ممنوعیت "عبا" در مدارس فرانسه: «مبارزۀ زنان ایرانی را فراموش نکنیم»

تبلیغ بازرگانی

روز یکشنبه ۱۲ شهریور، الیزابت بورن، نخست‌وزیر فرانسه گفت: «یک اصل وجود دارد که همان لائیسیته است. یک قانون وجود دارد که بر اساس آن حمل هرنوع نشان یا پوششی که به وسیلۀ آن دانش‌آموز تعلق دینی خود را ابراز ‌کند، ممنوع است. ما مراقبیم که این قانون به طور دقیق به اجرا گذاشته شود.»

خانم بورن همچنین برخی جناح‌های مخالف دولت و به ویژه حزب «فرانسۀ نافرمان» (چپ رادیکال) را متهم به «اقدامات تحریک‌آمیز» و سوءاستفاده از این بحث متهم کرد.

«فرانسۀ نافرمان» با ممنوعیت عبا در مدارس مخالف است و آن را تبعیض علیه مسلمانان می‌داند. در عین حال، مانوئل بومپار، یکی از شخصیت‌های اصلی این حزب گفته است: «همۀ مراجع دین اسلام در فرانسه تأکید می‌کنند که عبا یک پوشش اسلامی نیست.»

اما برخی سیاستمداران که ممنوعیت این پوشش را تصمیمی درست و عاقلانه می‌دانند، استدلال می‌کنند که «اگر عبا یک جامۀ مذهبی و اسلامی نیست، پس چرا ممنوعیت آن را مخالفت با اسلام می‌دانند؟»

تصمیم وزارت آموزش و پرورش فرانسه

آنچه که در فرانسه برای زنان «عبایه» (Abaya) و برای مردان «قمیص» (Qamis) نامیده می‌شود، مخلوطی است از لباس‌های سنتی کشورهای آفریقای شمالی و پوشش‌ها و حجاب‌هایی که در کشورهای عرب رایج است. در بعضی موارد نیز بسیار شبیه به روپوشی است که زنان ایرانی به تن می‌کنند.

اما این نوع لباس معادل دقیقی در ایران یا افغانستان ندارد.  به همین دلیل نیز در زبان فارسی گاه «عبا» یا «عبایه» و گاه «چادر عربی» خوانده می‌شود.

هفتۀ گذشته، گابریل آتال، وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد که با آغاز سال تحصیلی، این نوع پوشش در مدارس ممنوع خواهد بود. وزیر اقتصاد فرانسه، برونو لومر که یکی از شخصیت‌های اصلی دولت کنونی است از تصمیم گابریل آتال قاطعانه حمایت کرد و گفت: «سالهاست که اسلام سیاسی در حال امتحان کردن و سنجیدن ماست. می‌خواهند میزان تحمل و ظرفیت ما، قاطعیت و حد و حدود ما را بسنجند و "تست" کنند. این امر بسیار مثبتی است که وزیر آموزش و پرورش که مسئول کودکان ما و مسئول انتقال فرهنگ ملی است صریحاً به اسلام سیاسی بگوید "ایست"!»

برخی دیگر از مسئولان سیاسی معتقدند که این نوع ممنوعیت‌ها هیچ مشکلی را حل نمی‌کند و تنها به زورآزمایی و لجاجت و جبهه‌گیری علیه دولت می‌انجامد.

یک سال بعد از مرگ مهسا امینی

خانم ژانت بوغراب، حقوقدان فرانسوی که خود ریشه در خانواده‌های مهاجر الجزایری دارد، «عبا» را تأثیر مستقیم عربستان سعودی و وهابیت می‌داند. او در روزنامۀ فیگارو می‌نویسد: «چند روز دیگر سالگرد مرگ مهسا امینی است. آیا جرم او جز این بود که چند تار مویش از زیر حجاب بیرون آمده بود؟»

ژانت بوغراب در ادامه می‌نویسد: «در یک سال اخیر روزی نبوده که زنان ایرانی علیه ملایان دست به اعتراض نزنند. صدها نفر جان داده‌اند و هزاران نفر در زندان‌ها اسیرند. آنوقت در فرانسه، سرزمین آزادی و حقوق بشر، سرزمین وُلتر، جوانان می‌خواهند در مسیر معکوس، به سوی تاریک‌اندیشی حرکت کنند.»

از نظر خانم بوغراب، عبای رایج در فرانسه «بر خلاف آنچه مشهور است لباس سنتی بادیه‌نشینان نیست، بلکه توسط وهابیون و به واسطۀ عربستان سعودی تحمیل شده تا زنان را به شبح، به زندگان مرده، به تابوت متحرک تبدیل کند.»

این حقوقدان فرانسوی هشدار می‌دهد که طبق نظرسنجی‌ها «۶۵درصد دبیرستانی‌های مسلمان در فرانسه، اسلام را بر قوانین کشور مقدم می‌شمارند... اینفلوئنسرها در شبکه‌های اجتماعی به بچه‌ها آموزش می‌دهند که چگونه این نوع لباس‌ها را بپوشند و حتی چگونه دستگاه آموزش و پرورش را بازی دهند.» 

عقاید ژانت بوغراب البته مخالفان زیادی هم دارد. در این میان، برخی سیاستمداران و کارشناسان آموزشی راه‌حل را در روپوش یک‌شکل (اونیفورم) برای تمام دانش‌آموزان می‌دانند. اما برخی دیگر روپوش اجباری را بازگشت به آغاز سدۀ بیستم و مغایر با اصول آزادی‌های فردی می‌بینند.

بعید به نظر می‌رسد که این بحث طولانی و دشوار که از چند سال پیش و به موازات افزایش تهدیدهای اسلام‌گرایان، در فرانسه شدت گرفته، به آسانی به پایان برسد. حضور محافل مسلمان اصول‌گرا و تندرو در این کشور که در برخی موارد از عربستان، ترکیه، قطر، الجزایر یا پاکستان هدایت می‌شوند، جامعۀ فرانسوی را با چالش‌های درازمدت مواجه کرده است.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

آبونه شوید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید