قدمت و اصالت پوشاک ایران به اندازه یک تاریخ

سید مجید امامی، دبیر شورای فرهنگ عمومی و رئیس کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور درمورد روز عفاف و حجاب بیان کرد: دولت رضا خان از سال ۱۳۰۷ - ۱۳۰۶ سیاست‌های به زور غربی سازی ایران را شروع کرد در عین حال که جامعه ایران از دوره مشروطه بیدار و آگاه و معترض بود و این اعتراض در اماکن و مسجد مقدس به خاطر این که همراه با حفظ جان مردم هم، همراه بود بین مردم و حاکمیت جا افتاده بود؛ به طوری که مردم در جریان سه یا چهار ماجرا با تحصن در مساجد اعتراض خود را نشان دادند و این موضوع نقش روحانیت را هم نشان می‌دهد. 

امامی گفت: اوج کشف حجاب در شهر‌هایی مثل تهران شروع شد که دولت وقت، ممنوعیت حضور با چادر را اعلام کرد و بخش مهمی از شرایط فعلی که با آن روبرو هستیم به خاطر مداخلات ناخواسته و غیر دقیق در دوران آغاز مدرنیته استبدادی در ایران است. چون هنوز هم سر سفره آن بنای کج نشسته ایم. در نتیجه، مردم در آن زمان برای موضوع کشف حجاب در دولت رضا خان تحصن کردند و به جای این که با نماینده مردم به عنوان روحانی حاضر در مشهد گفتگو کنند او را دستگیر کردند و همین موضوع باعث خشم بیشتر مردم شد و بدنبال آن، از روز نوزدهم و بیستم تیرماه همان سال، عده‌ای از مردم مشهد و حومه آن، اقدام به تحصن کردند.

رئیس کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور تصریح کرد: رهبری تحصن مردم مشهد و حومه آن را یک روحانی بسیار جسوری به نام مرحوم بهلول برعهده داشت که ۱۰۳ سال زندگی و در سال ۸۳ فوت کرد و زندگی پر فراز و نشیبی داشت؛ به طوری که بعد از مسئله کشف حجاب فراری شد و پس از رفتن به افغانستان در آن جا هم زندانی شد و سپس، به عراق رفت و قبل از انقلاب به ایران بازگشت و اعتراض هم به این خاطر بود که چرا می‌خواهند لباس سه هزار ساله و تاریخی مردم را از آن‌ها بگیرند؟

به گفته امامی، روز و شب بیست و یکم تیرماه، کشتار شروع شد و بر اساس مستندات تاریخی، گفته شده است که بین ۱۰۰۰-۷۰۰ نفر در این ماجرا کشته شدند. البته بیش از ۳ هزار سند تاریخی درمورد واقعه گوهرشاد وجود دارد که برخی از آن‌ها در کتب منتشر شده اند و همین موضوع، بهانه‌ای شد تا از ۸-۷ سال پیش، شورای فرهنگ عمومی کشور این روز را به عنوان روز مقاومت تاریخی مردم ایران در سبک پوششان نامگذاری کنند؛ سبک پوششی که یک کلیات دارد و در آن کلیات، اقوام ایران ۳هزار سال مشترک دارند، اما تنوع در آن وجود دارد و به همین دلیل، نمی‌توان این پوشش را یک رنگ و شکل دید.

رئیس کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور اظهار کرد: اگر مقاومت در برابر عناصر سیاسی و فرهنگی که از بیرون وارد می‌شود را تقویت کنیم در عین احترام به خود و تاریخ، یکی از عوامل حفظ انسجام و الفت و همنوایی ملی ماست که متأسفانه، در سه چهار سال اخیر، این موضوعی برای شکستن همنوایی و همگرایی ملی شده است. وقتی که ماجرای مشترکی وجود داشته باشد مثل محبت اهل بیت (ع) و... چه دلیلی وجود دارد که ما موضوعاتی را وارد کشور کنیم مثل سیاست کشف حجاب که جامعه نمی‌پسندد و دو گروه قدرتمند را در مقابل هم قرار می‌دهد؟ بنابراین، احترام به یکدیگر و تاریخ ایران و خانواده و سفره ایرانی با هم می‌توانند یک الفتی را در جامعه ایران به وجود آورند تا از این شبهه و مداخله و موضوع که در جامعه ما وجود دارد و شکافی را بین دو سبک فرهنگی به وجود آورده است و نمی‌توان از آن چشم پوشی کرد عبور کنیم. 

