معرفی نامزدهای ایرانی جایزه «من می‌خوانم»

شورای کتاب کودک «علیرضا سیدآبادی» و «نادر موسوی» را برای دریافت جایزه IREAD (من می‌خوانم) ۲۰۲۴ معرفی کرد.

به گزارش ایسنا، شورای کتاب کودک در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: این نهاد پس از اعلام فراخوان و پس از طی مراحل داوری و بررسی در گروه جوایز ترویج «علیرضا سیدآبادی» و «نادر موسوی» را برای دریافت جایزه IREAD (من می‌خوانم) معرفی کرد.

نادر موسوی برای بار دوم از سوی شورای کتاب کودک نامزد این جایزه شده است.

در گزارش شورای کتاب کودک آمده است: بنیاد شن ژن در چین و دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان(IBBY)، اخیراً جایزه‌ای برای مروجان برجسته‌ کتابخوانی به نام IREAD (من می‌خوانم) تعیین کرده‌اند. هدف از طرح این جایزه، تشویق به تعهد پایدار در حوزه‌ ترویج کتابخوانی و گسترش ترویج کتابخوانی در میان همه‌ مردم کره‌ زمین است. افرادی که برای دریافت این جایزه نامزد می‌شوند، باید حداقل سه سال با نوآوری و خلاقیت در زمینه‌ خواندن و شیوه‌های مختلف آن در میان کودکان و نوجوانان فعالیت مستمر کرده باشند. شورای کتاب کودک به‌عنوان شاخه‌ ملی دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوانIBBY) ) نامزد این جایزه را انتخاب و معرفی می‌کند.

معیارهای انتخاب نامزد برای جایزه‌ IREAD (من می‌خوانم): پایداری، اثرگذاری، الهام‌بخشی، کاوشگری و نوآوری در اجرای پروژه‌های کتابخوانی، پایبندی و احساس مسئولیت در ایجاد عشق به خواندن، توانمند کردن کودکان در امر خواندن در مناطق محروم و بی‌ثبات و تداوم آن از طریق فعالیت‌های مختلف مانند طرح پروژه‌های کتابخوانی، اجرای فعالیت‌های پویا در این پروژه‌ها، ترویج مؤثر خواندن، داشتن راهبرد در این راستا و حمایت از حق کودکان برای خواندن است.

 شورای کتاب کودک درباره دلیل انتخاب سیدآبادی نوشته است: علی‌اصغر سیدآبادی نویسنده، مروج کتاب‌خوانی و پژوهشگر ایرانی ادبیات کودک و نوجوان در طول بیش از ۳۵ سال کار، در هر جایگاه و با هر عنوانی، همواره کتاب‌خوانی را به‌مثابه‌ یک کنش و فعالیت اجتماعی دنبال کرده است و در شرایط سخت اجتماعی کوشیده است، کتابخانه را به مثابه پناهگاهی امن و کتابخوانی و کار داوطلبانه ترویج کتابخوانی را به مثابه راهی برای پایداری و مقاومت معرفی کند. 

نخستین کتاب سیدآبادی برای کودکان در سال ۱۳۷۵ منتشر شد. در سال‌های بعد به طور منظم به نوشتن برای کودکان و نوجوانان پرداخت و امروز حدود ۷۰ کتاب از او منتشر شده است. بخشی از کتاب‌های سیدآبادی درباره مباحث نظری ادبیات کودک و نوجوان است.

او از ۲۰ سال پیش فعالیت‌های فردی خود در ترویج کتابخوانی را به فعالیت‌های نهادی و گروهی تبدیل کرد که به تاسیس برخی از نهادهای ترویج کتابخوانی در ایران انجامید و طرح‌های بلندپروازانه‌ای را اجرا کرد که در گسترش کتابخوانی در سراسر ایران تاثیرگذار بود.

سیدآبادی با همراهی خانواده‌اش در روستای سیدآباد مجموعه‌ای به نام «گوین» تاسیس کرد که بخش بزرگی از آن کتابخانه‌ عمومی به نام «گیتی» است. تاسیس کتابخانه با استقبال اهالی روستا مواجه شد. هزینه‌های کتابخانه از طریق تولید صنایع دستی و کتاب پارچه‌ای کارگاه مجموعه تامین می‌شود. این مجموعه به عنوان الگویی مورد توجه قرار گرفته است و کمپینی برای ساخت کتابخانه در ۵۰ روستای منطقه با همکاری نهادهای محلی مثل شوراها و دهیاری‌ها راه‌اندازی شد.

او از سال ۱۳۹۳ طرح‌های ترویج کتاب‌خوانی در سراسر ایران را با ایده‌های نو و ابتکاری شروع کرد که نتیجه‌اش شکل‌گیری حرکت‌های بزرگ ترویج کتاب‌خوانی با مشارکت و همراهی نهادهای غیردولتی و مدنی، دستگاه های دولتی و نهادهای عمومی در شهرها و روستاهای ایران بود و در دوران کرونا به یکی از شبکه‌های موثر ارتباط میان کودکان و نوجوانان و مروجان کتابخوانی تبدیل شد. این فعالیت‌ها ۱۸۰ شهر و ۱۴۰۰ روستای ایران را درگیر کرد و منجر به تاسیس بیش از ۱۷ هزار باشگاه کتابخوانی در شهرها و روستاها و ۴۰ هزار باشگاه کتابخوانی در مهدکودک‌های سراسر ایران شد.

