متهمین و قربانیان بمب گذاری در حرم امام رضا / روحیه غرورآفرین یک رزمنده پس از عملیات / وقتی ویدیو در ایران آزاد شد / درون ستاد همه پرسی جمهوری اسلامی ایران

بسته ویدیویی «تابناک» مجموعه‌ای از ویدیوها پیرامون رویدادهای سیاسی عمدتاً متکی بر گزارش‌ها و تحلیل‌ها و ویدیویی‌هایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که دیدنش را از دست داده‌اید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر می‌توان فرا گرفت.

متهمین و قربانیان بمب گذاری در حرم امام رضا

انفجار در حرم علی بن موسی الرضا (مشهد) در ۳۰ خرداد ۱۳۷۳ همزمان با روز عاشورا رخ داد که در آن ۲۶ تن کشته و بیش از ۳۰۰ تن زخمی شدند. این حادثه ساعت ۱۴:۲۶ روز دوشنبه ۳۰ خرداد ۱۳۷۳ همزمان با روز عاشورا و در حالی که مردم در رواق‌ها، صحن‌ها، بست‌ها و اطراف آرامگاه امام هشتم شیعیان، حضور داشتند و مشغول عزاداری بودند، روی داد. این بمب‌گذاری در محلی واقع در قسمت بالای سر ضریح انجام و منفجر شد. بنا بر نظر کارشناسان مربوطه، حجم این بمب گذاری معادل ۱۰ پوند (۴.۵ کیلوگرم) ماده منفجره تی. ان. تی بود و شرایط ویژه پس از انفجار، موجب شد در‌های صحن‌ها و حرم بسته شود، به نحوی که در ساعات اولیه، صرفاً مسئولان و خادمان آستان قدس رضوی امکان ورود و خروج به حرم را داشتند. در این انفجار، به بنای آرامگاه، آسیب کمی رسید و کاشی کاری‌ها و آیینه کاری‌های بسیار ظریف ۸۰۰ ساله حرم، تا حدودی آسیب دید. در ویدیویی که آسوشتیدپرس آن زمان منتشر کرد، بخشی از دادگاه سه تن از متهمان این اقدام تروریستی و همچنین تصاویری از جنازه قربانیان را می‌بینید. هشدار داده می‌شود که این تصاویر برای اشخاص حساس مناسب نیست و حاوی صحنه‌های دلخراش است.

روحیه غرورآفرین یک رزمنده پس از عملیات

جنگ ایران و عراق، بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین جنگ نیم قرن اخیر است که سرانجام با مقاومت رزمندگان ایران و تسلیم صدام حسین، دیکتاتور عراق و پذیرش قطعنامه ۵۹۸ به پایان رسید. بر اساس آخرین آمار‌ها در جریان این نبرد عظیم، ۲۱۳۲۲۵ تن از مردم ایران به شهادت رسیدند که ۱۵۵۰۸۱ تن از ایشان در نبرد مستقیم شهید شدند. همچنین ۱۴۰ ﻫﺰﺍﺭ ﺟﺎﻧﺒﺎﺯ، ۳۲۰ ﻫﺰﺍﺭ ﻣﺠﺮﻭﺡ و ۴۰ ﻫﺰﺍﺭ ﺁﺯﺍﺩﻩ یادگار این نبرد تاریخی است. اکنون فیلمی از یکی از این رزمندگان را در تابناک می‌بینید که پس از عملیات و قطع دستش با روحیه غرورآفرین می‌گوید: «دستم از مچ قطع شد، ولی با دیگر دستم جنگیدم» 

