کشف شهاب سنگ آهن در سوئد با ۴.۵ میلیارد سال قدمت

آفتاب‌‌نیوز :

به گزارش اسپیس، دانشمندان یک شهاب‌سنگ آهنی کمیاب را به طور دقیق مورد بررسی قرار دادند و دریافتند که جرم سیارک مادر آن پیش از برخورد به زمین در چه مداری بوده است. این اولین شهاب‌سنگ آهنی است که چنین مداری برای آن محاسبه می‌شود.

این سنگ فضایی به طول ۳۰ سانتی‌متر و وزن ۱۴ کیلوگرم، پس از انفجار یک گوی آتشین بر فراز سوئد در سال ۲۰۲۰ به زمین سقوط کرد. شهاب‌سنگ‌های آهنی از این دست فقط حدود دو درصد از سنگ‌های فضایی را تشکیل می‌دهند که به سطح زمین می‌رسند. بنابراین، این جرم فضایی به نمونه‌ای کمیاب و ارزشمند برای پژوهشگران تبدیل شد.

اعتقاد بر این است که شهاب‌سنگ‌های آهنی، قطعاتی از هسته‌های فلزی مذاب در قلب سیاره‌های کوچک هستند که حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش وجود داشته‌اند. بسیاری از این اجرام در آن زمان به هم پیوستند تا سیارات منظومه شمسی از جمله زمین را تشکیل دهند. به گفته اعضای گروه پژوهشی، مطالعه شهاب‌سنگ‌هایی از این دست می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را در مورد وضعیت منظومه شمسی در مراحل اولیه آن و انواع عناصری که نهایتا در سیارات گنجانده شده‌اند، ارائه دهد.

«جااکو ویسوری» (Jaakko Visuri) تحلیلگر شبکه «فینیش فایربال نتوورک» (Finnish Fireball Network) و «انجمن نجوم اورسا» (Ursa Astronomical Association) فنلاند گفت: زمانی که یک گوی آتشین در هفتم نوامبر ۲۰۲۰ بر فراز سوئد منفجر شد، یک فرصت عالی را برای پژوهش پدید آورد و به اولین شهاب‌سنگ آهنی تبدیل شد که امکان تعیین مسیر آن پیش از ورود به اتمسفر وجود دارد. این یک فرصت منحصربه‌فرد را برای مطالعه مکانیسم انتقال شهاب‌سنگ‌های آهنی و جستجوی مخازن غنی از آهن در منظومه شمسی به ما ارائه داد.

گروهی از ستاره‌شناسان اوکراینی به سرپرستی «ایرینا بلسکایا» (Irina Belskaya) رئیس گروه فیزیک سیارک‌ها و دنباله‌دار‌ها در موسسه نجوم «دانشگاه ملی خارکوف» (Kharkiv National University)، از این فرصت استفاده کردند. این تحقیقات به عنوان بخشی از پروژه‌ای انجام گرفت که در سال ۲۰۲۰ آغاز شد و به مطالعه سیارک‌های غنی از فلز پرداخت که پیکره اصلی شهاب‌سنگ‌های آهنی هستند.

«ماریا گریتسویچ» (Maraia Gritsevich) پژوهشگر «موسسه پژوهش‌های جغرافیایی فنلاند» (FGI) گفت: این کشف برای اولین بار یک مسیر مستند را در مورد یک شهاب‌سنگ آهنی ارائه می‌دهد که فرود رکوردشکن یک گوی آتشین را تنها در ۱۱.۴ کیلومتر بالاتر از سطح زمین به نمایش می‌گذارد و همچنین، مسیر‌های آسمانی را آشکار می‌کند که شهاب‌سنگ پیش از رسیدن به سیاره ما طی کرده است.

وی افزود: این دستاورد نه تنها بینش‌هایی را در مورد سفر شهاب‌سنگ ارائه می‌دهد، بلکه به درک ما در مورد منشاء و پویایی اجرام فضایی غنی از آهن کمک می‌کند و در نتیجه، بینش ما را نسبت به منظومه شمسی، گسترده‌تر و عمیق‌تر می‌سازد.

در میان اطلاعاتی که دانشمندان در مورد این شهاب‌سنگ جمع‌آوری کردند، سرنخ‌هایی در مورد شرایط و فرآیند‌هایی بود که به شکل‌گیری آن کمک کردند. این سرنخ‌ها می‌توانند به تعیین چگونگی توزیع منابع شیمیایی در منظومه شمسی کمک کنند.

چنین کاری به نوبه خود، به آماده‌سازی ماموریت‌های فضایی آینده برای شکار سیارک‌های غنی از فلز کمک می‌کند که می‌توانند اهداف کاوش‌های فضایی فریبنده باشند.

محاسبه مدار شهاب‌سنگ اصلی، به ترسیم کردن تصویری از مکانیک آسمانی در منظومه شمسی اولیه، از جمله تعامل بین اجرام دیگر در حیاط خلوت کیهانی ما و نیرو‌های گرانشی کمک می‌کند.

به‌علاوه، اعضای این گروه پژوهشی گفتند: پیش‌بینی بهتر مسیر این جرم فضایی می‌تواند به محدود کردن مدار سایر سیارک‌ها کمک کند و پیامد‌هایی را برای دفاع سیاره‌ای داشته باشد. بدین ترتیب، این سنگ فضایی کوچک غنی از آهن می‌تواند به پله‌ای برای رسیدن به علوم فضایی آینده تبدیل شود.