علی‌اصغر سیدآبادی با نزدیک کردن افراد و گروه‌هایی که در ترویج کتابخوانی فعالیت مجزا و منفرد دارند، به هم، به انتقال تجربه‌ها کمک کرده است و شبکه‌ای غیررسمی و خودکار شکل گرفته است که به گسترش، انسجام‌بخشی و سازماندهی مدنی فعالیت‌های کتابخوانی در ایران کمک می‌کند.

شایان ذکر است علی‌اصغر سیدآبادی یکی از نامزدهای شورای کتاب کودک برای دریافت جایزه‌ی IREAD  (من می‌خوانم) ۲۰۱۹ و دریافت جایزه یادبود آسترید لیندگرن (آلما) در سال ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ نیز بود.

همچنین درباره انتخاب نادر موسوی عنوان شده است: نادر موسوی در روستای علی چوپان شهر مزارشریف استان بلخ در افغانستان به دنیا آمد. نادر در زمستان سال ۱۳۶۲ به دلیل جنگ و درگیری‌ها همراه با خانواده به ایران مهاجرت کرد. او دوران دبستان و دبیرستان را در شهر بندرعباس گذراند و پس از غلبه بر تنگناهای موجود برای تحصیلات دانشگاهی مهاجران افغانستانی، کارشناسی خود را در رشته‌ مهندسی کشاورزی از دانشگاه تهران گرفت. موسوی مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته‌ جامعه‌شناسی با پایان‌نامه‌ای درباره‌ کارکردهای مدارس خودگردان، در سال ۱۳۹۱ دریافت کرد.

در سال ۱۳۷۷ با تسلط کامل طالبان بر افغانستان، موج دوم مهاجران افغانستانی به ایران آمدند: هزاران خانواده که در افغانستان خطر طالبان، ناامنی و گرسنگی تهدیدشان می‌کرد در شهرهای مختلف ایران مستقر شدند که بسیاری از کودکان این خانواده‌ها نیاز به مدرسه و آموزش داشتند اما جایی برای درس خواندن آنان‌ نبود. نادر موسوی که از نخستین سال‌های دبیرستان رویای تاسیس مدرسه را در سر داشت با راه‌اندازی چندین شعبه مدرسه خودگردان در مناطق مهاجرنشین، توانست بسیاری از کودکان بازمانده از تحصیل مهاجر را دوباره پشت نیمکت‌های درس و مدرسه بنشاند. در سال ۱۳۸۴ خورشیدی در سراسر ایران حدود ۴۰۰ مدرسه‌ خودگردان وجود داشت که بیش از ۹۰هزار دانش‌آموز مهاجر افغانستانی در آن‌ها درس می‌خواندند. نادر موسوی به اکثریت این مدارس که فعالیت بیشتر آنان زیرزمینی بود، کتاب و مجله و پیک نوروزی و دیگر خدمات آموزشی و فرهنگی ارائه می‌کرد.

چیزی که فعالیت نادر موسوی را در در این حوزه از دیگران متمایز می‌کند، فعالیت‌های فرهنگی مختلف و تسهیل دسترسی کودکان مهاجر به خدمات آموزشی است. موسوی هزاران نسخه از مجله‌های «طراوت»، «کودکان آفتاب»، «پیک گل سرخ» و کتاب «بازگشت» را با محتوای آموزشی آمیخته با فرهنگ، تاریخ و جغرافیای افغانستان برای کودکان مهاجر تالیف، چاپ و پخش کرده است. این مجله‌ها به کودکان مهاجر که هرگز افغانستان را ندیده‌اند، کمک می‌کند که در هوای افغانستان نفس بکشند و از وضعیت سرزمین مادری خودآگاه شوند.

او نخستین ناشر تخصصی شعر و ادبیات افغانستان (انتشارات آمو) است که تاکنون ۱۰۸ عنوان کتاب شعر و داستان ویژه‌ بزرگسال و ۲۴ عنوان کتاب برای کودکان و نوجوانان منتشر کرده است. نادر موسوی از سال ۱۳۹۰ به‌ عنوان پرکارترین ناشر و نماینده‌ کشور افغانستان در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شرکت کرد

نادر موسوی از سوی شورای کتاب کودک در سال ۲۰۲۲ نامزد جایزه‌ IREAD (من می خوانم) و در سال ۲۰۲۳ نامزد دریافت جایزه‌ استرید لیندگرن (آلما) شد. او در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۳ از سوی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان نامزد دریافت جایزه‌ آسترید لیندگرن (آلما) شد.

 انتهای پیام