«بادبزن» منحصر به‌فرد بافقی‌ها

ناصر بابایی ندوشن کارشناس مسؤول ثبت آثار تاریخی و طبیعی استان یزد   درباره این اثر ناملموس گفت: بادبزن در خیلی از نقاط کشور تولید می‌شود و تار و پود آن از نخل خرماست. مردم بافق یزد هم، که یکی از مراکز تولید خرما است و نخلستان دارد، در ساختن بادبزن تبحر خاصی دارند و «بادبزن اسمی» یکی از مهم‌ترین صنایع‌ دستی این منطقه به شمار می‌آید که با خلاقیت و کمی تفاوت از بادبزن‌های دیگر بافته می‌شود. 

او درباره علت نام‌گذاری این بادبزن توضیح داد: در بافق هر بادبزنی که ساخته می‌شود، اسم صاحب آن یا هر نام دیگری به دلخواه روی بادبزن بافته می‌شود، از این رو به آن بادبزن اسمی گفته می‌شود. در گذشته نیز تاجرهای بافق به عنوان نمادی از شهر خود و مشخصه کالاهای خود، بادبزن اسمی را روی بارهای خود قرار می‌دادند، که هر یک به نام تاجری از شهر بافق بافته شده بود. 

کارشناس مسؤول ثبت آثار تاریخی و طبیعی استان یزد همچنین به قدمت بادبزن اسمی در یزد اشاره کرد و افزود: می‌توانیم سابقه بافت بادبزن اسمی را با حصیربافی پیوند دهیم که به قرن‌های قبل مربوط می‌شود، حتی با توجه به اسناد شفاهی و کتبی، قدمت آن‌ها به پیش از اسلام بازمی‌گردد. در متون و عکس‌های تاریخی نیز تصاویری از بادبزن دیده می‌شود. 

شهر بافق به علت وجود نخلستان‌های فراوان و هنرمندان ماهر در حوزه حصیربافی در سال ١۴٠٠ به‌ عنوان شهر ملی دست‌بافته‌های حصیری ثبت شده است و حصیربافی این شهر در اوایل دهه ٩٠ در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسید. همچنین بادبزن، جارو، حصیر، پادری، طناب‌بافی و مَنال از جمله محصولات این هنر سنتی است که از نخل خرما بافته می‌شوند. 

باشگاه خبرنگاران جوان یزد یزد