شکرگزاری در کوه مقدس

مراسم «پیر داغی» نوعی آیین شکرگزاری است که مردم روستای «کویج» برای اجرای آن یک شب را پای کوه می‌گذرانند و پس از اجرای این آیین شکرگزاری، محصولات کشاورزی خود را برداشت می‌کنند.

علی فلسفی میاب ـ مسؤول ثبت میراث ناملموس آذربایحان شرقی ـ درباره این آیین به ایسنا گفت: کوه‌ها در بسیاری از فرهنگ‌ها و البته فرهنگ ایرانی مقدس هستند. پیرداغی نام کوهی در روستای «کویج» است که برای مردم این روستا مقدس است و مراسمی را پیرامون این کوه برای شکرگزاری به جا می‌آورند.  

او اضافه کرد: این مراسم که با نام همان «پیر داغی» شناخته می‌شود در ۳۰ سال اخیر هر سال در نخستین جمعه تیرماه برگزار می‌شود.  از یکی دو روز قبل، تاریخ مراسم را اعلام می‌کنند و مردم روستا برای شرکت در مراسم آماده می‌شوند، برای مثال نان محلی و فطیر درست می‌کنند و به افرادی که از روستا به شهرها مهاجرت کرده‌اند، اطلاع می‌دهند تا خودشان را به مراسم برسانند.  

فلسفی میاب ادامه داد: روز قبل از مراسم (پنجشنبه‌شب) مردم به چشمه‌ای که در دامنه این کوه وجود دارد، می‌روند و چادر می‌زنند و اتراق می‌کنند. شب را پای کوه می‌مانند و صبح بعد از خوردن صبحانه پیاده به سمت بالای کوه روانه می‌شوند و در بالای کوه زیارتگاهی به نام «پیرمحمد» قرار دارد که آن را طواف و شمع روشن می‌کنند.   پس از زیارت، اهالی روستا گله‌های گوسفند را می‌آورند که آن‌ها را هم سه مرتبه دور زیارتگاه طواف می‌دهند و مردم هم نظاره‌گر این مراسم هستند. سپس چوپانی را که تا زمان «آیین پیر داغی» گله‌هایش پربارتر هستند تشویق می‌کنند و هدایایی به او می‌دهند.  

مسؤول ثبت میراث ناملموس آذربایجان شرقی افزود: مرسوم است در این آیین، مسابقه اسب‌دوانی بالای کوه پیرداغی برگزار می‌کنند و در پایان از برنده تقدیر می‌شود. پس از اجرای این آیین‌ها، مردم به اتراق‌گاه باز می‌گردند و گوسفند قربانی می‌کنند، از مردمی که از روستاهای اطراف آمده‌اند پذیرایی می‌کنند و ناهار می‌خورند.  حوالی ساعت چهار و پنج عصر هم چادرهایشان را جمع می‌کنند و به روستا برمی‌گردند.  

این کارشناس ثبت میراث ناملموس با بیان این‌که آیین پیرداغی سابقه بسیار طولانی دارد، گفت: این آیین نوعی شکرگزاری برای محصولات کشاورزی و دام‌هاست و از فردای اجرای این مراسم برداشت محصولات کشاورزی آغاز می‌شود و تا پیش از این مراسم هیچ‌کس این کار را انجام نمی‌دهد. این آیین به نوعی بیانگر آغاز برداشت محصولات است که بیستم دی ماه ١۴٠٠ با شماره ثبتی ٢۵٢٢، در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده است.  

انتهای پیام