خبرهای تایید نشده از تحرک نظامی آمریکا در عراق – شبه‌نظامیان شیعه: ایرانی‌‌ها از ما خواستند آرام باشیم

المیادین، رسانه وابسته به حزب‌الله لبنان روز جمعه ۲۷ مرداد گزارش داد که اخباری از تحرکات نیروهای نظامی آمریکا در سه نقطه به دست آورده است. براساس گزارش المیادین کاروان‌های نظامی آمریکا با گذر از گذرگاه الولید (نقطه مرزی عراق و سوریه در جنوب غربی سوریه) به نقطه دیگری عزیمت کرده‌اند. خبرهایی از تغییرات نیروها و ادوات نظامی در سه پایگاه حریر در اقلیم کردستان، عین‌الاسد در مرکز عراق و ویکتوریا در فرودگاه بغداد هم منتشر شده است.

همزمان در شبکه‌های اجتماعی فیلم‌هایی از یک جابه‌جایی گسترده ارتش آمریکا دست به دست می‌شود که منتشرکنندگانش آن را مربوط به پایگاه آمریکا در شمال اربیل عراق دانسته‌اند. البته این ویدیویی قدیمی و مربوط به سال ۲۰۲۱ در افغانستان است که اکنون با عنوانی جدید به عراق و سال ۲۰۲۳ نسبت داده می‌شود.

تشدید تنش در سوریه: حمله و ضدحمله آمریکا و گروه‌های نیابتی سپاه قدس

موسسه مطالعات جنگ که اخبار نظامی در سراسر جهان را گزارش می‌کند در مجموعه خبری روز جمعه ۱۸ اوت نوشته است که چارچوب هماهنگی شیعیان در عراق یک کمپین تبلیغی منفی علیه نیروهای آمریکایی مستقر در عراق به راه انداخته است. این موسسه نوشته است که عناصر تبلیغی کنونی مشابه آن چیزی است که در ماه‌های گذشته در سوریه هم رخ داده و هدف آن اعلام تغییر آرایش نظامی آمریکا به فاز تهاجمی و خصمانه است.

الشرق‌الاوسط، رسانه‌ای که عربستان سعودی حامی آن است هم در گزارشی در روز شنبه ۲۸ مرداد نوشت که جناح‌های شیعه در عراق گفته‌اند که «از یک عملیات قریب‌الوقوع آگاه هستند و از آنها خواسته شده تا از تشدید تنش اجتناب کنند».

این رسانه به تکذیبیه مقام‌های رسمی دولت عراق هم اشاره کرده است. یحیی رسول، سخنگوی فرماندهی ارتش عراق در بیانیه ای تلویزیونی هرگونه تحرکات نظامی آمریکا را تکذیب کرد.

یک مقام دولتی عراق هم به الشرق الاوسط گفت که تحرکات ادعا شده «مربوط به مکان هایی خارج از مرز عراق است».

اما سه شخصیت عراقی، از جمله یکی از رهبران یک گروه مسلح مستقر در شمال غرب عراق، به الشرق الاوسط گفتند که ایالات متحده در حال جابجایی نیروهای خود در منطقه است تا برای عملیات نظامی در خارج از عراق آماده شود.

این فرد خاطرنشان کرد که جناح‌های مسلح معتقدند که هدف استراتژیک این عملیات «تغییر قوانین تعامل با روس‌ها در سوریه» است.

او گفت: «آنچه ما اکنون در اختیار داریم فقط حدس و گمان است، بر اساس اطلاعات محدود، زیرا آمریکایی‌ها چیز زیادی در مورد عملیات خود با بغداد در میان نمی‌گذارند.»

بر اساس اطلاعات منتشر شده در رسانه‌های عراقی، «آمریکایی ها همچنین تلاش خواهند کرد تا مسیر تدارکاتی ایران به سمت سوریه و لبنان را از طریق خاک عراق قطع کنند.»

خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران روز ۲۳ مرداد در گزارشی از قول یک منبع امنیتی -که عموما اشاره‌ای به بولتن‌های اطلاعاتی سپاه پاسداران است- نوشته بود که «نیروهای آمریکایی اولین گام‌های طرح اعلام نشده خود را با ورود از گذرگاه التنف به سمت منطقه البوکمال سوریه در نزدیکی منطقه القائم در غرب استان الانبار آغاز کردند تا به گذرگاه الفتحه برسند. هدف از این طرح، متصل کردن گذرگاه التنف سوریه به گذرگاه الربیعه در نوار مرزی عراق و سوریه و سیطره کامل عناصر آمریکایی بر این منطقه است.»

