جزئیات طرح تهیه نقشههای تدقیق گسلهای کشور/۳ استان با بیشترین رخدادهای لرزهای
از آنجایی که ایران در کمربند لرزهزای زمین قرار گرفته است، محققان زلزله شناسی به منظور تهیه نقشههای دقیق از گسلهای کلانشهرهای کشور در حال انجام مطالعات میدانی بر روی گسلها هستند و این در حالی است که اکثر گسلها در کلانشهرها با عوارض شهری پوشانده شده است.
به گزارش ایسنا، ایران به دلیل قرارگیری در کمربند لرزهخیز آلپ-هیمالیا و در محل تصادم ورقههای اوراسیا-عربستان، از نظر زمینشناسی، فعال است؛ به گونهای که حدود ۸ درصد از زمینلرزههای دنیا و حدود ۱۷ درصد از زلزلههای بزرگ دنیا در فلات ایران رخ میدهد.
حرکت همگرایی ورقههای زمینساختی اوراسیا-عربستان سبب تغییر شکل فعال در ایران به عنوان یکی از لرزهخیزترین نواحی جهان شده است. بخش اعظم فلات ایران از نظر زمینساختی متاثر از تغییر شکل و کوتاه شدگی ناشی از برخورد جوان ورقههای قارهای (عمدتاً در مرزهای سیاسی) است.
در این میان تنها پهنه مکران در شمال دریای عمان (بقایای پوسته اقیانوسی تتیس) دارای شرایط زمین ساختی متفاوت از سایر بخشهای بلوک ایران است. در این بخش از ایران پوسته اقیانوسی عمان با همگرایی به سمت شمال و به زیر پوسته قارهای ایران فرو رفته است.
بیشتر زمینلرزهها در کمربندهای زاگرس، البرز، کپهداغ و یا در راستای گسلهای راستالغز که مرز بلوکهای وسیع و لرزهخیز را تشکیل میدهند، متمرکز است. بنابراین حاشیه بلوکهای ایران مرکزی، آذربایجان و دریای مازندران دارای لرزهخیزی بالا است.
انرژی بخشی از تغییر شکل حاصل از همگرایی با رخداد زمینلرزه آزاد میشود که در زاگرس برابر با ۳ درصد، در البرز و کپه داغ برابر با ۳۰ درصد و در ایران مرکزی و بلوک لوت برابر با ۱۰ درصد است. بنابراین تفاوت لرزهخیزی در بخشهای مختلف پوسته ایران که حاصل ماهیت پوسته و نوع دگریختی و میزان تغییر شکل است، سبب شده که شدت و دورههای تکرار زمینلرزهها نیز متغیر باشد. در بندر عباس و تنگه هرمز در هر دو سال یک زمینلرزه با بزرگای بیش از ۶ و ۲ یا ۳ زمینلرزه با بزرگای ۵ یا ۶ ریشتر رخ میدهد. در حالی که در محدوده بم و جیرفت تنها زمینلرزه با بزرگای بیش از ۶ در ۵ دی ۱۳۸۲ ثبت شده است. ژرفای زمینلرزهها در پوسته ایران نیز عمدتاً کمتر از ۳۰ کیلومتر است. زمینلرزههای کم عمق دارای پتانسیل تخریب بالایی هستند.
دکتر علی بیت اللهی، مدیر بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفتوگو با ایسنا اعلام کرد: بر اساس دادههای مرکز لرزهنگاری مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران تعداد ۵۵۰۶۵ رخداد لرزهای با بزرگی ۲.۵ و بالاتر در سرزمین ایران و اطراف آن در مدت زمان ۲۷ سال از ۱۳۷۴ تا ۱۴۰۲ رخ داده است که از این تعداد ۴۸۵۵۷ زلزله در داخل سرزمین ایران و ۶۵۰۸ زلزله خارج از مرزهای کشور رخ داده است.
توزیع رخدادهای لرزهای به این شرح است:
تعداد ۴ زلزله با بزرگی ۷ تا ۷.۵
تعداد ۳۲ زلزله با بزرگی ۶ تا ۷
تعداد ۴۰۴ زلزله با بزرگی ۵ تا ۶
تعداد ۳۹۳۳ زلزله با بزگی ۴ تا ۵
تعداد ۱۹۰۳۶ زلزله با بزرگی ۳ تا ۴ (معادل ۳۵ درصد کل زلزلهها)
تعداد ۳۱۶۵۶ زلزله با بزرگی ۲.۵ تا ۳ (معادل ۵۸ درصد کل زلزلهها)
منبع خبر: ایسنا
اخبار مرتبط: جزئیات طرح تهیه نقشههای تدقیق گسلهای کشور/۳ استان با بیشترین رخدادهای لرزهای
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران