ابهام در حلقه‌ی یاران کرمانی؛ بانکداران کرمانی زیر ذره‌بین/ نفیسه شرف‌الدینی
خانه > slide, سایر گروهها > ابهام در حلقه‌ی یاران کرمانی؛ بانکداران کرمانی زیر ذره‌بین/ نفیسه شرف‌الدینی
- خبر اختصاصی
- تاریخ : ۱۴۰۲/۰۵/۰۸
- دسته : slide,سایر گروهها
- لینک کوتاه :
- کد خبر : 020508621
ابهام در حلقه‌ی یاران کرمانی؛ بانکداران کرمانی زیر ذره‌بین/ نفیسه شرف‌الدینی
ماهنامه خط صلح – بانک قرض‌الحسنه رسالت در تبلیغات خود بر قرض‌الحسنه بودن و دریافت سود دو درصدی تاکید دارد. همین تبلیغات باعث شده تا در برخی استان‌های کشور صف‌های طولانی برای دریافت این تسهیلات شکل بگیرد اما این تمام حقیقت نیست. استفاده از پول ارزان و سپرده‌گذاری با نرخ ۱۸ درصد و بیش‌تر در بانک‌های دیگر یا خرید اوراق مشارکت باعث شده تا این بانک هم بتواند مانند سایر بانک‌ها از تورم کسب سود کند. از طرف دیگر، بررسی سهامداران و صورت‌های مالی این بانک طی چند سال اخیر، ابعاد جدیدی از پشت‌پرده‌ی این موسسه را روشن می‌کند. مواردی مانند فعالیت اقتصادی در قالب موسسات خیریه و مردم‌نهاد، عدم انتشار صورت‌های مالی دقیق و به موقع، وجود ابهام در خصوص محکومیت قضایی برخی اعضای هیأت مدیره، عدم تعیین تکلیف بدهی صندوق‌های اعتباری به بانک، ابهام در معاملات اشخاص و شرکت‌های وابسته، عدم تعیین تکلیف مطالبات بانک مرکزی و نرخ کفایت سرمایه‌ی پایین، در این یادداشت مورد بررسی قرار گرفته است. لازم به ذکر است تمامی اطلاعات ذکرشده در این گزارش مستند و موجود است.
الف) نهاد مردمی رسالت
بانک رسالت تنها یکی از زیرشاخه‌های «نهاد مردمی رسالت» است. در وبسایت رسمی این موسسه (۱) نهاد مردمی رسالت مجموعه‌ای است مردمی، متشکل از هزاران کانون همیاری اجتماعی، هزاران حامی و فعالین اجتماعی تعریف شده که همگی به دنبال آن هستند تا سبک کار و زندگی بهتری را برای خود و اطرافیانشان رقم بزنند. کانون‌های همیاری در مساجد، محله‌ها و شهرها شکل گرفته‌اند تا مدلی از بانکداری اجتماعی را رقم بزنند. با توجه به فعالیت‌های متنوع فرهنگی و سیاسی این کانون‌ها نمی‌توان شکل‌گیری آن‌ها را تنها با هدف اقتصادی توجیه کرد. البته هیچ توضیح بیش‌تری در خصوص نحوه‌ی فعالیت، عضوگیری و تأمین مالی این گروهها منتشر نشده و جزییات آن در هاله‌ای از ابهام است.
تاریخچه
صندوق قرض‌الحسنه رسالت در اردیبهشت ۱۳۷۶ با هدف توسعه و ترویج فرهنگ قرض‌الحسنه و به منظور مرتفع نمودن مشکلات اقشار مختلف از جمله ایثارگران شکل گرفت. حسین عنبرستانی در نخستین رویداد ملی فعالان اقتصاد مقاومتی در ۳۰ مرداد ۱۴۰۱، روایتی غیررسمی از شکل‌گیری این موسسه را ارائه داد: «بعد از دوران دفاع مقدس، جریانی با محوریت حاج قاسم شهید برای معیشت رزمندگان شکل گرفت. در آن سال‌ها برای پشتیبانی از این فعالیت‌ها، صندوق قرض‌الحسنه رسالت تأسیس شد و حاج قاسم شهید اولین عضو حقیقی آن بود.» (۲)
پس از حدود ۱۵ سال فعالیت در قالب صندوق اعتباری، بانک قرض‌الحسنه رسالت به منظور ضابطه‌مند کردن فعالیت‌های صندوق‌های قرض‌الحسنه رسالت کرمان، تهران و مازندران در تاریخ ۲۶ مرداد ۱۳۹۱ مجوز خود را دریافت کرد و دو روز بعد شعبه‌ی مرکزی این بانک افتتاح شد. علاوه بر این، ۳۶ صندوق (۳) قرض‌الحسنه بر اساس مصوبه ۱۵۴۶۴۹ مورخ ۱۳۹۱.۱۰.۹ شورای عالی امنیت ملی در راستای ساماندهی صندوق‌های قرض‌الحسنه و بر اساس تفاهم‌نامه‌های مجزا به این بانک انتقال یافت.
شرکت‌های وابسته
بانک رسالت یکی از هفت زیر مجموعه‌ی «نهاد مردمی رسالت» است. شرکت پردازش اطلاعات مالی پارت، انجمن حامیان فرهنگ قرض‌الحسنه و کارآفرینی اجتماعی، گروه توسعه کارآفرینی ثمین، دانشگاه رسالت، شرکت دانش‌بنیان فرداپ (فراتوسعه فردا پرداز ثمین) و موسسه‌ی نیکوکاری رسالت آسمانی نورالنبی از مجموعه‌های وابسته به این نهاد هستند. وبسایت بانک رسالت تنها به ذکر نام شرکت‌های وابسته به نهاد مردمی رسالت پرداخته و اطلاعات بیش‌تری در خصوص جزییات فعالیت این شرکت‌ها و حساب‌های مالی آن‌ها ارائه نکرده است.
در بخش ۲-۴۷ صورت‌های مالی شش‌ماهه ۱۴۰۱ در خصوص معاملات با اشخاص وابسته در طی دوره توضیحاتی داده شده است. بر این اساس، معاملات با اشخاص وابسته در طی دوره به مبلغ ۶,۲۸۶ میلیارد ریال بوده و به شرح «جدول شماره‌ی ۱» است. بر اساس گزارش بازرس قانونی، این معاملات طی سال‌های گذشته با ترک تشریفات مناقصه و بر اساس روابط خاص فی‌مابین صورت پذیرفته است.
بر این اساس، انجمن حامیان فرهنگ قرض‌الحسنه و کارآفرینی تفاهم‌نامه‌ای به مبلغ ۴,۱۲۸ میلیارد ریال در راستای پیاده‌سازی بانکداری اجتماعی با بانک رسالت دارد. شرکت فناوری اطلاعات و ارتباطات پویش آکس طی چهار قرارداد جداگانه، مبلغ ۴۱۳ میلیارد ریال را بابت ارائه‌ی خدمات الکترونیک دریافت کرده است. شرکت پردازش اطلاعات مالی پارت که مسئولیت اعتبارسنجی مشتریان و اجاره‌ی دستگاه‌های پوز را در اختیار دارد، بابت ارائه‌ی این خدمات مبلغ ۳۴۰ میلیارد ریال دریافت کرده است. شرکت فراتوسعه فرداپرداز ثمین نیز بابت ارائه‌ی خدمات درمانی و رفاهی به کارکنان این بانک مبلغ ۲۲۶ میلیارد ریال دریافت کرده است. شرکت گنبد کویر کریمان و گروه توسعه کارآفرینی پویش ثمین بابت قراردادهای اجاره به ترتیب مبالغ ۴۲۸ و ۲۴۱ میلیارد ریال دریافت کرده‌اند. شرکت پویا ماندگار مانا با مبلغی معادل ۸.۴ میلیارد ریال، مسئولیت کارگزاری سهام این بانک را در اختیار دارد و سانا نوین دادفرمهر در قراردادی ۳۰ میلیارد ریالی مسئولیت وصول مطالبات بانک را پذیرفته است. شرکت کارآفرینی شکوه ایثار با قراردادی ۴۰۱ میلیارد ریالی، خدمات عمومی بانک را بر عهده دارد. هم‌چنین مبلغ ۸۹ میلیارد ریال سپرده‌گذاری در صندوق جایزه‌ی پیامبر اعظم سرمایه‌گذاری اشاره شده است که بانک عنوان می‌کند که این سرمایه‌گذاری بدون سود و در جهت اهداف خیرخواهانه بوده و منافعی از این بابت کسب نمی‌شود.
عملکرد مبهم
بانک قرض‌الحسنه رسالت تلاش می‌کند تا با ترویج سنت قرض‌الحسنه، منابع ارزان‌قیمت خود را افزایش دهد و ادعا می‌کند در این زمینه هم موفق بوده است. بر اساس اعلام مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه رسالت، در سال گذشته یک میلیون و ۲۸۶ هزار فقره وام به مشتریان این بانک پرداخت شده (۵) و تعداد سپرده‌گذاران در این بانک به بیش از پنج میلیون نفر رسیده است. البته با توجه به گذشت بیش از سه ماه از پایان سال مالی و عدم انتشار صورت‌های مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۱۴۰۱، نمی‌توان در این خصوص اظهارنظر کرد.
از آن‌جا که این بانک به سپرده‌های سرمایه‌گذاری سودی پرداخت نمی‌کند، نسبت به سایر بانک‌ها هزینه‌ی پول به مراتب پایین‌تری دارد. البته این بانک بخشی از منابع ارزان‌قیمت خود را در اوراق مشارکت و سایر بازارها سرمایه‌گذاری می‌کند و سود نسبتاً خوبی را کسب می‌کند. طبق بند ۹ یادداشت‌های صورت‌های مالی، این بانک طی شش ماهه اول سال گذشته بیش از ۹۱۹۲ میلیارد ریال در اوراق بدهی و بیش از ۸۰۹۲ میلیارد ریال از سپرده‌گذاری نزد سایر بانک‌ها درآمد داشته است. این در حالی است که درآمدهای کارمزدی بانک طی این مدت معادل ۶۳۵۰ میلیارد ریال بوده است.
بر اساس آخرین صورت‌های مالی حسابرسی‌شده، سود عملیاتی شش‌ماهه سال گذشته این بانک معادل ۱۱ هزار و ۳۹۸ میلیارد ریال بوده که نسبت به شش‌ماهه سال ۱۴۰۰، ۱۲۷ درصد رشد نشان می‌دهد. برخی از کارشناسان بر این باورند که عملیات سفته‌بازی در بازار مسکن دلیل اصلی این رشد بوده و عده‌ای دیگر سرمایه‌گذاری صحیح بانک در اوراق مشارکت را علت اصلی بازدهی بالای این بانک می‌دانند. سوال اینجاست بانکی که ادعا دارد تنها با کارمزد دو درصدی تسهیلات قرض‌الحسنه کسب درآمد می‌کند چگونه می‌تواند ۱۲۷ درصد افزایش سود داشته باشد؟
قیمت سهام این بانک در فرابورس نیز طی مدت کوتاهی رشد قابل‌توجهی داشت و از ۱۱۰ تومان در اسفند ماه ۱۴۰۰ به ۲۴ هزار و ۲۵۰ تومان در تیر ماه ۱۴۰۱ و ۹۳۵۰ تومان در آبان ماه ۱۴۰۱ رسید. این افزایش در شرایطی رخ داد که بازار روزهای رکود خود را سپری می‌کرد و ظن دستکاری در قیمت و بازار را در بین فعالان بازار سرمایه تقویت کرد.
نرخ سود ۲۰ درصدی
بانک رسالت در تلاش است تا با تبلیغات مستمر و هدفمند، اقشار متوسط رو به پایین را تشویق به سپرده‌گذاری در این بانک کند. بخشی از مردم هم به دلیل عدم دسترسی عادلانه به تسهیلات بانکی و از سر ناچاری، پس‌اندازهای خود را به این بانک انتقال می‌دهند. اگر چه عنوان می‌شود تسهیلات این بانک با کارمزد دو درصدی پرداخت می‌شود اما یک محاسبه‌ی ساده نشان می‌دهد که نرخ تسهیلات این بانک در حدود ۲۰ درصد و بالاتر است. برای دریافت ۱۰۰ میلیون تومان از این بانک، معادل همین مبلغ باید به مدت پنج تا شش ماه سپرده شود. با توجه به ماهیت قرض‌الحسنه بانک رسالت، سودی به سپرده‌ها تعلق نمی‌گیرد اما صورت‌های مالی بانک نشان می‌دهد که این منابع ارزان در اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری شده (با نرخ ۱۸ درصد و بالاتر) یا در سایر بانک‌ها تبدیل به سپرده می‌شود. در واقع بانک به اندازه‌ی سودی که به سپرده‌ها پرداخت نمی‌کند به علاوه دو درصد کارمزد (در مجموع ۲۰ درصد و بالاتر)، سود می‌برد اما در تبلیغات به شکل هوشمندانه‌ای تنها روی نرخ دو درصد مانور می‌دهد.
خرید و فروش وام
از طرف دیگر امتیاز وام در این بانک قابل انتقال به دیگران است. در سایر بانک‌ها این امتیاز تنها قابل انتقال به بستگان درجه یک است. این مسئله باعث رونق خرید و فروش تسهیلات این بانک در بازار شده و تبلیغات زیادی در این خصوص می‌شود. بر این اساس، هم‌اکنون نرخ فروش هر یک میلیون تومان از تسهیلات قرض‌الحسنه این بانک، ۱۶۵ هزار تومان است. به عبارتی هزینه‌ی دریافت امتیاز هر صد میلیون تومان، شانزده و نیم میلیون تومان است. در برخی موارد گفته می‌شود سقفی برای فروش امتیاز تسهیلات وجود ندارد و یک ساعته هم پول را جابه‌جا می‌کنند. اگرچه بانک رسالت ادعا می‌کند آن افراد ارتباطی با این مجموعه ندارند اما نمی‌توان این موضوع را پذیرفت که تمامی این افراد از قبل اقدام به سپرده‌گذاری نامحدود در این بانک و کسب امتیاز کرده‌اند و بانک باید این شبهه را رفع کند. علاوه بر این، حتی در صورت عدم ارتباط این دلالان با بانک، مسئولیت این آشفتگی و نابه‌سامانی به عهده‌ی مسئولان بانک است؛ چرا که انتقال امتیاز وام به هر شخصی، راه را برای این تخلفات باز کرده است.
فعالیت در قالب سازمان مردم‌نهاد
بر اساس اطلاعات منتشر شده در بند ۵-۱ در یادداشت‌های صورت‌های مالی این بانک، در هفت ماه نخست سال ۱۴۰۰، ۹۱ شعبه و در مجموع طی پنج سال گذشته ۲۸۲ شعبه‌ی خود را جمع‌آوری کرده است. تعداد کارکنان بانک نیز از ۳,۵۳۲ نفر از سال ۱۳۹۶ به ۱,۲۴۱ در سال ۱۴۰۰ کاهش یافته است. البته این کاهش پرسنل به کاهش هزینه‌ها منجر نشده؛ چرا که از ابتدای دی ماه ۱۴۰۰، تعداد ۲۱۰۰ نفر از کارکنان بانک به «انجمن حامیان فرهنگ قرض‌الحسنه و کارآفرینی اجتماعی» منتقل شده‌اند.
بر اساس اطلاعات مندرج در روزنامه‌ی رسمی، انجمن حامیان فرهنگ قرض‌الحسنه و کارآفرینی اجتماعی به عنوان یک موسسه‌ی غیردولتی، غیرسیاسی، غیرتجاری و داوطلبانه به شماره ثبت ۳۴۴۵۱ در ۲۶ مرداد ۱۳۹۳ با سرمایه ۱۰۰ میلیون ریال با محوریت اشاعه و تقویت فرهنگ قرض‌الحسنه تأسیس شده است.
گفته می‌شود کارمندان شعب در قالب راهبر در دفاتر همیاری اجتماعی مشغول به فعالیت شده‌اند. این دفاتر در مناطق عمدتاً مسکونی، جای شعب بانک در مناطق تجاری را گرفته است و در ظاهر به مشاوره‌ی سرمایه‌گذاری می‌پردازد. از طرف دیگر در اطلاعیه‌های بانک، انجمن مذکور به عنوان سازمان مردم‌نهاد معرفی می‌شود و مشخص نیست که هدف این دفاتر اقتصادی است یا فعالیت داوطلبانه.
از طرف دیگر بررسی صورت‌های مالی بانک نشان می‌دهد هزینه‌های خدمات این انجمن در سرفصل هزینه‌های خدمات (یادداشت ۲-۲-۱۵ صورت‌های مالی) آمده است اما مشخص نیست چرا یک بانک باید هزینه‌ی نیروهای شاغل در یک انجمن غیرانتفاعی و غیرتجاری را بپردازد.
بررسی اعضای موسس و هیأت مدیره‌ی این انجمن، ظن ارتباطات مالی پنهانی با بانک رسالت را تقویت می‌کند. بر اساس آخرین تغییرات در هیأت مدیره، هم‌اکنون حمزه زارع‌زاده مهریزی به عنوان مدیرعامل (معاون مدیرعامل در بانک)، حسین عنبرستانی به عنوان رئیس هیأت مدیره (مدیر توسعه منابع انسانی بانک)، مسعود شفیعی به عنوان عضو هیأت مدیره و خزانه‌دار (سهامدار بانک)، سیدرضا تهامی‌پور به عنوان هیأت مدیره و مسعود صعید زرندی به عنوان نایب رئیس هیأت مدیره (سهامدار بانک) در این انجمن فعالیت می‌کنند.
ب) سهامداران
بانک قرض‌الحسنه رسالت در معرفی و تبلیغات خود این بانک را بانکی خصوصی معرفی می‌کند. این در حالی است که بخش قابل‌توجهی از سهامداران بانک وابسته به موسسات مالی و به ظاهر خیریه‌ی فعال در استان کرمان هستند. سهامداران در این بانک به صورت زنجیره‌ای از اشخاص حقیقی دارای ارتباطات ویژه هستند و کرسی‌های مدیریتی بین چند نفر خاص تقسیم شده است. این همکاری‌ها فقط به سهامداری محدود نمی‌شود و در قالب‌های دیگری نظیر عقد قراردادهای خدماتی با بانک نیز گسترانیده می‌شود.
بر اساس اطلاعات منتشرشده در صورت‌های مالی این بانک، شرکت سرمایه‌گذاری پویش صالحین بزرگ‌ترین سهامدار این بانک، حدود ۶.۵۴ درصد از کل سهام بانک را در اختیار دارد. سایر سهامداران این بانک به شرح «جدول شماره‌ی ۲» هستند. این اطلاعات مستند به گزارش منتشرشده‌ی این شرکت از مجمع عمومی فوق‌العاده در ۲۵ اسفند ماه ۱۴۰۱ است. در ادامه به بررسی سهامدارانی که اطلاعاتی از آن‌ها در روزنامه رسمی موجود بوده است، پرداخته می‌شود.
سرمایه‌گذاری پویش صالحین (سهامی خاص)
در خصوص جزئیات فعالیت‌های این موسسه، اطلاعاتی در دست نیست اما گمانه‌زنی‌های غیررسمی آن را وابسته به یکی از نهادهای نظامی معرفی می‌کند. زمینه‌ی فعالیت اصلی این شرکت، سرمایه‌گذاری در امور تجاری، صنعتی، تولیدی، ساختمانی و فرهنگی و خرید و فروش سهام شرکت‌ها و موسسات عنوان شده است. بر اساس اطلاعات روزنامه‌ی رسمی، این شرکت سرمایه‌گذاری در سال ۱۳۸۳ در کرمان با شماره ثبت ۶۵۸۴ تأسیس شده و علاوه بر بانک رسالت، شرکت‌های توسعه نور پایدار، فراتوسعه فراپرداز ثمین، شرکت حفاری زرین‌راد دریاب، شرکت مهندسی و توسعه نفت و گاز محمدیان، گروه توسعه کارآفرینی پویش ثمین، شرکت اهرام سخت‌پیکر و شرکت توسعه عمران مکران را در زیرمجموعه‌ی خود دارد. در حال حاضر حمید عسکری به شماره ملی ۳۰۵۰۶۹۳۰…، محمدحسین حسین‌زاده (مدیرعامل بانک رسالت) به شماره ملی ۳۱۸۹۶۷۱… و حسن امیری خانمکانی (سهامدار بانک) به شماره ملی ۳۰۹۰۱۶۴…، اعضای هیأت مدیره این شرکت و موسسه‌ی ارقام‌نگر آریا (حسابرس قانونی بانک رسالت) بازرس قانونی آن هستند. لازم به ذکر است ترکیب هیأت مدیره این شرکت از سال ۱۳۹۲ تاکنون تغییری نداشته است.
محمدحسین حسین‌زاده
محمدحسین حسین‌زاده مدیرعامل کنونی بانک قرض‌الحسنه رسالت و هیأت مدیره سرمایه‌گذاری پویش صالحین، متولد گلباف در استان کرمان است. وبسایت بانک رسالت او را «کارشناس علوم نظامی» خبرگزاری تسنیم (۷) او را «سردار» و خبرگزاری فارس (۸) و وبسایت قاسم سلیمانی (۹) او را «همرزم سردار قاسم سلیمانی» معرفی کرده‌اند. جستجوی نام او به شماره ملی ۳۱۸۹۶۷۱… در وبسایت روزنامه‌ی رسمی نشان می‌دهد وی طی سال‌های دهه‌ی ۱۳۹۰ در بیش از ۲۰ شرکت عضو هیأت مدیره بوده است. حسین‌زاده علاوه بر عضویت در هیأت مدیره‌ی شرکت سرمایه‌گذاری پویش صالحین، سابقه‌ی حضور در هیأت مدیره‌ی شرکت‌های مهندسی توسعه آب آسیا، گروه تخصصی نوید سلامت رازی، نیروگاهی دارزین کیش، گروه تخصصی توسعه جهان بایا، توسعه پترو صنعت مکین، موسسه‌ی غیرتجاری خدماتی رفاهی باب‌الحوائج کرمان، توسعه عمران مکران، گروه اقتصادی پویش نوار پایدار و خدمات کشاورزی بوستان سبز کویر را داشته است. او در مجمع عمومی فوق‌العاده بانک رسالت، به وکالت از ۱۸ سهامدار، مالک ۴.۸۵ درصد از سهام این موسسه بوده است.
علیرضا عکاف‌زاده
متولد کرمان به شماره ملی ۲۹۹۲۱۲۰…، مدیرعامل سابق مجتمع فولاد مشیز بردسیر است که به تنهایی یک درصد سهام بانک رسالت را در اختیار دارد. جستجوی نام او در وبسایت روزنامه‌ی رسمی نشان می‌دهد وی طی یک دهه‌ی گذشته در ۲۲ شرکت عضو، نایب‌رئیس هیأت مدیره یا بازرس بوده است. برخی از این شرکت‌ها عبارتند از: صنعتی معدنی فاتح یاران امین، بسیط کرمان، توسعه پترو صنعت مکین، سریع‌سازان ارگ کویر توسعه و تجارت کویر مهام تکین صبا نور ایرانیان.
بنیاد حاج علی‌اکبر صنعتی
بر اساس سایت این بنیاد در سال ۱۲۹۵ توسط حاج‌علی‌اکبر صنعتی‌زاده جهت پرورش کودکان بی‌سرپرست کرمان تأسیس شده اما در خصوص فعالیت‌هایش اطلاعاتی در دست نیست. این بنیاد ۱.۲ درصد از سهام بانک رسالت را در اختیار دارد. سید محمدرضا مصطفوی دهزوئی (به شماره ملی ۳۰۹۱۱۴۸۹۳۹) به عنوان نماینده‌ی این خیریه، رئیس هیأت مدیره فناوری اطلاعات و ارتباطات پویش آکس (طرف قرارداد با بانک) نیز است.
خیریه ایتاء صالحین
این موسسه‌ی خیریه در سال ۱۳۸۱ به شماره ثبت ۴۱۶ در کرمان ثبت شد و دارای ۰.۹۸ درصد از سهام بانک رسالت است. در حال حاضر علی احمدی‌جوپاری، محمدرضا ورزنده، محمود لطیفی راینی، علیرضا عبدلی‌نسب و عباس فرمیتنی اعضای هیأت مدیره این موسسه هستند. هیچ اطلاع دیگری از فعالیت‌های خیریه و تجاری این موسسه در دسترس نیست. سوال اینجاست که یک موسسه‌ی خیریه که با هدف نوع‌دوستانه تأسیس شده، از چه منابعی اقدام به خرید سهام بانک رسالت کرده است؟ ابوطالب اسحاقی، مدیر حوزه‌ی مدیریت بانک رسالت و نماینده‌ی این موسسه در مجمع عمومی فوق‌العاده‌ی بانک رسالت، با وکالت از ۱۹۱ سهامدار، نماینده‌ی ۲.۴۷ درصد از سهامداران نیز بوده است.
خیریه مولی‌الموحدین
خیریه مولی‌الموحدین در سال ۱۳۶۶ در کرمان به ثبت رسید. این مجموعه با دارا بودن بیش از ۳۰ هلدینگ، ۱۰۰ درصد سهام هواپیمایی ماهان، ۵۰ درصد سهام کرمان موتور، قطار جوپار، ارگ جدید بم، آرین ماهتاب گستر و غیره را در اختیار دارد. طی سال‌های اخیر در خصوص فعالیت‌های برون‌مرزی این موسسه‌ی خیریه به خصوص در کشورهای هم‌جوار، اخبار و حواشی متعددی منتشر شده است. علی مصطفوی متولد ۱۳۳۵ در زرند کرمان، عضو هیأت امنای خیریه مولی‌الموحدین و نماینده‌ی این شرکت در بانک رسالت بوده است. او همزمان مدیرعامل گلاب‌زهرا وابسته به بنیاد فرهنگی و تربیتی صنعتی نیز است.
محمدرضا ورزنده
متولد کرمان به شماره ملی ۲۹۹۳۵۳… که جستجوی نام او در وبسایت روزنامه‌ی رسمی نشان می‌دهد وی طی یک دهه‌ی گذشته در ۲۴ شرکت عضو، رئیس، نایب‌رئیس هیأت مدیره یا بازرس بوده است. مددکاری ایثارگران استان کرمان، مسکن رسالت صالحین، صندوق قرض‌الحسنه رسالت صالحین تهران، گروه توسعه کارآفرینی پویش ثمین، مجتمع ذوب آهن ونورد کرمان، صهبا صنعت تهران، خیریه ایتاء صالحین، پویان ره پرند و صنایع فولاد کرمان از این جمله‌اند. او در مجمع عمومی فوق‌العاده به وکالت از ۱۲ سهامدار، مالک ۴.۷۵ درصد از سهام بانک رسالت بوده است.
مصطفی عسکری‌پور ارجاس
متولد کرمان که جستجوی نام او به شماره ملی ۲۹۸۰۳۶… در وبسایت روزنامه‌ی رسمی نشان می‌دهد وی طی یک دهه‌ی گذشته در شش شرکت عضو، نایب‌رئیس هیأت مدیره یا بازرس بوده است. در آریا اورست ماشین به عنوان عضو هیأت مدیره، در کرمان دیزل بوتیا، سیرجان قطعه گستر بوتیا، کاروان ترابر امیر و تولیدی بازرگانی رهرو ماشین کویر به عنوان بازرس اصلی و در عسکر ترابر بوتیا نایب‌رئیس هیأت مدیره بوده است. عسکری‌پور در مجمع عمومی فوق‌العاده به وکالت از ۲۸۴ سهامدار، مالک ۴.۴۶ درصد از سهام بانک رسالت بوده است.
سید محمدصادق مهدوی
متولد کرمان به شماره ملی ۲۹۹۱۳۶۲…، طی سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۸ عضو هیأت مدیره موسسه‌ی انجمن حامیان فرهنگ قرض‌الحسنه و کارآفرینی اجتماعی و نماینده‌ی شرکت گروه تخصصی نوید سلامت رازی بوده است. جستجوی نام او در وبسایت روزنامه‌ی رسمی نشان می‌دهد وی طی سال‌های ۱۳۹۶ تاکنون در ۲۰ شرکت عضو، نایب‌رئیس هیأت مدیره یا بازرس بوده است. مهرسام فارمد، مهرسام دارو، رهروان دوراندیش، ماهان ایده هیراد، توسعه ارتباطات تابا از این جمله‌اند. او در مجمع عمومی فوق‌العاده به وکالت از ۶۸ سهامدار، مالک ۴.۱۱ درصد از سهام بانک رسالت بوده است.
محمدرضا اسلامی زرندی
متولد زرند به شماره ملی ۳۰۹۰۷۱۵۰…، در شرکت گلزار گلسا گلشید به عنوان عضو هیأت مدیره، در صندوق قرض‌الحسنه رسالت صالحین کرمان عضو هیأت تصفیه و در کارآفرینی شکوه ایثار و خدمات الکترونیکی ستاره درخشان یگانه عضو اصلی هیأت مدیره بوده است. او در مجمع عمومی فوق‌العاده به وکالت از ۲۴۴ سهامدار، مالک ۳.۶۷ درصد از سهام بانک رسالت بوده است.
علاوه بر افراد ذکرشده، رضا تویسرکانی، علیرضا خطیب و حمید عرب‌نژاد از افراد ذی‌نفوذ این بانک در سال‌های دهه‌ی ۱۳۹۰ بوده‌اند که بررسی سوابق آنان مجال دیگری را می‌طلبد.
ج) مزایای هیأت مدیره و بستگان آن‌ها
بانک رسالت اگرچه در تبلیغات خود عنوان می‌کند به دنبال اشاعه‌ی فرهنگ قرض‌الحسنه و بی‌توجه به سود است که در پرداخت مزایا و پاداش هیأت مدیره و تسهیلات به بستگان آنان همانند یک بانک تجاری عمل کرده است. بر اساس یادداشت ۱-۴۷ صورت‌های مالی، دو نفر از اعضای هیأت مدیره موظف و مدیرعامل در شش ماهه‌ی اول سال ۱۴۰۱ بالغ بر ۵,۹۳۸ میلیون ریال بابت حقوق و مزایا، عیدی و پاداش دریافت کرده‌اند. این مبلغ برای سه نفر از اعضای غیرموظف هیأت مدیره ۱۱ هزار و ۳۷ میلیون ریال و برای اعضای کمیته‌های مرتبط با هیأت مدیره ۲۵۰ میلیون ریال بوده است. در مجموع پرداختی به مدیران بانک طی دوره‌ی مورد بررسی، ۱۷ هزار و ۲۲۵ میلیون ریال بوده است (جدول شماره‌ی ۳). البته این ارقام شامل سهام پرداخت شده به این افراد نمی‌شود.
علاوه بر دریافت حقوق و عیدی و پاداش، اعضای هیأت مدیره‌ی بانک رسالت از مزایای دیگری نیز استفاده کرده‌اند. بر اساس بند ۲-۱-۴۷ صورت‌های مالی، جهت تأمین مسکن ۴ نفر از اعضای هیأت مدیره مبالغی تحت عنوان ودیعه اجاره بر اساس قرارداد منعقده فی‌مابین موجر و مستاجر (بانک قرض‌الحسنه رسالت) پرداخت گردیده است. البته در خصوص جزییات و مبالغ دقیق این قراردادهای اجاره اطلاعی در دست نیست. هم‌چنین در خصوص تسهیلات دریافتی اعضای هیأت مدیره و وابستگان آنان در این دوره اطلاع‌رسانی صورت نگرفته است اما بر اساس اطلاعات صورت‌های مالی این بانک در سال‌های قبل، بستگان اعضای هیأت مدیره اقدام به دریافت تسهیلات قرض‌الحسنه از این بانک کرده‌اند.
بر اساس بند ۳۴ صورت‌های مالی منتهی به ۳۰ اسفند ۱۳۹۵، فاطمه و محمد حسین‌زاده فرزندان مدیرعامل بانک رسالت ۵ فقره تسهیلات قرض‌الحسنه به مبلغ ۳۹۲ و ۶۰۰ میلیون ریال در سال‌های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۵ از این بانک دریافت کرده‌اند که جزییات آن به شرح «جدول شماره‌ی ۴» است. با استفاده از محاسبه‌گر تورم بانک مرکزی، قیمت روز تسهیلات دریافت شده توسط دو فرزند مدیرعامل بانک رسالت به بیش از شش میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال می‌رسد. اعطای این تسهیلات برخلاف مفاد ماده‌ی ۱۳۲ اصلاحیه‌ی قانون تجارت و ماده‌ی ۳۹ اساسنامه در خصوص ممنوعیت اعطای وام به اعضای هیأت مدیره و سهامداران با بیش از یک درصد سهام است. هم‌چنین ماده‌ی ۳۵ دستورالعمل تأسیس بانک در خصوص ممنوعیت اعطای حداکثر ۱۵۰ میلیون ریال وام قرض‌الحسنه به هر فرد هم رعایت نشده است. در این بخش از صورت‌های مالی، به تسهیلات بستگان سایر اعضای هیأت مدیره نیز اشاره شده که در حوصله‌ی این یادداشت نمی‌گنجد. لازم به ذکر است در اقدامی عجیب پس از سال ۱۳۹۵، بخش «تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط» از یادداشت‌های صورت‌های مالی این بانک حذف شده است.
