رژه پیروزی شوروی پس از جنگ جهانی دوم / رمزگشایی از یک ترور در تونس / شورش در کردستان ایران / تحلیف سالوادور آلنده اولین مارکسیست دموکرات

بسته ویدیویی «تابناک» مجموعه‌ای از ویدیوها پیرامون رویدادهای سیاسی عمدتاً متکی بر گزارش‌ها و تحلیل‌ها و ویدیویی‌هایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که دیدنش را از دست داده‌اید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر می‌توان فرا گرفت.

رژه پیروزی شوروی پس از جنگ جهانی دوم

فیلم مستند کوتاه رژه پیروزی ساخت سال 1945 به کارگردانی نیکولای سولوویف رویداد رژه پیروزی شوروری در مسکو را به تصویر می‌کشد. این رژه طولانی‌ترین و بزرگ‌ترین رژه‌ای است که تاکنون در میدان سرخ برگزار شده است و 40 هزار سرباز ارتش سرخ و 1850 خودروی نظامی و سایر تسلیحات نظامی در آن شرکت داشتند. این رژه در روزی بارانی و به مدت 2 ساعت در 24 ژوئن سال 1945، نه ماه بعد از تسلیم آلمان برگزار شد. این مستند را با زیرنویس فارسی نریشن روسی آن در تابناک ببینید. 

رمزگشایی از یک ترور در تونس

خلیل الوزیر، معروف به ابوجهاد از رهبران مقاومت فلسطین و نفر دوم سازمان آزادی‌بخش فلسطین ساف و رهبر شاخه نظامی فتح بود. نگرش سیاسی او فاقد هرگونه سازش و تمرکزش بر اقدامات مسلحانه برای رسیدن به هدف آزادی فلسطین بود. در این مستند، زمینه اتفاقاتی که منتهی به ترورش شده و جزئيات عملیات ترور پیچیده اسرائیل را از زبان نزدیکان او خواهید شنید. برای نخستین بار با زیرنویس فارسی در «تابناک» می‌بینید. 

شورش در کردستان ایران

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 1357 و سقوط حکومت پهلوی، گروهی از کردهای تجزیه طلب که در زمان پهلوی نیز دست به شورش‌های زده بودند، اقدام به تحرکات مشابهی کردند. سیاست این گروه در بیش از نیم قرن اخیر در ایران، ترکیه، سوریه و عراق، بیان سیاسی «خودمختاری» در راستای هدف بلندمدت تجزیه بوده است. به همین دلیل حاکمیت هیچ‌کدام از این کشورها با کردهای دارای این رویکرد همراهی نکرده است؛ به ویژه آنکه این گروه از کردها در نیم قرن اخیر همواره با سلاح به ناامنی و اقدامات تروریستی دست زده‌اند. این تحرکات در اسفند 1357 در ایران آغاز شد و عناصر مسلح حزب دموکرات کردستان ایران عمدتاً در شهرهایی چون مهاباد و کردستان مسلط شدند. در ابتدا هیات‌های از شورای انقلاب برای مذاکره با این گروه‌ها به کردستان رفتند اما این گروه‌ها به کمتر از تجزیه کردستان قائل نبودند. در نهایت در بهار 1358، نیروهای سپاه پاسداران در کردستان حضور پررنگی یافتند و وضعیت تغییر کرد. گروه‌های تجزیه طلب کرد اقدامات تروریستی گسترده‌ای را در مسیر استقرار حاکمیت در کردستان انجام دادند اما در نهایت حاکمیت ایران به طور کامل در سال 1362 برقرار شد و تحرکات گروه‌های تروریستی به صورت موردی شد. تصاویر پراکنده‌ای که اسوشتیدپرس از تحرکات‌ گروه‌های تجزیه طلب کرد در کردستان ایران در سال 1357 و 1358 ثبت کرده را در تابناک می‌بینید. 

تحلیف سالوادور آلنده اولین مارکسیست دموکرات

«سالوادور آلنده / Salvador Allende» پزشک و سیاست‌مدار اهل شیلی و بنیانگذار حزب سوسیالیست شیلی بود و از سال 1970 تا خودکشی وی در پی کودتای 1973 در شیلی به عنوان رئیس‌جمهور قدرت را به دست داشت. اهمیت دوره ریاست‌جمهوری او در این بود که او اولین مارکسیستی بود که با رای‌گیری و دموکراسی به قدرت رسیده بود.نهایتا ملی‌سازی صنایع و کشاورزی در کنار عوامل دیگری باعث ایجاد اختلاف بین آلنده و قوای مقننه و قضاییه شد. یک کودتای نظامی به رهبری ژنرال پینوشه که فرمانده ارتش بود حکومت آلنده را سرنگون کرد ولی حاضر به پس دادن قدرت به دولت غیرنظامی نشد. این باعث شد که تا سال 1990 دیکتاتوری نظامی بر شیلی حاکم باشد. تصاویری از مراسم تحلیف اولین مارکسیستی که با رای‌گیری دموکراسی به قدرت رسید در ویدیو تابناک ببینید.