تملک روستای آشوراده به بنیاد مسکن بازگشت / بیتوته در تنها جزیره ایرانی خزر میسر شد 

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو، اجرای طرح گردشگری در آشوراده استان گلستان به سال ۱۳۹۳ بر می گردد که از آن زمان تاکنون اجرای آن به دلایل مختلف ابتر مانده است. با وجود آنکه در سفر اسفند ماه سال ۱۴۰۰ آیت الله رئیسی به استان گلستان دستور صریح پیگیری عملیاتی شدن طرح گردشگری اشوراده صادر شد؛ اما در مسیر اجرای این دستور، شورای عالی معماری و شهرسازی ، مجوز سال ۱۳۹۷ خود را در خصوص گردشگری متمرکز با قابلیت بیتوته شبانه در عرصه ۲۲ هکتاری در تنها جزیره ایرانی دریای خزر را ملغی  اعلام کرد و این پروژه ملی را با چالشی جدی روبرو کرد.

در ادامه کار و با پیشنهاد مدیران ارشد گلستان مقرر شد تا فرایند بیتوته گردشگران از عرصه ۲۲ هکتاری پیش بینی شده برای طرح طبیعت گردی اشوراده به روستای قدیمی اشوراده منتقل شود.تا دغدغه ها و نگرانی طبیعت دوستان برطرف شود.

در این راستا اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی گلستان ۶ مجوز بوم گردی برای متقاضیان صادر شد تا امکان شب ماندگاری برای گردشگران فراهم شود  اما به سبب اختلاف حقوقی اداره کل منابع طبیعی گلستان با بنیاد مسکن استان گلستان در خصوص تملک بر ۱۹ هکتار از اراضی این روستا، فرآیند اجرای پروژه در روستای آشوراده، بار دیگر  با پیچ و خم‌های اداری و حقوقی شد.
در همین راستا و با هدف مانع زدایی و شتاب در اجرای این طرح ملی،  رئیس قوه قضاییه در پی سفرغیررسمی 26 مرداد 1402 به استان گلستان با تفویض اختیارات ویژه به رئیس کل دادگستری استان دستور داد تا  ضمن اهتمام نسبت به جوانب و ملاحظات زیست محیطی، تدابیر و اقدامات عاجل در راستای حل مشکل حقوقی 25 ساله طرح گردشگری جزیره آشوراده، اتخاذ شود.

بر همین اساس پس از گذشت ۱۴ روز از دستور رئیس قوه قضاییه و با پیگیری رئیس کل دادگستری گلستان، دعوی حقوقی زمین‌های جزیره آشوراده، منتهی به صدور آرای بدوی و تجدیدنظر استان شد.
در این پرونده دعوی حقوقی بین  بنیاد مسکن و اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان بر سر مالکیت و کاربری  19 هکتار از زمین‌های روستای متروکه جزیره آشوراده بود که در مدت زمان کمتر از یک ماه پس از تقدیم دادخواست از سوی بنیاد مسکن، رأی بدوی و تجدیدنظر پرونده صادر و مشکل حقوقی حل شد.

با صدور این رأی قطعی و حل مشکل حقوقی زمین‌های این روستای متروکه که در جزیره آشوراده قرار دارد، مقدمات اجرای طرح گردشگری آشوراده که از 25 سال پیش تاکنون معطل مانده است، فراهم گردید. اجرای طرح گردشگری جزیره آشوراده به رونق گردشگری و توسعه اقتصادی مردم منطقه و استان منجرخواهد شد.

حیدر آسیابی رئیس کل دادگستری استان گلستان  ارتباط ویدئوکنفرانسی امروز شنبه با ریاست قوه قضاییه به تشریح چگونگی حل مشکل حقوقی طرح گردشگری آشوراده پرداخت و گفت: پیش‌تر در اجرای طرح گردشگری 22 هکتاری آشوراده که با ملاحظات زیست محیطی صادر شده بود، ممنوعیت امکان بیتوته و اقامت شبانه برای گردشگران به سبب مشکلات زیست محیطی و نبودن روستا در منطقه وجود داشت و طبق اعلام محیط زیست، در این 22 هکتار تنها امکان طبیعت‌گردی برای گردشگران وجود داشت و آنها نمی‌توانستند در این منطقه اسکان و بیتوته داشته باشند.

وی با بیان اینکه تنها مسیری که امکان اقامت شبانه و بیتوته گردشگران در طرح گردشگری آشوراده را فراهم می‌کرد، بازگرداندن سند ملی روستای آشوراده به بنیاد مسکن و انقلاب اسلامی بود و چنانچه این مانع حقوقی مرتفع نمی‌شد، اجرای طرح گردشگری آشوراده ابتر باقی می‌ماند، گفت: با پیگیری‌های صورت گرفته از سوی دستگاه قضا، حدود یک ماه پیش، بنیاد مسکن استان گلستان، دادخواستی مبنی بر اعتراض به رأی کمیسیون ماده 56 هیات حل اختلاف قانون تعیین تکلیف اختلافات اراضی (موضوع اجرای ماده 56 قانون جنگلها و مراتع) در مورد زمین‌های روستای متروکه جزیره آشوراده علیه اداره کل منابع طبیعی استان مطرح کرد.

آسیابی تصریح کرد: پس از دستور رئیس قوه قضاییه برای پیگیری و رسیدگی ویژه به این پرونده، جلسات فوق‌العاده شعبه دوم دادگاه حقوقی گرگان تشکیل و طرفین اسناد و مدارک خود را ارائه کردند و دادگاه پس از بررسی مستندات ارائه شده و اخذ نظریه کارشناسی، حکم به ابطال رأی کمیسیون و برگ تشخیص منابع ملی و ابطال  سند منابع طبیعی در خصوص عرصه 19 هکتاری جزیره آشوراده را در تاریخ ششم شهریور امسال صادر کرد.

رئیس کل دادگستری استان گلستان گفت: به دنبال اعتراض اداره کل منابع طبیعی به رأی صادره، روز پنجشنبه نهم شهریور جلسات دادرسی شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان در دو نوبت صبح و عصر به مدت ۱۰ ساعت  با حضور مدیران کل بنیاد مسکن و منابع طبیعی استان، نمایندگان حقوقی این ادارات و کارشناس رسمی  منتخب دادگستری برگزار و طرفین مستندات، دفاعیات و لوایح خود را ارائه دادند و سرانجام دادگاه تجدیدنظر پس از بررسی مستندات و مدارک تجدیدنظرخواهی منابع طبیعی را رد  و دادنامه بدوی مبنی بر ابطال برگ تشخیص رای کمیسیون و ابطال سند اداره منابع طبیعی  در عرصه اختلافی را تایید کرد

گفتنی است؛ اجرای طرح ملی گردشگری و طبیعت‌گردی در تنها جزیره ایرانی دریای خزر یکی از مطالبه‌های مهم مردم و مسوولان گلستان در دهه‌های اخیر بوده و اجرای آن سال ۹۳ در سفر استانی هیات دولت به تصویب رسید.

با وجود آغاز اجرای طرح گردشگری آشوراده در سال ۹۷ کش و قوس میان حامیان محیط زیست و مدیران اجرایی استان سبب شد تا مساحت اجرای این طرح از ۳۸۰ هکتار به ۳۸ هکتار و در نهایت به ۲۲ هکتار و در مجاورت بافت مسکونی و متروکه فعلی آشوراده و با هدف وارد نشدن آسیب به این زیستگاه منحصر به فرد، محدود شود.

جزیره آشوراده قبل از وقوع سیل سال ۱۳۷۲ با امکاناتی همچون پاسگاه ژاندارمری، شرکت تعاونی روستایی، مدرسه، مغازه، مسجد و حسینیه بیش از هزار نفر سکنه داشت که به مشاغل دامداری، کارگری، پیشه وری و ماهیگیری مشغول بودند ولی با طغیان رود ولگا در روسیه و وقوع سیلاب، جمعیت این جزیره ایرانی کاهش چشمگیر یافته و اکنون شماری از آن ها تردد می‌کنند.

جزیره آشوراده که تمام سال میزبان انواع پرندگان بومی و مهاجر است و در سال ۵۴ جزو نخستین مناطق زیست کره جهان معرفی و ثبت شد.

علاوه بر این، در گذشته تولید ۴۰ درصد از خاویار کشور در نزدیکی این جزیره انجام می شد و در تولید این محصول شهره است.

آشوراده در ۲ کیلومتری غرب بندرترکمن قرار دارد و تنها راه دسترسی گردشگران به این منطقه بوسیله قایق است.