وقتی ویدیو در ایران آزاد شد

با گذشت چند سال از پیروزی انقلاب و تسلط فخرالدین انوار به عنوان رئیس سازمان سینمایی و سیدمحمدبهشتی به عنوان مدیرعامل بنیاد فارابی، یکی از نخستین تبعات، ممنوعیت جریان آزاد سینما بود. هوشنگ گلمکانی، سردبیر مجله فیلم در گفتگو با فریدون جیرانی تأکید کرده بود: یکی از شروط این دو مدیر برای در اختیار گرفتن کنترل سینما، تعطیلی ویدیوکلوپ‌ها بود. پس از تعطیلی ویدیوکلوپ‌ها با شماری از تهیه کنندگان و دفاتر سینمایی که صاحب نسخه‌های فیلم‌های سینمایی خارجی بودند، برخورد چکشی شد و عبدالله علیخانی، تهیه کننده و پخش کننده سینما به گفته خودش در دفتر حراست وزارت فرهنگ و ارشاد شلاق زده شد! ماجرای نه سال ممنوع الفعالیتی داود رشیدی در سینمای ایران به عنوان یکی از قربانیان مدیریت سینما در دهه شصت، روایت تلخ پورعرب درباره مدیران سینمایی دهه شصت و مقابله شان با ستاره سازی در سینمای ایران، روایت تکان دهنده مهدی فخیم زاده از شیوه مدیریت سینما در دهه شصت و نحوه در منگنه گذاشتن سینماگران مستقل در آن دوران و خاطرات ضیاءالدین دری از آن دوران که در قالب نامه‌ای سرگشاده خطاب به عبدالله اسفندیاری نوشته شده بود، بخشی از اتفاقاتی است که در آن سال‌ها رخ داد. با ورود دیش‌های کوچک ماهواره در بهار سال ۱۳۷۲ و استقبال مردم از آن، چند روز پیش از نوروز ۱۳۷۳ دولت فعالیت ویدیوکلوپ‌ها را آزاد کرد تا شاید سرعت گرایش مردم به ماهواره را کم کند؛ اما نوروز ۷۳ شروع فتح پشت‌بام خانه‌ها برای شبکه‌های ماهواره‌ای بود... تصاویر کوتاهی از بازگشایی ویدیوکلوپ‌ها و بازرسی از آن‌ها را می‌بینید.  

درون ستاد همه پرسی جمهوری اسلامی ایران

پس از پیروزی انقلاب در سال ۱۳۵۷، همه‌پرسی جمهوری اسلامی ایران در روز‌های ۱۰ و ۱۱ فروردین ۱۳۵۸ در سراسر ایران برگزار شد و طبق نتایج اعلامی ۹۸.۲ واجدان شرکت در همه‌پرسی با دادن رای «آری»، با برقراری حکومت جمهوری اسلامی موافقت کردند. صادق طباطبایی درباره دیدارش با امام خمینی در آن ایام در کتاب خاطراتش آورده است: «[در قم] گفتم به امام که اصلا رفراندوم می‌خواهید چه کار؟ زدیم زیرکل ماجرا [با خنده]. گفتم که دنیا انقلاب اسلامی را قبول کرده و مردم هم پذیرفته‌اند و در خیابان یک‌صدا فریاد «جمهوری اسلامی» می‌دهند، هرچه شما بگویید و بخواهید همان می‌شود؛ بنابراین چرا رفراندوم برگزار کنیم؟

امام گفتند، شما نمی‌فهمید، سی سال بعد می‌گویند که در آن فضای احساسی بر شعور مردم سوار شدند و نظر خود را به مردم براساس عواطف دیکته کردند. بعدا دیدیم که حرف امام چقدر درست بود. بعد ما گفتیم که پس حداقل شش ماه فرصت بدهید تا دولت مستقر شود. امام گفتند که نه. همین تعطیلات عید که در پیش است، برگزار کنید. گفتم نمی‌شود. گفتند چرا، می‌شود. شما خودت انجمن‌چی هستی و کار تشکیلاتی کرده‌ای. برو در وزارت کشور به سبک انجمن‌های اسلامی کار‌ها را انجام بده.»

روز ۱۲ فروردین نتایج اعلام شد و امام خمینی حکومت جمهوری اسلامی را اعلام کرد و بدین ترتیب، این روز را روز جمهوری اسلامی نامیدند. برگه رای، دوقسمتی بود و شامل نیمه «آری» -به رنگ سبز- و نیمه «نه» -به رنگ قرمز- بود و روی آن چنین درج شده بود: «بسمه تعالی، دولت موقّت انقلاب اسلامی، وزارت کشور، تعرفه انتخابات رفراندم، تغییر رژیم سابق به جمهوری اسلامی، که قانون اساسی آن از تصویب ملّت خواهد گذشت.» رای‌دهندگان، می‌بایست بخش موردنظر خود را از برگه جدا می‌کردند و در صندوق رای می‌انداختند و می‌توانستند قسمت دیگر را همراه با خود ببرند. آسوشتیدپرس یکی از رسانه‌هایی بود که این رویداد را پوشش داد. تصاویر پراکنده این بنگاه خبری را که در آن احمد صدر حاج سیدجوادی وزیر کشور دولت موقت و صادق طباطبایی معاون امور روابط عمومی دولت موقت مشاهده می‌شود و ظاهراً در ستاد همه پرسی ثبت شده را در تابناک می‌بینید. در این تصاویر حاج سیدجوادی، نتیجه همه پرسی را اعلام می‌کند.