او در پاسخ به این پرسش که شورای فرهنگ عمومی کشور با چه برنامه‌هایی و هدف‌گذاری‌هایی به احترام‌های متقابل بین دو گروه با سبک فرهنگی مختلف تأکید بیشتری خواهد کرد؟، مطرح کرد: در ماجرای حجاب، عده‌ای نمی‌خواهند به این سنت و فرهنگ مردم احترام بگذارند هرچند که تنوعات آن کاملاً پذیرفته شده است. بنابراین، با توجه به این که چالش‌ها و خلأ‌هایی در قانون وجود دارد باید برای رفع آن اقداماتی صورت بگیرد و این موضوع مسیرش در حال طی کردن است و فکر می‌کنم تا ظرف یک ماه آینده، مشکلاتی که بین ضابط قانون و برخی از شهروندان وجود دارد حل شود. اما به نظر ما، این‌ها ۳۰-۲۰ درصد ماجرا هستند و اصل ماجرا این است که نقاط قوت و فرصت‌های داخلی جامعه را تقویت کنیم تا بتوان در این مقاومت فرهنگی و تاریخی موفق شد که یکی از آن‌ها حوزه مد و لباس است.

به گفته امامی، در حوزه مد و لباس عقب ماندگی‌های بسیاری داریم؛ به طوری که تولیدکنندگان لباس بومی و سنتی و ایرانی که برازنده بانوان و مردان ایرانی باشد در مقابل قاچاق و چالش‌های اقتصاد بازار و فرهنگ رها شده و دولت باید به این قسمت ورود پیدا کند و مردم هم، حضور پیدا و کمک کنند. به همین خاطر، ما در قالب تسهیلات کمک می‌کنیم.

امامی بیان کرد: کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور با همکاری یکی از بانک ها، تسهیلاتی به تولیدکنندگان خرد می‌دهد که شاید بیش از ۱۵۰۰ مورد باشند. یعنی مواردی را به این بانک معرفی کردیم و قرار است مبلغ ۳۰ میلیارد تومان در قالب وام قرض الحسنه ۳-۲درصدی به این تولیدکنندگان داده شود و قصد دارد ادای دین خود را شروع کند. اگر همه بانک‌ها و تسهیلگران و افراد حاضر در دولت یا بخش عمومی به این موضوع اهتمام بورزند و دین خود را به حوزه تولید ادا کنند این موضوع باعث جبران عقب ماندگی‌ها می‌شود. 

او با اشاره به نقش مهم خانواده در حوزه فرهنگی گفت: در حوزه فرهنگی، مسئله خانواده برای ما بسیار مهم است تا جایی که بر این باور هستیم خانواده ایرانی می‌تواند چالش‌ها را مدیریت و حل کند. بنابراین، لازم نیست به صورت مرتب، فشار یا مداخلاتی در این خصوص داشته باشیم. بنابراین، جشنواره یا رویداد بزرگ خانواده و فرهنگ عامه به عنوان روز خانواده هم، برای این منظور بود که معاونت امور زنان و خانواده به همراه شورای فرهنگ عمومی ابر رویدادی را برگزار کردند و هدف این بود که خانواده را به عنوان راه حل مسائل فرهنگی کشور مطرح کنند. چون خانواده می‌تواند کار خودش را انجام دهد و حل کننده مسائل باشد.

رئیس کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور یادآور شد: باید به سنت‌های بزرگ کشور در اقوام مختلف افتخار کنیم و درصدد احیاء آن‌ها برآییم. چون جامعه و ملت و تاریخی که این قدر به فکر پوشاک خود بوده است این شرایط پوشاک و پوشش شایسته آن نیست. مثلاً در نقطه‌ای از کشور، پوشش سری از جنس ابریشم وجود دارد و یا روسری‌های خانم‌های ترکمن که بسیار زیبا هستند. به همین دلیل، هر هفته نمایشگاه‌های پوشاک در شهر‌های مختلف با مجوز از کارگروه ساماندهی مد و لباس برگزار می‌شود و قیمت بعضی از لباس‌های اقوام ایران از لباس‌های شهری بیشتر هستند. 

امامی گفت: ما در ایران، حدود ۳۰۰ هنر رودوزی یا زیردوزی پارچه داریم که سرمه دوزی، سوزن دوزی، خامک دوزی، شماره دوزی و... بخشی از آن‌ها هستند و دلیلش این بوده است که ایرانی‌ها با هنر و زیست بوم و جغرافیا به پوشش و زیبایی پوشش خانوادگی خود احترام می‌گذاشتند و از این طریق، کرامت نفس انسان بالا می‌رفته است. بنابراین، ارزش زن و مرد ایرانی باید باعث شود که ما به اصالت‌های خود برگردیم.

او افزود: در هفته فرهنگی ایران در مسکو، لباس‌های معاصر ایرانی، پارچه‌ها و رودوزی‌های ایرانی مثل سرمه دوزی و سوزن دوزی بسیار مورد استقبال قرار گرفتند تا جایی که یک شهروند روس برای مدت زمان طولانی روی پارچه زربفت متمرکز می‌شد که در حال حاضر، به دلیل هزینه بالای آن استفاده از آن برای تولید لباس سخت است، اما این موضوع، حرمت برای پوشش ایرانی را نشان می‌دهد.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ساير حوزه ها