهای توانمندتر مانند تلسکوپ فضایی جیمز وب که سال گذشته عملیاتی شد، و تلسکوپ بسیار بزرگی که در شیلی در دست ساخت است - اکتشافات بیشتری در انتظار هستند. به گفته پژوهشگران، تنوع سیارات فراخورشیدی خیره‌کننده و شگفت‌انگیز است.