د) تخلفات و زد و بندها
طی سال‌های گذشته نام بانک رسالت در چند پرونده‌ی مهم فساد و اختلاس مطرح شد که تاکنون هیچ توضیحی از سوی مدیران و هیأت مدیره‌ی این بانک در خصوص این موارد ارائه نشده است. در ادامه به بررسی سه مورد از این تخلفات پرداخته می‌شود.
اختلاس در بانک تجارت شعبه کرمان
نام محمدحسین حسین‌زاده در سال ۱۳۹۷ در جلسه‌ی دادگاه رسیدگی به اتهامات «علی‌اکبر عمارت‌ساز» رئیس سابق شعبه‌ی تختی بانک تجارت در کرمان مطرح و عنوان شد او در تأمین منابع مالی صندوق تأمین رسالت از طریق چک‌های بین‌بانکی نقش چشمگیری داشته است (۱۲). محمدحسین حسین‌زاده به حدود ۳۲ سال حبس محکوم شد که مجازات اشد او ۱۵ سال حبس بود. حسین‌زاده در حالی طی سال‌های گذشته بر صندلی مدیریت عاملی بانک رسالت تکیه زده که خبری در خصوص منع تعقیب او منتشر نشده است.
خبرگزاری تسنیم در گزارشی (۱۳) از کیفرخواست علی‌اکبر عمارت‌ساز در رابطه با شرح اقداماتش به نفع صندوق قرض‌الحسنه رسالت (که بعدها تبدیل به بانک شد) می‌نویسد: این صندوق که شوق گسترده‌ای برای تبدیل شدن به بانک و گسترش شعب داشته است در مقاطعی با کمبود سرمایه روبه‌رو بوده که مدیران آن اقدام به صدور چک‌های بدون پشتوانه می‌کرده‌اند و متهم این چک‌ها را در شعبه‌ی تختی بانک تجارت کرمان به چک‌های بین بانکی بانک‌های دیگر به ذی‌نفعی بانک رسالت تبدیل می‌کرده است.
کیفرخواست در این خصوص می‌افزاید که متهم در اسناد بانکی متعلق به صندوق رسالت اقدام به حذف سه صفر می‌کرده و ۲۴ فقره چک پیش از خصوصی شدن بانک تجارت و ۲۵۶ فقره چک پس از خصوصی شدن آن به نفع صندوق رسالت صادر کرده است. در آن زمان عزت‌الله وزیری، دیگر متهم این پرونده، مدیرعامل بانک رسالت بوده است. عزت‌الله وزیری به شماره ملی ۳۱۸۹۸۷… به ۲۲ سال حبس محکوم شده که ۱۵ سال آن اجرایی است. بر اساس اطلاعات روزنامه‌ی رسمی، عزت‌الله وزیری نیز متولد کرمان است و خانواده‌ی وی نیز در این استان به فعالیت اقتصادی مشغول هستند.
فساد فولاد مبارکه
نام بانک رسالت در پرونده‌ی فساد ۹۲ هزار میلیارد تومانی فولاد مبارکه نیز مطرح شد. در گزارش تفصیلی هیأت تحقیق و تفحص مجلس در خصوص شرکت فولاد مبارکه که در آذرماه ۱۴۰۰ تهیه شده، نام این بانک به عنوان یکی از دستگاه‌هایی که با مدیرعامل وقت شرکت فولاد مبارکه و سپاه ناحیه‌ی مبارکه زدوبند داشته، آمده است.
در صفحه‌ی ۷۴ این گزارش آمده است: «به موجب تفاهم‌نامه‌ی منعقد بین شرکت فولاد مبارکه، بانک قرض‌الحسنه رسالت و سپاه ناحیه‌ی مبارکه، مقرر گردیده از محل منابع نقدی شرکت فولاد مبارکه در بانک رسالت سرمایه‌گذاری گردد و از محل اعتبار سپرده مذکور، به افراد معرفی‌شده توسط سپاه ناحیه‌ی مبارکه مبلغ ۱۵۰ میلیون ریال با کارمزد دو درصد تسهیلات پرداخت گردد. در اجرای موافقتنامه‌ی فوق مبلغ ۴۳۰ میلیارد ریال طی اسناد حسابداری ۱۲۱۱۲۱۸ و ۳۳۰۱۰۰۲ به حساب قرض‌الحسنه رسالت واریز و سپرده شده است.»
در صفحه‌ی ۲۳۶ این گزارش آمده است: «بر اساس تصمیم اتخاذشده توسط مدیرعامل فولاد مبارکه و در راستای تعاملات وی با برخی شخصیت‌های استان، مبلغ ۴۰۰ میلیارد ریال از منابع شرکت در بانک قرض‌الحسنه رسالت سپرده شده است. در این راستا و بر اساس معرفی‌نامه از طریق خیریه نذر اشتغال، تسهیلات به افراد معرفی‌شده ارائه می‌گردد.» (۱۴)
شرکت فولاد کرمان
بر اساس گزارش بازرس قانونی بانک در سال مالی ۱۳۹۴ و سال‌های قبل از آن، بخش نامشخصی از منابع مالی بانک، خارج از تشریفات معمول اعطای تسهیلات، در اختیار اشخاص حقیقی قرار گرفته و تضمین بازپرداخت تسهیلات مزبور توسط شرکت پویش ثمین (سهامدار مشترک با بانک) تقبل شده است. تسهیلات‌گیرندگان نیز بر اساس قراردادهای خرید محصولات فولادی، وجوه دریافتی را در اختیار شرکت فولاد کرمان (سهامدار مشترک با بانک) قرار داده‌اند.
ه) بررسی صورت‌های مالی
در این بخش صورت‌های مالی بانک قرض‌الحسنه رسالت مورد بررسی قرار می‌گیرد. البته با توجه به عدم انتشار به‌موقع صورت‌های مالی، به ناچار از آخرین صورت‌های مالی این بانک در تاریخ شش ماهه‌ی سال ۱۴۰۱ استفاده شده است. البته اطلاعات مربوط به صورت‌های مالی نه‌ماهه‌ی ۱۴۰۱ هم منتشر شده است اما به دلیل این که مورد حسابرسی واقع نشده، قابل استفاده نیست.
