کوسه‌های عجیب و ترسناکی که از اعماق بیرون آمدند/ عکس

معمایی بود که با یک تخم شروع شد. در سال ۱۹۸۹، دانشمندان استرالیایی نوع عجیبی از محفظه تخم (معروف به کیف پری دریایی) را پیدا کردند که برخی از گونه‌های کوسه به‌جای اینکه بچه به دنیا بیاورند، آن را تولید می‌کنند. محفظه خالی تخم برجستگی‌های منحصربه‌فردی در لبه خود داشت.

به‌نوشته‌ی بی‌بی‌سی، تخم‌ها در حوالی رولی شولز، مجموعه‌ای از صخره‌های مرجانی در لبه فلات قاره‌ای در دریای تیمور شرقی در چند صد کیلومتری سواحل شمال شرقی استرالیا پیدا شده بود. آن‌ها بیشتر از اینکه پاسخ دهند، سوالاتی را در ذهن دانشمندان ایجاد کردند: چه موجودی تخم‌ها را گذاشته بود؟ آن موجود کجا زندگی می‌کرد؟ چرا محفظه‌ی تخم‌های او چنین ظاهر منحصربه‌فردی داشت؟

بیش از ۳۰ سال طول کشید تا دانشمندان سرانجام پاسخ اساسی‌ترین سوال‌ها را پیدا کردند و با انجام این کار گونه کاملا جدیدی از کوسه را کشف شد. با گذشت بیش از دو دهه از آن زمان، انسان هنوز درحال پیدا کردن گونه‌های جدیدی از شگفت‌انگیزترین شکارچیان اقیانوس‌ها است.

تا اوسط دهه‌ی ۱۹۸۰، علم حدود ۳۶۰ گونه کوسه، از گونه‌های سبکی مانند چراغ کوسه‌ی کوتوله ۲۰ سانتی‌متری تا کوسه‌نهنگ غول‌پیکر پلانکتون‌خوار را که بزرگ‌ترین گونه ماهی در اقیانوس‌ها است، پیدا کرده بود. اما در مدت کمی بیش از ۴۰ سال، این تعداد حدود ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده است. اکنون بیش از ۵۰۰ گونه شناخته‌شده کوسه وجود دارد و همچنان گونه‌های جدیدی کشف می‌شوند.

این اکتشافات به همان اندازه که حاصل تلاش پرزحمت در آرشیو مجموعه‌های موزه است، نتیجه‌ی کاوش در آب‌های اقیانوس‌های جهان است. برای مثال کوسه‌ای را درنظر بگیرید که محفظه‌های تخم عجیب را تولید کرده بود. ویل وایت، متصدی ارشد کلکسیون ملی ماهی‌های استرالیا در سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی همسود استرالیا (CSIRO) بخشی از تیمی بود که به کشف این موضوع کمک کرد.

محفظه‌های تخم در جریان بازدیدی از رولی شولز کشف شده بود و بدون اینکه کسی به برآمدگی‌های عجیب روی آن‌ها توجه کند، در آرشیو موزه قرار داده شده بود.

در سال ۲۰۱۱، پژوهشگری به نام برت هیومن به‌طور داوطلبانه در موزه استرالیایی غربی در پرث مشغول به کار بود که با محفظه‌های تخم مذکور برخورد کرد. هیومن محفظه تخم را با تخم‌های دیگری که در سواحل استرالیا پیدا شده بود، مرتبط دانست و پیشنهاد کرد این گونه احتمالا یکی از اعضای خانواده گربه کوسه‌ها است. اما نتوانست گونه را به‌طور دقیق تعیین کند.

وایت می‌گوید: «او تلاش بسیار خوبی برای شناسایی آن انجام داد و نسبت به افراد دیگر کار بهتری انجام داد. اما هیچ پیشرفتی دراین‌زمینه اتفاق نیفتاد تا اینکه ما با همکاری هلن اونیل کار بررسی نمونه را شروع کردیم.»

در دهه ۱۹۸۰ نمونه‌هایی از محفظه تخم برای CSIRO فرستاده شده بود و کسی بررسی بیشتری انجام نداده بود. وایت و همکارانش می‌دانستند تخم‌های کشف‌شده در دهه ۱۹۸۰ از عمق مشخصی می‌آمدند (بین ۴۱۰ متری تا ۵۰۴ متری) و شروع به بررسی کوسه‌هایی کردند که در همان عمق صید شده بودند.

مجموعه CSIRO دارای نمونه‌ای بود که تصور می‌شد گربه کوسه‌ای از جنوب چین باشد که هنگام صید شدن باردار بود. دانشمندان آن را تشریح کردند و جنین درحال رشدی را درون یک محفظه تخم پیدا کردند که دارای همان برجستگی‌های خاصی بود که سال‌ها قبل در رولی شولز کشف شده بود. بررسی‌های دانشمندان نشان داد گونه‌ای کاملا جدید است و سرانجام معمایی که حدود سی سال دانشمندان استرالیایی را سردرگم کرده بود، حل شد.

گونه جدید با نام علمی Apristurus ovicorrugatus در آوریل ۲۰۲۳ در مجله‌ی Journal of Fish Biology توصیف شد. این گربه کوسه شیطان در حدود ۷۰۰ متری زیر سطح آب زندگی می‌کند و محفظه‌های تخم خود را روی صخره‌های مرجانی در اعماق آب می‌گذارد تا نور خورشید به آن‌ها برسد.

گربه کوسه شیطان تخم‌های خود را روی تپه‌های مرجانی صدها متر زیر سطح آب می‌گذارد.