۵ دلیل خستگی مفرط را بشناسید

آفتاب‌‌نیوز :

اگر همیشه احساس خستگی می‌کنید یا همیشه از خودتان می‌پرسید «چرا من خیلی خسته ام؟» به فکر تغییر برخی از شیوه‌های زندگی خود حداقل به مدت ۲ تا ۳ هفته باشید، مثلا: بیشتر بخوابید، غذا‌های سالم‌تر بخورید، مایعات بیشتری مصرف کنید، مولتی ویتامین مصرف کنید و کافئین را کاهش دهید.

اگر با این تغییرات باز هم احساس خستگی کردید نیاز به درمان دارید. چرا که خستگی بیش از حد می‌تواند نشانه‌ی یک وضعیت جدی باشد.

۱) کم خونی

خستگی ناشی از کم خونی مربوط به کمبود گلبول‌های قرمز است که اکسیژن را از ریه‌ها به بافت‌ها و سلول‌های بدن منتقل می‌کنند. کم خونی همچنین ممکن است ناشی از کمبود آهن، ویتامین، خونریزی داخلی یا بیماری‌های مزمن مانند آرتریت روماتوئید، سرطان یا نارسایی کلیه باشد.

زنان به خصوص در سن بارداری در معرض کم خونی ناشی از نیاز بدن به آهن اضافی و یا فقر آهن در طول قاعدگی هستند. احساس خستگی یکی از مهمترین علائم کم خونی است. از دیگر علائم می‌توان به ضعف شدید، خواب کم، عدم تمرکز، ضربان قلب، درد قفسه سینه و سردرد اشاره کرد. معاینه‌ی فیزیکی و آزمایش خون برای شمارش کامل گلبول‌های قرمز ضروری است.

۲) بیماری تیروئید

هنگامی که هورمون‌های تیروئید شما مشکل دارند، حتی فعالیت‌های روزمره شما مختل می‌شود. غده‌ی تیروئید، هورمون‌هایی تولید می‌کند که متابولیسم شما را کنترل می‌کنند. هنگام پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم) سوخت و ساز بدن سرعت می‌گیرد و هنگام کم کاری تیروئید متابولیسم کاهش می‌یابد. هیپرتیروئیدیسم خستگی عضلانی و ضعف ایجاد می‌کند که شما این احساس را بتدا در ران‌ها متوجه می‌شوید. تمرین‌هایی مانند دوچرخه سواری وضعیت را بدتر می‌کند. از علائم دیگر پرکاری تیروئید می‌توان به کاهش وزن، افزایش ضربان قلب، قاعدگی کوتاه و مکرر و افزایش تشنگی اشاره کرد.

هیپرتیروئیدیسم بیشتر در زنان در سن ۲۰ تا ۳۰ سالگی تشخیص داده می‌شود، اما این بیماری می‌تواند در زنان و مردان مسن هم رخ دهد. هیپوتیروئیدیسم (کم کاری تیروئید) نیز باعث عدم توانایی تمرکز و درد شدید عضلانی، حتی با فعالیت جزئی می‌شود. علائم دیگر هیپوتیروئیدیسم شامل افزایش وزن به دلیل احتباس آب، احساس سردی در تمام سال و یبوست است. هیپوتیروئید اغلب در زنان بالای ۵۰ سال دیده می‌شود.

در واقع ۱۰ درصد زنان بالای ۵۰ سال کم کاری تیروئید دارند. بیماری تیروئید را می‌توان با آزمایش خون تشخیص داد. اختلالات تیروئید قابل درمان هستند و همه افرادی که از خستگی و یا ضعف عضلانی شکایت دارند باید این آزمایش‌ها را انجام دهند.

۳) دیابت

شکر، که گلوکز نیز نامیده می‌شود سوختی است که بدن شما را تامین می‌کند و کسانی که نمی‌توانند به درستی از گلوکز استفاده کنند مبتلا به دیابت می‌شوند. خستگی اولین عامل هشدار دهنده‌ی دیابت است.

علائم: به غیر از احساس خستگی مفرط، نشانه‌های دیگر دیابت عبارتند از: تشنگی بیش از اندازه، ادرار مکرر، گرسنگی، کاهش وزن، تحریک پذیری، عفونت و تاری دید.

تست قند خون در ناشتا شایع‌ترین روش اندازه گیری میزان قند خون است.

۴) افسردگی

افسردگی یک بیماری است که بر روی نحوه خوابیدن، غذا خوردن و احساسات نسبت به خود و دیگران تأثیر می‌گذارد. درمان علائم افسردگی ممکن است هفته ها، ماه‌ها و یا حتی سال‌ها طول بکشد. همه ما افسردگی را به یک شیوه تجربه نمی‌کنیم. اما معمولا افسردگی می‌تواند موجب کاهش انرژی، تغییر الگو‌های خواب و غذا، مشکلات حافظه و احساس ناامیدی شود.

هیچ آزمایش خونی برای افسردگی وجود ندارد، اما ممکن است پزشک با پرسیدن چند سوال به شدت بیماری پی ببرد. از علائم افسردگی می‌توان به خستگی یا از دست دادن انرژی، خواب بیش از حد کم یا بیش از حد زیاد، خلق و خوی غمگین و مضطرب، کاهش اشتها و کاهش وزن، افزایش اشتها و افزایش وزن، بی حوصلگی، سردرد، یبوست و سایر اختلالات گوارشی، مشکل تمرکز، احساس گناه یا بی ارزش بودن، افکار مرگ یا خودکشی اشاره کرد.

۵) آپنه‌ی خواب (انسداد مجرای تنفسی در خواب)

اگر بعد از خواب احساس خستگی می‌کنید ممکن است به آپنه‌ی خواب مبتلا باشید. آپنه خواب یک اختلال است که به علت وقفه‌های کوتاه مدت تنفس در طول خواب ایجاد می‌شود. در رایج‌ترین نوع آپنه انسدادی خواب، راه هوایی فوقانی شما در واقع برای چند ثانیه بسته و یا فرو می‌ریزد که به نوبه خود مغز شما را بیدار می‌کند تا دوباره شروع به تنفس کنید.

آپنه خواب اغلب به وسیله خروپف نشان داده می‌شود و معمولا بعد از ظهر روز بعد احساس خستگی می‌کنید. از آنجا که آپنه خواب می‌تواند منجر به بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا و سکته مغزی شود، انجام آزمایش آن مهم است.

تست: این آزمایش شامل اقامت شبانه در یک کلینیک خواب است که در آن شما به یک پلی سومنوگرافی وصل می‌شوید؛ آزمایشی بدون درد که الگو‌های خواب، تغییرات تنفسی و فعالیت مغز مشخص می‌شود.