تاسوعا؛ ده دقیقه به اذان ظهر / چرایی بازتاب شهید صدرزاده در آثار هنرمندان

 به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، دوشنبه ۳۰ مرداد، همزمان با روز جهانی مساجد، از تقریظ رهبر انقلاب بر کتاب‌های «سرباز روز نهم» و «اسم تو مصطفاست» رونمایی شد. هر دو کتاب، جوانی ۲۹ ساله را روایت می‌کنند که حاج قاسم سلیمانی او را جوانی «تو دل برو» می‌نامد؛ روایت‌هایی از زندگی شهید مدافع حرم، مصطفی صدرزاده که به فرموده رهبر انقلاب، یکی از آن‌ها «غبطه‌انگیز» و دیگری «شیرین، پخته و مبتکرانه» نوشته شده است. برای فهم این موضوع که چه چیز آقا مصطفی را به‌عنوان یک قهرمان، محور روایت‌های مختلف قرار می‌دهد، برخی از این آثار را مرور می‌کنیم.

سرباز روز نهم

«کسی که مدتی با مصطفی رفت‌وآمد می‌کرد، می‌فهمید دوست ندارد منفعل باشد، حتماً باید کاری انجام می‌داد، احساس تکلیف می‌کرد.»

جمله بالا بخشی از کتاب «سرباز روز نهم» است. کتابی که پژوهش آن شش سال به طول انجامیده و در این حین خاطرات کسانی نقل شده که اکنون به عنوان شهید مدافع حرم از آن‌ها یاد می‌شود. «سرباز روز نهم» در کنار مستند «آقا مصطفی» زندگی شهید صدرزاده را روایت می‌کند با این تفاوت که این بار شخصیت چندوجهی سیدابراهیم (نام جهادی آقا مصطفی) جامع‌تر و کامل‌تر توصیف شده است. این کتاب نه بخش دارد که شامل «نذر سربازی تو»، «آجر آجر سنگر تربیت»، «طلبه میدان»، «درجست‌و‌جوی هم‌سنگر»، «در مسیر روح‌الله»، «فتنه سبز»، «الخیر فی ما وقع»، «در مسیر عباس» و «سرباز روز نهم» می‌شود و از طریق سایت انتشارات راه‌یار در دسترس علاقمندان ادبیات مقاومت است.

اسم تو مصطفاست

«اسم تو مصطفاست» کتاب دیگری است که شهید صدرزاده را از زبان همسر او روایت می‌کند. این کتاب به قلم راضیه تجار و توسط انتشارات «روایت فتح» به چاب رسیده و بیانگر آن چیزی است که در پشت‌پرده فعالیت‌های شهید در جریان بوده است.

در مکتب مصطفی

جمال یزدانی در کتاب «در مکتب مصطفی» با مطالعه و پژوهش پیرامون زندگی مصطفی صدرزاده، یک جریان تربیتی غیرمستقیم را بررسی می‌کند که با فعالیت در مساجد و پایگاه‌های بسیج، نیرو‌هایی باصفا، مخلص، صادق و اهل ایثار تربیت می‌کنند. او در این کتاب که توسط انتشارات «راه‌یار» به چاپ رسیده، از شیوه معمول بیان خاطرات شهدا فاصله گرفته و با نگاهی علمی به زندگی شهید می‌نگرد.

آقا مصطفی

«آقا مصطفی» مسجد را یک پایگاه و مرکز فرهنگی می‌دید و بیشتر با نوجوان‌ها کار می‌کرد؛ پسر‌هایی که گاهی حتی شیطنت آن‌ها کار دستش می‌داد و بعضاً اهل کار‌های نامتعارفی مثل مشروب‌خواری بودند، اما طبق آنچه رهبر انقلاب در تقریظ خود بیان می‌کنند، «اراده قوی، فهم درست، روحیه ایثار، شجاعت، خستگی‌ناپذیری، ادب و دلِ انباشته از محبت و صفا» مصطفی را از پاپس‌کشیدن باز می‌داشت. مدرسه اندیشه و هنر (ماه) در جدیدترین مستند خود به نام آقا مصطفی، پای صحبت تعدادی از بچه‌محل‌های این شهید می‌نشیند تا با شنیدن خاطرات آن‌ها به این نقطه برسد که چطور «از یک روستای اطراف شهریار یک جوان فداکار و نورانی مثل مصطفی صدرزاده به وجود می‌آید.» درحال‌حاضر این مستند به صورت رایگان در سایت عماریار منتشر شده و فرصتی فراهم آمده تا با زاویه دیگری از زندگی آقا مصطفی به عنوان یک معلم پرورشی بیشتر آشنا شویم؛ مسیری پرپیچ‌وخم که از او یک «سرباز روز نهم» می‌سازد؛ سربازی که «نذر عباس (ع)» است و چند دقیقه قبل از اذان ظهر روز تاسوعا، طبق خواسته قلبی خود، به جناب عباس (ع) می‌رسد.

عابدان کهنز

مسجد امیرالمؤمنین؛ مصطفی، محمد و سجاد. اواسط دهه هفتاد، حاج‌آقا بهرامی و حاج‌آقا نصیری، با کمک مردم یک مسجد می‌سازند؛ آن هم در کهنزِ شهریار. داستان ساخت این مسجد و ماجرای جوانانی که به گفته محمدمهدی رحیمی، پژوهشگر مستند عابدان کهنز، حاصل عمر حاج‌آقای بهرامی حساب می‌شوند، سوژه این مستند است؛ جوانانی مثل مصطفی صدرزاده که اولین شهید مسجد امیرالمؤمنین است.

روزگار ابراهیم

مستند روزگار ابراهیم بیشتر از آنکه مصطفی صدرزاده را روایت کند، از سیدابراهیم (نام جهادی شهید صدرزاده)، فرمانده گردان عمارِ لشکر فاطمیون حرف می‌زند. این مستند به کارگردانی علیرضا خوش‌بیان و تهیه‌کنندگی اداره فیلم و نمایش بسیج ساخته شده است و پای صحبت‌های خانواده و چند تن از همرزمان شهید می‌نشیند.

دیپورت

داستان اعزام آقا مصطفی و نحوه حضور او در جبهه‌های مبارزه با تروریست‌های تکفیری در منابع مختلفی روایت شده است، اما در قالب تولیدات سینمایی می‌توان به فیلم دیپورت، ساخته امیرسجاد حسینی، اشاره کرد. بخشی از این این فیلم که با تمرکز بر زندگی مهاجران افغان در ایران ساخته شده، اقتباسی از زندگی شهید صدرزاده و ماجرای اعزام او به سوریه است.

منطقه پرواز ممنوع

منطقه پرواز ممنوع، تهیه شده در مدرسه اندیشه و هنر (ماه)، به عنوان پرفروش‌ترین فیلم کودک و نوجوان در سال ۹۸ شناخته شد. این فیلم داستان سه نوجوان را روایت می‌کند که در حین آمادگی برای مسابقه ساخت پهپاد، در محل زندگی خود یک یوزپلنگ پیدا می‌کنند و درگیر ماجرا‌های جذاب می‌شوند. به گفته امیر داسارگر، کارگردان منطقه پرواز ممنوع، داستان این فیلم واقعی نیست، اما در خلق شخصیت‌ها، از افراد حقیقی الهام گرفته شده است؛ از جمله شهیدان مدافع حرم مصطفی صدرزاده و مرتضی عطایی.

علاقه‌مندان می‌توانند با مراجعه به سایت انتشارات راه‌یار به نشانی «raheyarpub.ir» جهت خرید کتاب‌های «سرباز روز نهم» و «در مکتب مصطفی» از تخفیف بهره‌مند شوند. همچنین تماشا و دانلود مجموعه‌ای از آثار مرتبط با شهید صدرزاده از سایت عماریار و نشانی «ammaryar.ir» امکان‌پذیر است.