سند کاداستری چیست و چه اهمیتی دارد؟

به گزارش «تابناک»، صدور سند مالكيت كاداستري در قالب طرح کاداستر و به دليل بالابودن ضريب امنيت اين سيستم و سرعت در پاسخگويي به مراجعین ثبتي اجرا شده است. کاداستر، سيستم مديريت الکترونيکي املاک است که با مکانيزه کردن خدمات ثبتي، ثبت سنتي را به سمت ثبت نوين هدايت مي کند.

از مشخصات این سند غیر قابل جعل بودن آن به دلیل درج برچسب هولوگرام و همچنین تعویض سند پس از هر انتقال می باشد.

مزاياي سند مالكيت كاداستري

با بهره گيري از اين نرم افزار امكان اشتباه به شدت كاهش مي يابد و 10 فرآيند مربوط به صدور سند حذف خواهد شد بخشي از مزاياي سند كاداستري به شرح زير مي باشد:

1-ارتقاء امنيت و آرامش رواني

2- كاهش اشتباهات

3- حذف نوشتار هاي دستي

4- عدم امكان الحاق هر گونه عملياتي به متن سند

5- حذف فرايندهاي زائد اداري

6-كاهش سفرهاي درون شهري

7- حذف مراجعه متقاضيان

8- صرفه جويي در مصرف اوراق 32برگ بهادار

9- صرفه جويي در خروج ارز

10- تحويل اسناد مالكيت به درب منازل مالكين

11- شفاف سازي امور

12- ذخيره سازي اطلاعات در بانك املاك

13- اعمال شاخصه هاي سرعت ، دقت و كيفيت

14- حفظ و حمايت بهينه از مالكيت مالكين رسمي

در شيوه جديد با يك بار مراجعه مردم به باجه مربوطه در واحدهاي ثبتي و درخواست سند مالكيت و دريافت مدارك، وقت معيني به مراجعين اعلام شده و بعد از فرآيند كارشناسي و تنظيم سند، در همان وقت معين سند مربوطه از طريق پست به درب منزل آنها ارسال خواهد شد.

کاداستر (به انگلیسی: Cadastral Map) نقشه‌برداری ثبتی است، یعنی نقشه‌برداری‌ای که ارزش حقوقی داشته باشد و بتوان بر اساس مرزهای آن سند مالکیت صادر کرد.

عملیات تهیه نقشه‌های ثبتی (کاداسترال) را می‌توان در مراحل زیر خلاصه نمود:

تهیه نقشه از تمام و یا قسمتی از شهرها
تهیه نقشه از روستاها
تهیه نقشه از زمینها و املاک در شهرها و روستاها
تهیه نقشه از مزارع و مراتع

کاداستر در ایران

در ایران تهیه نقشه‌های ثبتی بدین صورت می‌باشد:

عملیات صحرایی که توسط گروه نقشه برداری انجام می‌شود. عملیات کارتوگرافی که در دفاتر انجام می‌شود.  تأیـید نقشه‌های ثبتی بر عهده سازمان ثبت املاک است.

همچنسن نقشه‌های ثبتی عموماً در مقیاسهای ۱/۵۰۰ و ۱/۱۰۰۰ ارایه می شود.

در کشور ما نیز ماده ۱۵۶ قانون «اصلاح قانون ثبت اسناد و املاک کشور مصوب ۱۳۱۰» سازمان ثبت اسناد و املاک کشور را موظف به «تهیه نقشه املاک به صورت نقشه کاداستر» کرده است.

‌ماده 156 - به منظور تشخیص حدود و موقعیت املاک واقع در محدوده شهرها و حومه نقشه املاک به صورت کاداستر تهیه خواهد شد. اداره امور املاک ثبت کل علاوه بر وظایف فعلی خود عهده‌دار تهیه املاک به صورت نقشه کاداستر خواهد بود.
‌تبصره 1 - در مورد تقاضای تفکیک و افراز املاک مذکور در این ماده و تحدید حدود املاک مجاور و همچنین در دعاوی مطروحه در مراجع قضایی‌رفع اختلاف حدودی نقشه کاداستر ملاک عمل خواهد شد.
‌تبصره 2 - نسبت به املاکی که نقشه رسمی کاداستر تهیه شده است صاحبان املاک مزبور می‌توانند با پرداخت یک هزار ریال تقاضای الصاق نقشه‌مزبور را به سند مالکیت خود بنمایند.
‌تبصره 3 - حدود وظایف و تشکیلات اداره امور املاک از جهت تهیه نقشه املاک به صورت کاداستر و همچنین اجرای مقررات این قانون به موجب‌آیین‌نامه وزارت دادگستری خواهد بود.

قوه ‌قضاییه در راستای اجرای این ماده و با تصویب آیین‌نامه حدود، وظایف و تشکیلات تهیه نقشه املاک به ‌صورت کاداستر و مقررات اجرایی آن موضوع تبصره ۳ ماده ۱۵۶ قانون ثبت اسناد و املاک مصوب ۱۳۷۹ اقدام به مدیریت کاداستر و تاسیس اداره کل کاداستر کشور در سازمان ثبت اسناد و املاک کرده است.

در فصل دوم «قانون جامع حدنگار (کاداستر) کشور» با عنوان «وظایف سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و سایر دستگاه‌ها» آمده است:

ماده ۲. سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، متولی اجرای حدنگاری، صدور اسناد مالکیت حدنگار، ایجاد و بهره‌برداری نظام جامع و سایر تکالیف مندرج در این قانون است.

ماده ۳. سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، مکلف است ظرف مدت پنج سال از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون حدنگاری را به نحوی به انجام برساند که موقعیت و حدود کلیه املاک و اراضی داخل محدوده مرزهای جغرافیایی کشور اعم از دولتی و غیردولتی و همچنین موقعیت و حدود کلیه کوه‌ها، مراتع، جنگل‌ها، دریاها، دریاچه ها، تالاب ها، اراضی مستحدث ساحلی، مسیل های دایر و متروکه و جزایر کشور، مشخص و تثبیت شود و امکان بهره‌برداری از نقشه‌ها و سایر اطلاعات توصیفی و ثبتی کلیه املاک و اراضی کشور، به صورت نقشه و اسناد مالکیت حدنگار در نظام جامع میسر گردد، به گونه ای که هیچ نقطه‌ای از کشور بدون نقشه و اسناد مالکیت حدنگار نباشد.

تبصره – کلیه دستگاه‌ها مکلف به همکاری با سازمان جهت اجرای حدنگاری می‌باشند.

ماده ۴. سازمان مکلف است ظرف مدت مذکور در ماده (۳)، نظام جامع را به نحوی ایجاد کند و مورد بهره‌برداری قرار دهد که علاوه بر اطلاعات نقشه‌ها و اسناد مالکیت حدنگار، دربرگیرنده اطلاعات مربوط به پلاک و بخش ثبتی ملک، آدرس دقیق پستی آن، شناسه (کد) انحصاری ملک، مشخصات کامل مالک یا مالکان و کد ملی یا شناسه ملی و آدرس دقیق پستی اقامتگاه و یا محل سکونت آنها و مشخصات فردی انتقال دهندگان و انتقال گیرندگان ملک و محدودیت ها و ممنوعیت‌های آن باشد.

سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در آخرین آمار خود که در بهمن 1400 اعلام کرده است گفته که کاداسترِ بخش اعظمی از اراضی کشور (حدود ۸۰ درصد) انجام شده است که از حدود ۱۶۴ میلیون هکتار وسعت اراضی کشور، حدود ۱۳۵ میلیون هکتار آن اراضی منابع ملی و طبیعی می‌باشد که تا پایان سال در سامانه کاداستر تثبیت می‌گردد.

ذبیح‌الله خدائیان رئیس سابق سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، ابراز امیدواری کرده بود با اختصاص بودجه‌های در نظر گرفته شده، در سال ۱۴۰۰ اجرای طرح کاداستر در حوزه منابع طبیعی به اتمام برسد.

هم‌چنین رضا افلاطونی معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگل‌ها نیز ابراز امیدواری کرده بود که با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته حداکثر تا پایان سال ۱۴۰۰ جشن پایان کاداستر اراضی منابع طبیعی را بگیریم.