تأخیر در انتشار صورت‌های مالی
آخرین صورت مالی منتشرشده بانک رسالت مربوط به نه‌ماهه‌ی سال گذشته و آخرین صورت‌های مالی حسابرسی‌شده‌ی این بانک مربوط به شش‌ماهه‌ی سال ۱۴۰۱ است. این بانک بر اساس ضوابط بورس موظف است گزارش عملکرد ماهیانه را در سامانه‌ی کدال منتشر کند که از بهمن ماه سال گذشته تاکنون این ارقام منتشر نشده‌اند. علاوه بر این انتشار صورت‌های مالی پایان سال ۱۴۰۱ نیز که باید طی ۶۰ روز پس از پایان دوره صورت می‌گرفت، به تأخیر افتاده است. عدم انتشار دقیق و به‌موقع آمار و اطلاعات، منافع سهامداران خرد را به مخاطره می‌اندازد و عدم شفافیت را در این مجموعه تقویت می‌کند.
اظهارنظر حسابرس قانونی
به طور کلی اظهارنظر مثبت حسابرس قانونی از صورت‌های مالی می‌تواند به سهامداران، سایر ذی‌نفعان و پژوهشگران نسبت به صحت رویه‌ها، الزامات و استانداردهای حسابداری اطمینان‌خاطر بدهد. طی سال‌های گذشته اظهارنظر موسسات حسابرسی مختلف در خصوص صورت‌های مالی این بانک مشروط یا عدم اظهارنظر بوده است. موسسه ارقام‌نگر آریا به عنوان حسابرس قانونی بانک در آخرین گزارش خود ذیل بند ۲ صورت‌های مالی شش‌ماهه‌ی سال ۱۴۰۱ اعلام کرده «این موسسه نمی‌تواند اطمینان یابد از همه موضوعات مهمی که معمولا در حسابرسی قابل شناسایی است، آگاه می‌شود و از این رو اظهارنظری ارائه نمی‌کند». معمولاً در شرایطی حسابرس از اعلام‌نظر خودداری می‌کند که صورت‌های مالی مبهم باشد و امکان تشخیص وجود نداشته باشد. صورت‌های مالی سال ۱۴۰۰ بانک نیز توسط موسسه‌ی حسابرسی دیگری مورد حسابرسی قرار گرفته و در گزارش ۲۸ تیر ۱۴۰۱ آن موسسه هم نسبت به صورت‌های مالی «اظهارنظر مشروط» ارائه کرده است.
ابهامات صورت‌های مالی
اظهارات حسابرس می‌تواند بخشی از موارد دارای ابهام در صورت‌های مالی را نشان دهد. حسابرس قانونی در بند ۳ یادداشت‌های صورت‌های مالی اشاره می‌کند الزامات استانداردهای حسابداری در خصوص افشای کافی و مناسب ریسک‌های موجود در صنعت بانکداری شامل ریسک‌های اعتباری، نقدینگی و بازار رعایت نشده است. حسابرس قانونی ذیل بند ۴ بیان می‌کند که این بانک صورت‌های مالی شش‌ماهه حسابرسی‌نشده، شش‌ماهه و سالانه‌ی حسابرسی‌شده را در موعد مقرر افشا نکرده است. سایر موارد گزارش‌شده توسط حسابرس قانونی عبارتند از:
۱- مستنداتی در خصوص تأیید صلاحیت حرفه‌ای دو نفر از اعضای هیأت مدیره در اختیار موسسه حسابرسی قرار نگرفته است.
۲- صورت‌های مالی و تاییدیه‌ی مدیران به امضای دو نفر از اعضای هیأت مدیره نرسیده است.
۳- بر اساس مفاد ۵ دستورالعمل انضباطی ناشران فرابورسی، پرداخت سود سهام مصوب مجمع عمومی ظرف مهلت قانونی صورت نگرفته است.
۴- افشای دلایل تغییر سودآوری بیش از ۳۰ درصد در اطلاعات و صورت‌های مالی میانی صورت نگرفته است.
نرخ کفایت سرمایه پایین
نسبت یا نرخ کفایت سرمایه یکی از شاخص‌های سنجش عملکرد موسسات مالی است و از تقسیم سرمایه‌ی پایه به مجموع دارایی‌ها (موزون‌شده بر حسب ریسک) به دست می‌آید. این نسبت نشان می‌دهد که بانک‌ها تا چه اندازه می‌توانند توسط سرمایه‌ی خود ریسک‌های موجود را پوشش دهند و از ورشکستگی جلوگیری کنند. طبق ماده‌ی ۳ آیین‌نامه‌ی کفایت سرمایه این نسبت در بانک‌ها و موسسات مالی حداقل ۸ درصد تعیین شده است. بر اساس استانداردهای کمیته بال، این رقم در سطح جهان بین ۱۲ تا ۱۴ درصد است. بررسی یادداشت ۳-۵-۴۵ صورت‌های مالی نشان می‌دهد این نسبت در پایان شش ماهه‌ی اول سال گذشته معادل ۴.۸۸ بوده که بسیار پایین‌تر از ۸ درصد است.
البته هیأت مدیره برای بهبود این نسبت، از مهرماه سال گذشته پیشنهاد افزایش سرمایه از محل سود انباشته را ارائه کرده است. در این راستا مجمع عمومی فوق‌العاده هم در ۲۵ اسفند ماه سال گذشته جهت افزایش سرمایه از محل سود انباشته برگزار شده است اما تا زمان نگارش این گزارش، این افزایش سرمایه به دلایل نامعلوم رخ نداده است. البته بانک رسالت در آخرین اطلاعیه‌ی خود در سامانه‌ی کدال اظهار کرده تا قبل از برگزاری مجمع عمومی (پایان تیر ماه) این افزایش اتفاق خواهد افتاد.
بدهی احتمالی به بانک مرکزی
بر اساس یادداشت ۱-۲-۴۱ صورت‌های مالی، اداره‌ی کل حسابداری بانک مرکزی، ۵,۳۶۴ میلیارد ریال وجه التزام برای بانک رسالت محاسبه کرده که نه تنها پرداخت نشده بلکه ذخیره‌ای نیز بابت آن در صورت‌های مالی گرفته نشده است. بر اساس ضوابط بانک مرکزی، اضافه برداشت بانک‌ها -که یکی از عوامل تورم بالا در اقتصاد ایران است- از منابع بانک مرکزی ۳۴ درصد جریمه برای بانک در پی دارد. حساب جاری بانک رسالت نزد بانک مرکزی از ۹ تیر ماه ۱۳۹۲ دارای اضافه برداشت بوده که بانک مرکزی برای این امر مطالبه مبلغ ذکرشده را دارد. این رقم به صورت تکلیفی بابت ساماندهی و مدیریت بحران صندوق‌های انتقالی (پرداخت وجوه سرمایه‌گذاران صندوق‌های مذکور) به این بانک بوده است.