این رسانه در خبر دیگری هم نوشته بود که آمریکا با تجهیز جناح‌های کردی مخالف دولت اسد در عراق و به صورت ویژه نیروهای دموکراتیک سوریه قصد دارد گذرگاه‌های مرزی عراق و سوریه را در دست بگیرد. این خبر با واکنش نیروهای دموکراتیک سوریه روبه‌رو شد و «فرهاد شامی» از سخنگویان این نیرو روز پنج‌شنبه در گفت‌وگو با شبکه «الیوم» گفت که تمرکز آن‌ها صرفا مبارزه با داعش است نه همدستی با آمریکا علیه ایران.

آمریکا به پایگاه‌های ایران در دیرالزور سوریه حمله کرد

فعلا و به‌طور غیرمعمول، جناح‌هایی در عراق که به ضدآمریکایی بودن معروف هستند، در واکنش به انتشار خبر تحرکات اخیر آمریکا آرام مانده‌اند و جز بازنشر این اخبار در روی زمین تحرک نظامی ویژه‌ای نشان نداده‌اند.

یکی از رهبران «چارچوب هماهنگی شیعیان» گفت: «سران ما اخیراً با ایرانی‌ها درباره تحرکات آمریکا صحبت کرده‌اند و پیام ایران این بود که آنچه آمریکایی‌ها انجام می‌دهند – هر چه که باشد – جای نگرانی نیست.»

اسماعیل قاآنی، فرمانده سپاه قدس در روزهای گذشته در بغداد، پایتخت عراق حضور داشت و اخباری در مورد دیدار او با سران چارچوب هماهنگی شیعیان منتشر شده است.

چرا البوکمال برای سپاه قدس مهم است؟

نیروهای ایالات متحده برای اولین بار در طول کارزار دولت اوباما علیه داعش در سوریه مستقر شدند و با گروهی تحت رهبری کردها به نام «نیروهای دموکراتیک سوریه» شریک شدند. حدود ۹۰۰ نیروی آمریکایی در سوریه حضور دارند که بیشتر آنها در پایگاه التنف (نقطه مرزی با عراق در غرب البوکمال) مستقر هستند.

اما شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران در حالی که برای حمایت از بشار اسد در جریان جنگ داخلی سوریه می‌جنگیدند، جای پایی در سوریه ایجاد کردند.

شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران به شدت در غرب فرات در استان دیرالزور متمرکز شده‌اند، جایی که از طریق گذرگاه مرزی ابوکمال از عراق تدارکات دریافت می‌کنند. سپاه قدس ایران هم‌اکنون با همکاری بخش‌هایی از حشد‌الشعبی یا همان بسیج مردمی عراق کنترل گذرگاه مرزی البوکمال-القائم را در درست دارد.

ایران در چند سال گذشته در تلاش برای ایجاد یک پایگاه نظامی دائمی در شرق سوریه و در نقطه مرزی با عراق بوده است. این همان نقطه‌ای است که در سال‌های گذشته بارها هدف حمله هواپیماهای اسرائیلی هم قرار گرفته است.

هفت نفر در حمله به کاروان نظامی سپاه در مرز عراق و سوریه کشته شدند

محلی که سپاه قدس برای ایجاد این پایگاه در نظر دارد در ادامه مسیر بزرگراهی است که از بغداد شروع می‌شود و پس از عبور از کربلا و نقطه مرزی القائم در عراق وارد سوریه و منطقه ابوکمال می‌شود. هم‌اکنون سپاه قدس و شبه‌نظامیان وابسته به این نیرو، کنترل گذرگاه مرزی البوکمال با عراق را در اختیار دارند و عملاً ورود و خروج کالا و ادوات نظامی در این نقطه با نظر سپاه قدس انجام می‌شود. منابع غربی می‌گویند این نقطه به مرکز تبادل زمینی ادوات نظامی جمهوری اسلامی به حزب‌الله لبنان و گروه‌های نزدیک به سپاه قدس در فلسطین تبدیل شده است.

سپاه قدس برای ایجاد یک پایگاه دائمی در این منطقه با چندین مشکل مهم درگیر بوده است. بافت مذهبی ساکنان مثلثی که البوکمال، دیرالزور و پالمیرا را شامل می‌شود، سنی است. ایران در سال‌های گذشته تلاش کرده تا خانه‌های آوارگان جنگی در شهر پالمیرا را تصاحب کند و با اسکان نیروهای لشکر فاطمیون و کتائب سید‌الشهدا، ترکیب قومیتی در آن‌جا را تا حدودی تغییر دهد. همچنین گزارش شده است که چندین مرکز فرهنگی در این سه نقطه برای ایجاد تغییرات مذهبی در ساکنان ایجاد شده است.