بحران سوریه به کجا می‌رسد؟

گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو_ یک دهه از جنگی که بر مردم سوریه تحمیل شد می‌گذرد، اما همچنان شمال غربی این کشور آتش زیر خاکستر است و در اشغال تروریست‌های مخالف دولت دمشق قرار دارد. از سوی دیگر استان‌های شرق فرات و شمال شرقی سوریه که دارای منابع انرژی و بزرگترین مراکز استخراج نفت مانند چاه‌های کونیکو است در کنترل نیرو‌های وابسته به آمریکا قرار دارد به جای آنکه در اختیار مردم آن کشور باشد.

«نیرو‌های دموکراتیک سوریه» که به اختصار «قسد» یا (SDF) نامیده می‌شوند که اکثرا کرد هستند بر شمال شرقی سوریه به موازات مرز عراق یعنی استان‌های حسکه، دیرالزور و رقه، سیطره دارند و رویکرد آن‌ها لائیسیته است و ارتباط آن‌ها با دولت‌های غربی به شکلی است که ارتش آمریکا دارای پایگاه‌های متعدد در مناطق تحت کنترل آنهاست.

همچنین گروه تروریستی «تحریر الشام» هم شاخه‌ای از القاعده است که شمال غربی سوریه یعنی بخشی از استان‌های حلب، لاذقیه و ادلب را در اشغال دارند و مورد حمایت قطر و ترکیه هستند و رویکرد آن‌ها سلفی تکفیری است.

اما آنچه خبرساز شده همکاری دو گروه تروریست است که از نظر عملکرد و رویکرد سیاسی کاملا با هم در تضاد هستند و سوال اینجاست که چگونه وابستگان القاعده در ادلب با گروهی نژادگرا به توافق رسیدند و ماجرای این توافقات چیست؟ وب سایت پرس تی وی در گزارشی به قلم رابرت اینلاکش، روزنامه نگاری و تحلیلگر به این پرسش‌ها پرداخت.

در این گزارش آمده: «اخباری که در تلویزیون گروه‌های مخالف دولت سوریه منتشر شد نشان می‌دهد که گروه تروریستی «تحریر الشام»، طی ماه‌های اخیر میزبان چندین هیات از گروه موسوم «قسد» بوده است. دو طرف ادعا کرده بودند که توافقنامه‌هایی در مورد حمل و نقل سوخت، از شمال شرقی سوریه به ادلب منعقد کرده اند که به نظر می‌رسد پس از آن که گروه تحریر الشام، با فشار فزاینده‌ای از ترکیه در شمال حلب مواجه شد، صورت گرفته است.

ظاهرا در گفتگو‌های میان گروه تکفیری در ادلب و نیرو‌های قسد احتمال تشکیل یک دولت غیرنظامی مشترک یعنی تحریر الشام - قسد (SDF) نیز بررسی شده و گفته می‌شود که نیرو‌های قسد ادعا می‌کنند که ایالات متحده از ایده متحد کردن دو سازمان شبه نظامی [تکفیری‌ها و قسد]حمایت می‌کند.

احتمالات آینده

وب‌سایت پرس تی وی، در گزارش خود به نقل از یک منبع آگاه امنیتی سوریه که نخواست نامش افشا شود اعلام کرد که «حرکت فوق پیچیده است و تنها چیزی که سناریوی کنونی را تغییر خواهد داد، عادی سازی ترکیه - سوریه و عملیات احتمالی ضد SDF است.»

«روابط میان آمریکا و روسیه در داخل سوریه در حال بدتر شدن است، واشنگتن یک جنگنده روسی را به آسیب رساندن به یک هواپیما بدون سرنشین آمریکایی در ۲۳ ژوئیه متهم کرده است. از دیگر سو به نظر می‌رسد که تروریست‌های تحریر الشام [همان القاعده]در ادلب و نمایندگان آمریکا در شمال شرقی سوریه و نیز در منطقه التنف [در جنوب سوریه]در حال گرد هم آمدن هستند، در همین حال خبر‌های بسیاری از اعزام نیرو‌های آمریکایی به سوریه منتشر می‌شود.»

این شبکه بر اساس نظرات تحلیلگران به این نتیجه رسید که «تحولات میدانی در سوریه نشان می‌دهد واشنگتن توطئه جدیدی علیه ارتش سوریه و دولت دمشق و متحدانش را برنامه ریزی می‌کند و بهترین راه برای ایجاد صلح در سوریه همان برقراری روابط عادی میان آنکارا و دمشق است که این عادی سازی روابط میان دو همسایه می‌تواند به بسیاری از مسائل دو کشور از جمله تجزیه طلبی و اشغالگری آمریکا در سوریه خاتمه دهد. با این حال هیچ پیشرفتی برای بازگرداندن روابط بین ترکیه و سوریه دیده نمی‌شود؛ و علت آن هم اشغال دو منطقه کم وسعت در شمال سوریه توسط ارتش ترکیه است.»

آنکارا بار‌ها اعلام کرده که مداخله در سوریه به منظور ضربه زدن به گروه‌های کرد مانند SDF و YPG [شاخه پ ک ک در سوریه]به منظور نابود کردن تهدیدات تروریستی در مرز خود است؛ بنابراین اگر ترکیه به شمال شرقی سوریه حمله کند و ضربه‌ای مهم دیگر به گروه‌های مسلح کرد در ناحیه وارد کند، همچنین ایالات متحده را مجبور خواهد کرد که مانند گذشته نیرو‌های SDF را رها کند چنانکه در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ این اتفاق افتاد.

طبق این تحلیل «اگر آمریکا به طور موقت از پشتیبانی قسد عقب نشینی کند، [که مسبوق به سابقه است]قطعا فرصت مناسبی برای ارتش عربی سوریه و متحدانش مهیا می‌شود تا از رودخانه فرات عبور کنند و میدان‌های نفتی خود را [ در شرق استان دیرالزور]آزاد کنند، چرا که نیرو‌های قسد احتمالا قادر به نگه داشتن آن به تنهایی نیستند.»

به همین دلیل در صورتی که واشنگتن راهبرد جدیدی برای مجازات بیشتر دولت دمشق و مردم سوریه اجرا کند، فرصت بسیار خوبی برای ارتش ترکیه فراهم می‌شود که حمله نظامی خود را به کرد‌های شمال شرقی سوریه را شروع کند.

از گزارش وب سایت پرس تی وی مشخص می‌شود که ایالات متحده سعی دارد بحران امنیتی و نظامی در سوریه استمرار یابد و مانع از تحقق صلح در این کشور زخمی می‌شود. طبعا عادی سازی روابط میان آنکارا و دمشق را هم مانع از تحقق برنامه‌های خود می‌داند. حال اگر دو گروه تروریست که یکی عرب تکفیری و دیگری کرد لائیک هستند و طبق خواستار آمریکا با یکدیگر دوست شدند یا دولت مشترک تشکیل دادند نباید هرگز تعجب کرد.