یادداشت حسابرس نشان می‌دهد که هیأت مدیره‌ی بانک به دلیل تکلیفی بودن این امر، اعتقادی به اختصاص ذخیره بابت جریمه‌ی یادشده در حساب‌ها ندارد. علاوه بر این هیأت مدیره معتقد است به دلیل این که سود دریافتی از مشتریان در این بانک به صورت قرض‌الحسنه و معادل دو درصد است، رقم ۳۴ درصد جریمه برای این بانک توجیهی ندارد و به همین دلیل ذخیره‌ای برای آن ثبت نمی‌شود. بر این اساس، مکاتبات در این خصوص صورت پذیرفته و بر اساس اعلام اداره‌ی نظرات بر بانک‌ها و موسسات اعتباری بانک مرکزی، موضوع بخشش جریمه در بهمن ماه ۱۳۹۲ به شورای پول و اعتبار منعکس شده اما نتیجه‌ی آن تاکنون اعلام نشده است. این نکته در تمامی صورت‌های مالی حسابرسی‌شده طی سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ توسط حسابرسان قانونی مختلف گزارش شده اما این اختلاف حقوقی پس از یک دهه هنوز به نتیجه نرسیده است.
این بدهی احتمالی باید توسط هیأت مدیره‌ی بانک شفاف‌سازی شود. صرف این که هیأت مدیره اعتقادی به ذخیره‌گیری بابت این بدهی ندارد، نمی‌تواند قابل‌قبول باشد، چون در صورت عدم موافقت شورای پول و اعتبار، این رقم باید در صورت‌های مالی منعکس شود و عملیات بانک را متأثر می‌کند. در واقع در نظر نگرفتن این رقم در بخش بدهی‌ها، سود بانک را به صورت غیرواقعی بالا برده است. برای درک بزرگی این رقم کافی است بدانید که ۵,۳۶۴ میلیارد ریال معادل ۴۷ درصد سود محقق‌شده این بانک طی شش ماهه‌ی اول سال ۱۴۰۱ است.
نکته‌ی قابل توجه دیگر در این بخش آن است که در صورت‌های مالی بانک مبلغ ۴۹۰ میلیارد ریال بابت مطالبات از بانک مرکزی درج شده که تا تاریخ گزارش حسابرس، بانک مرکزی آن را تایید نکرده است.
بدهی صندوق‌های تجمیع‌شده
با گذشت بیش از یک دهه از ادغام ۳۴ صندوق در بانک رسالت، هنوز حساب بین ۱۷ صندوق و بانک باز بوده و این صندوق‌ها به بانک بدهکار هستند. براساس بند ۲۸ یادداشت‌های صورت‌های مالی بانک قرض‌الحسنه رسالت، مجموع این بدهی به بیش از ۱۵ هزار و ۶۰۹ میلیارد ریال در پایان شهریور ماه سال گذشته رسیده است. این مطالبات که در بخش سایر دارایی‌های ترازنامه آمده، معادل هشت برابر سرمایه‌ی این بانک است.
پانوشت‌ها: ۱- برای اطلاعات بیش‌تر ر.ک به: وبسایت «نهاد مردمی رسالت». ۲- سبک بهتر کارو زندگی؛ ارمغان نهادمردمی رسالت، خبرگزاری فارس، ۳۰ مردادماه ۱۴۰۱. ۳- شامل صندوق‌های قرض‌الحسنه مهر وطن، مهر میهن، میلاد مکریان، رسالت شفامهر تبریز، پشتیبان آینده، کریمه کرامت، توحید کرمان، نصر بناب، مهر آریا، بشارت ایمان، باقرالعلوم شوش، مبین آذر تبریز، امام خمینی سبزوار، ارشاد کرمان، بعثت رفسنجان، فجر بندرترکمن، ندای سپهر ایرانیان، ولی‌عصر سورک و غیره. ۴- منبع «جدول شماره‌ی ۱» صورت‌های مالی بانک رسالت در شش ماهه‌ی منتهی به ۱۴۰۱.۶.۳۱ است. ۵- پرداخت یک میلیون و ۲۸۰ هزار فقره وام در بانک قرض‌الحسنه رسالت، وبسایت بانک قرض‌الحسنه رسالت. ۶- منبع «جدول شماره‌ی ۲» اطلاعات منتشرشده توسط بانک رسالت در سامانه‌ی کدال است. ۷- شهید سلیمانی به روایت یک همرزم/ حاج قاسم همیشه فرمانده وسط میدان بود، خبرگزاری تسنیم، ۱۱ دی ماه ۱۳۹۹. ۸- جان فدا؛ منش حاج قاسم از زبان رفیقش؛ همه لشکر مرید حاج قاسم بودند/ با دید محبت به خطاکاران نگاه می‌کرد، خبرگزاری فارس، ۱۰ دی ماه ۱۴۰۱. ۹- وبسایت قاسم سلیمانی. ۱۰- منبع «جدول شماره‌ی ۳» صورت‌های مالی بانک رسالت در شش ماهه‌ی منتهی به ۱۴۰۱.۶.۳۱ است. ۱۱- منبع «جدول شماره‌ی ۴» صورت‌های مالی بانک در سال ۱۳۹۵/ محاسبه‌گر تورم بانک مرکزی است. ۱۲- ادعای جالب متهم به پولشویی در دادگاه، اقتصادآنلاین، ۳ دی ماه ۱۳۹۷. ۱۳- کیفرخواست اتهامات ۶هزار میلیارد تومانی علی‌اکبر عمارت‌ساز، خبرگزاری تسنیم، ۳ دی ماه ۱۳۹۷. ۱۴- گزارش تفصیلی هیأت تحقیق و تفحص شرکت فولاد مبارکه، مجلس شورای اسلامی، دوره‌ی یازدهم، گروه راهبری اجرایی، آذرماه ۱۴۰۰.مطالب مرتـبط
- صد و چهل و هفتمین شماره از ماهنامه‌ی خط صلح منتشر شد
- صد و چهل و ششمین شماره از ماهنامه‌ی خط صلح منتشر شد
- صدوچهل‌وپنجمین شماره از ماهنامه‌ی خط صلح منتشر شد
- صدوچهل‌وچهارمین شماره از ماهنامه‌ی خط صلح منتشر شد
- صدوچهل‌وسومین شماره از ماهنامه‌ی خط صلح منتشر شد
برچسب ها: اختلاس بانک رسالت بانک قرض الحسنه رسالت خط صلح خط صلح ۱۴۷ فساد قاسم سلیمانی کارآفرینی ماهنامه خط صلح محمدحسین حسین‌زاده نفیسه شرف‌الدینی نهاد مردمی رسالت
بدون نظر
نظر بگذارید
منبع خبر: هرانا 
اخبار مرتبط: ابهام در حلقه‌ی یاران کرمانی؛ بانکداران کرمانی زیر ذره‌بین/ نفیسه شرف‌الدینی
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران
