برگ برنده جنگنده شگفت‌انگیز و کمتر شناخته‌شده سوئدی/ عکس

این هواپیمای جنگی از دل برنامه Bas ۹۰ سوئد بیرون آمد. باس ۹۰ در دهه ۷۰ میلادی طرح‌ریزی شد تا به نیروی هوایی سوئد امکان اجرای عملیات از پایگاه‌های کوچک نزدیک به هم را بدهد. هدف هم این بود که اگر حمله‌ای در دوران جنگ سرد رخ داد، از انهدام گسترده هواپیماهای جنگی کشور، جلوگیری شود.

اما برای درست پیش رفتن نقشه، به جت جنگنده‌ای نیاز بود که قابلیت‌های خاصی را داشته باشد. ساب یاس ۳۹ گریپن، دقیقا همان چیزی بود که نیروی هوایی سوئد می‌خواست: اینکه بتواند در مواقع لزوم، به‌سرعت از پایگاه‌های کوچک و موقتی، به هوا برخیزد.

برای به‌رخ کشیدن این توانمندی، ساب در سال ۲۰۱۷ ویدیویی منتشر کرد که یک فروند جنگنده Gripen C را در حال تیکاف و فرود روی یک جاده نشان می‌داد. این جاده، ۸۰۰ متر طول و ۱۶ متر عرض داشت؛ آن هم در حالی که باند پرواز فرودگاه‌ها، معمولا ۴۵ متر عرض دارد.

اتفاقا این جنگنده، هنوز برخی از قطعات و تجهیزات نسل نخست گریپن را داراست. سلاح اصلی آن، تیربار Mauser BK-۲۷ نصب شده در جلوی هواپیما است؛ اما امکان تجهیز آن به چند موشک کوچک و بزرگ نیز وجود دارد. نیروی محرکه نشات گرفته از موتور Volvo RM-۱۲ هم قدرت مانور لازم را در عین کنترل‌پذیری، فراهم می‌کند.

هر طور حساب کنید، جنگنده‌ای بهتر از گریپن برای سوئد در دوران جنگ سرد، پیدا نمی‌کنید. البته در آن سال‌های پرتنش، سوئد متحمل حمله نظامی دشمن نشد؛ اما این به‌معنای آن نیست که ساخت جنگنده گریپن در قالب برنامه Bas ۹۰، وقت هدر دادن بود. این پرنده، در خدمت نیروی هوایی چند کشور دیگر درآمد که می‌توانیم از تایلند و مجارستان نام ببریم.

خانواده Gripen همچنان در حال ترقی و تکامل است. سال ۲۰۲۲، ساب قراردادی با سازمان صنایع دفاعی سوئد برای نوسازی و تولید نسل جدید این جنگنده امضا کرد. ارزش این قرارداد معادل ۳.۲ میلیارد دلار است و تا سال ۲۰۲۹ اعتبار دارد.

کمپانی سازنده، قصد ارتقای سلاح‌ها، موتور، سنسورها و امکانات ارتباطی گریپن را دارد؛ چیزی که آن را همچنان قابل اتکا و رقابت‌جو نگه خواهد داشت.

۵۸۵۸