ضرورت تولید ادبیات داستانی و دانشگاهی درباره واقعه کربلا

به گزارش خبرنگار مهر، نشست علمی اربعین و تمدن نوین اسلامی در کربلای معلی برگزار شد. دکتر محمودرضا آقامیری در نشت علمی اربعین و تمدن نوین اسلامی که به همت کمیته فرهنگی و آموزشی ستاد اربعین و همکاری این دانشگاه و مجمع دانشگاه‌های کربلا در این شهر مقدس برگزار شد در سخنانی بیان کرد: برداشت من از واقعه کربلا و اربعین به آیات قرآن باز می‌گردد. خداوند تمام عشق و تمام فساد و خونریزی را در یک روز به نمایش گذاشت. نماد این فساد بنی‌امیه و یزید است. به واسطه عشقی که با شهادت امام حسین (ع) رقم خورد همه معرفت پیدا می‌کنند چراکه به ما اثبات کرد خدا چیزی را می‌داند که دیگران نمی‌دانند.

این استاد دانشگاه افزود: اربعین امتداد عاشورا است و جمله‌ای که می‌گویند کربلا در کربلا می‌ماند اگر زینب نبود کاملاً درست است؛ چراکه تا کنون امتداد یافته است. در سوی دشمنان حضرت، خیانت، بی وفایی و دنیا پرستی سه واژه مهم در واقعه کربلا است. خداشناسی، عشق به قرآن، مردانگی و رشادت هم در جبهه امام حسین (ع) به نمایش گذاشته شد. واقعه‌ای که در عاشورا رقم خورد به آن دوران اختصاص دارد که البته بخشی از آن شقاوت را در داعش مشاهده کردیم.

آقامیری با اشاره به ظرفیت علمی عاشورا توضیح داد: ما امانت دار جوانان هستیم و باید به فکر آنها هم باشیم. تمام اتفاق‌های عاشورا ادبیات ساز و درس آموز است که می‌تواند دانشجویان را پای درس عاشورا نشاند. من زمانی که در خارج کشور درس می‌خواندم به دوستانم می‌گفتم معجزه قرآن را در عاشورا می‌بینم. افرادی که در عاشورا کشته شدند عمیق‌ترین انسان‌ها بوده‌اند. اگر آنچه قبل، حین و بعد عاشورا گذشته است را بیان کنیم خودش یک کلاس درس است.

رئیس دانشگاه شهید بهشتی در پایان تأکید کرد: از سوی دیگر وجود امام زین العابدین (ع) و حضرت زینب (س) برای ما مهم است و می‌توان درباره هرکدام کتابی نوشت چراکه اصل ضرورت وجود حجت هم در این میان مطرح می‌شود. من تاکنون داستانی در زمینه کربلا ندیدم و باید چگونگی اسارت و زیبایی‌های آن واقعه و نقش حضرت زینب (س) را در داستان به تصویر بکشیم. رسالت ما دانشگاهیان دانشگاه شهید بهشتی در این است که این موارد را با سبک جدید به نسل جوان ارائه کنیم.

محرم ماه امام حسین (ع) و صفر ماه حضرت زینب (س) است

در ادامه محمدمهدی باباپور استاد الهیات و فلسفه درباره نقش پیاده روی اربعین در تقویت جبهه مقاومت و شکل گیری تمدن نوین اسلامی در سخنان مقام معظم رهبری توضیح داد. وی گفت: مقام معظم رهبری چند سخنرانی به طور خاص در باره اربعین دارند و از آن به مشخصه‌ها و جلوه‌های قوت و قدرت بزرگ اسلامی یاد کرده‌اند.

وی خاطرنشان کرد: همچنین مقام معظم رهبری بر انسجام جوامع اسلامی تأکید دارند و می‌فرمایند که راهپیمایی اربعین ظرفیت و الگوی خوبی برای تمدن نوین اسلامی است. در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی هم به این موضوع اشاره دارند که تمدن نوین اسلامی جلوه و بستری برای ظهور است.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه عاشورا و اربعین دو روی سکه هستند ادامه داد: محرم به امام حسین (ع) اختصاص دارد و صفر ماه حضرت زینب (س) است. ماه صفر؛ ماه رسالت زینب و اهل بیت (ع) است نه اسارت آنها. زینب از عاشورا و اربعین بذر مقاومت را با سخنان خود کاشت و پس از آن مصلحان راهشان را ادامه دادند.

وی در پایان گفت: اربعین یک رسانه برای تبیین تمدن اسلامی است. چراکه زیارت اربعین نمادمقاومت، رهایی بشر از گمراهی و رسالت آن برای آگاهی بخشی است که همه را زیر پرچم اسلامی و انسانی جمع کند. موکب داران این رویداد حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس هستند.

اربعین کانون توجه دشمنان ماست

در ادامه این همایش یعقوب توکلی استادیار دانشگاه و پژوهشگر در سخنانی گفت: زمانی مسلمان‌های غرب آسیا به قدری ضعیف شدند و بر اثر ناسیونالیزم قومیتی یا ملیتی به وضعی رسیدند که دو نظامی فرانسوی و انگلیسی خاورمیانه را تقسیم کردند. در چهار جنگ اعراب و اسرائیل در برابر یک جمعیت ۸۰۰ هزار نفری شکست‌های مطلق خوردند.
وی ادامه داد: با پیروزی انقلاب اسلامی این ترس به جان رژیم صهیونیستی افتاد که سرنوشت به گونه‌ای دیگر رقم خواهد خورد. این رژیم تلاش جدی داشت که یک اتفاق در حاشیه استراتژیک خودش بیفتد. او از کشورهای همسایه ما ناامید بود اما به فکر آن افتاد که با مشاورین همسایگان خود ارتباط برقرار کند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: وقتی محمدرضا پهلوی و صدام به تفاهم رسیدند، یکی از کشورهای مخالف قرار داد الجزایر، اسرائیل بود که دلش می‌خواست دو کشور در تخاصم باشند. سال‌ها گذشت که یک شهید در خرمشهر خودش را به تانک زد و احمد قصیر هم به پایگاه تیپ ۵۳ رژیم صهیونیستی زد و ارتش اسرائیل از شهر صور عقب نشینی کرد. او الگوی خودش را از این جوان ایرانی گرفته بود.

توکلی با اشاره به تألیف چند کتاب جدی درباره اعراب منطقه بیان کرد: برنارد لوئیس یک استاد تاریخ است که طراح خاورمیانه جدید هم هست. گام‌های سازمان سیا در حمایت از اسرائیل وجود دارد. آنها در برابر یک مقاومت چند هزار نفری در لبنان بودند. سال ۷۲ با یک رهبر مصری و اخوانی صحبت کردم. یکی از آن‌ها تفکر کاملاً شیعی داشت و به دیگری انتقاد کردم که به ما برچسب رافضی می‌زند او معتقد بود که باید نیروی جهادی سلفی به آرای ابن تیمیه و عبدالوهاب تربیت کنند. سالهای قبل آنها ۵۹ عملیات انتحاری در مسیر اربعین انجام دادند که ناموفق بود ولی در یکی از سال‌ها عملیاتشان موفق بود. نظام مطالعاتی سلفی‌ها آنها را به سمت شیعه کُشی سوق داد و با انقلاب اسلامی به تقابل پرداختند.

مدیر گروه انقلاب اسلامی دانشگاه معارف اسلامی قم یادآور شد: با شکل گیری دو دولت بزرگ شیعی ایران و عراق، قدرت منطقه‌ای، پیشرفت‌های علمی و امنیتی، قدرت فداکاری، بسیج گری و قدرت میراث تاریخی ظهور و بروز پیدا کرد. در رأس موکب داران ما کسانی هستند که از زمان امام هادی جان فشانی کردند و حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس هم ادامه دهنده راه مردان آن دروان هستند. اربعین اکنون به عنوان یک کانون قدرت در توجه دشمنان ما است.

به حکمرانی اربعینی نیازمندیم

میر احمدی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی نیز در این نشست اظهار داشت: اربعین یک حرکت مردمی است و نقطه شروع آن با زینب کبری و جابر بن عبدالله بوده و این حرکت رفته رفته تا به امروز رسیده است و این مراسم نه دولتی و حکومتی بلکه کاملاً مردمی است.

وی افزود: اربعین به حکومت جهانی حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف ختم خواهد شد و این مراسم تمدن اسلامی را ایجاد کرده است.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به حکمرانی اربعین، گفت: شکی نیست امروزه به حکمرانی اربعین نیازمندیم و اگر این حکمرانی وجود نداشته باشد به تمدن اسلامی سوق پیدا نمی‌کنیم؛ پس نیازمند آن هستیم که یک بازنگری صورت گیرد تا یک حکمرانی اربعینی ایجاد شود.

اربعین یک زیست مومنانه است

نوری استاد دانشگاه نیز در این نشست اظهار داشت: انسان به صورت فردی نمی‌تواند نیاز خود را فراهم کند بلکه باید از دیگران کمک بگیرد. از این رو اربعین یک زیست مومنانه است.

وی افزود: پیاده‌روی اربعین عالی‌ترین مظهر و بروز زندگی مبتنی بر احسان است. یعنی مردم عراق و سایر کشورها دارایی خود را در راه اربعین و زائران انفاق می‌کنند و این نشان دهنده آن است که همه در این مسیر در کنار هم به صورت صالحانه زندگی و زیست می‌کنند.

سه دسته از مخالفان اربعین

منیر الدعمی استاد دانشگاه کربلا نیز ضمن خوش آمد گویی به زائران ایرانی گفت: من به نمایندگی از دانشگاهیان عراق به ویژه شهر کربلا حضورتان را در عراق خصوصاً شهر خون و قیام کربلا، خیر مقدم می‌گویم.

وی با اشاره به همکاری‌های علمی ایران و عراق گفت: تشکر می‌کنم از همکاری علمی ایران با عراق. در چند ماه گذشته در دانشگاه شهید بهشتی همایشی برگزار کردیم که در آن همایش به خوبی تبادل اطلاعات شد.

منیر الدعمی افزود: این روزها شاهد حرکت بزرگ پیاده‌روی اربعین هستیم که در بردارنده انسان‌های مختلف با افکار، گرایش‌ها و ملیت‌های مختلف است.

این استاد دانشگاه کربلا با بیان اینکه این راهپیمایی بزرگ مورد هجمه دشمنان است، گفت: دشمنان اربعین سه دسته هستند، اول کسانی که امام را به قتل رساندند برای آنکه امام را محو کنند، دسته دوم کسانی هستند که قبر امام را خراب کردند و زائران را بازداشت و شکنجه می‌کردند.

وی درباره دسته سوم مخالفان اربعین گفت: کسانی هم هستند که شعائر حسینی را هدف قرار دادند به خصوص در دوران کنونی که با رسانه‌ها، به دنبال ایجاد اختلاف و انحراف در بین شیعیان بودند.

الدعمی ادامه داد: ما از طریق همایش‌های اینچنینی می‌توانیم این راه را ادامه دهیم و با کار علمی پاسخگوی حمله‌ها و هجمه‌های دشمن باشیم. همچنین باید بتوانیم این قیام را به جهانیان معرفی کنیم.

۱۶۱ مقاله درباره اربعین نوشته شده است

در ادامه بهروز ابطحی معاون دانشگاه شهید بهشتی گفت: همایش پیاده‌روی اربعین به لحاظ جمعیت از جهاتی در دنیا بی نظیر است. از نظر تعداد جمعیت، تجمعی در هند وجود دارد که بیشترین آمار جمعیت را دارد، آن رویداد در پنج نقطه طی دوماه برگزار می‌شود و در آخرین همایش آن حدود ۵۰ میلیون نفر شرکت کردند.

وی ادامه داد: اگر پیاده‌روی اربعین را از نظر زمان، مکان و تعداد پیروان شیعه در نظر بگیریم، اربعین بزرگترین رویداد در دنیا است.

معاون دانشگاه شهید بهشتی گفت: این همایش فرصتی است که در آن بررسی کنیم که چرا برای اربعین کاری نشده است. من مقالات علمی درباره اربعین را بررسی و دسته‌بندی کردم، ۱۶۱ مقاله درباره اربعین نوشته شده است. همچنین در موضوع اربعین چالش‌هایی هم وجود دارد، گاهی ازدحام، تخریب آثار تاریخی را هم در پی دارد.

ابطحی با اشاره به اینکه شرایط پیاده‌روی اربعین در سالهای اخیر بهتر شده است، گفت: شرایط مسیر از نظر بهداشت خیلی بهتر شده، الان مشکل مدیریت زباله مورد اعتراض است و باید سال بعد اصلاح شود.

وی در پایان گفت: باید روی این موضوع کار کنیم که چطور ۲۰ میلیون نفر از ملت‌های مختلف گرد هم جمع می‌شوند و حول محور امام حسین علیه السلام در مسیر حرکت می‌کنند.

انقلاب اسلامی نوری از اربعین است

موسوی اصل، استاد دانشگاه پیام نور سخنران دیگر این نشست بود و گفت: امروز به برکت نظام اسلامی که نوری از اربعین است شاهد حضور پرشور مردم در این گردهمایی بزرگ هستیم.

وی ادامه داد: رفتار و احساساتی که در اربعین رخ می‌دهد با فضیلت و صادقانه است، این متغیرها، متغیرهای اساسی مثبت گرا است که به آن علم رضایت و سعادتمندی بشر می‌گویند.

موسوی اصل گفت: این علم به خاطر رضایت و سعادتی که برای بشر به وجود می‌آورد علم سعادت نامیده می‌شود و برای دستیابی به این زندگی سعادتمندانه چند فعالیت مهم باید انجام شود، یکی از آنها ایجاد زمینه برای بروز هیجانات مثبت مثل ایثار شجاعت، قناعت و… است.

این استاد دانشگاه افزود: همه اینها به کرات در راهپیمایی اربعین رخ می‌دهد، اربعین بهترین رسانه برای انتظار است و شیعه را سر پا نگه می‌دارد.

وی گفت: برادران و خواهران عراقی با تمام وجود در خدمت زائران اباعبدالله هستند. اربعین راه پر مشقتی است راه ناهموار، گرما، و… اما شما نارضایتی نمی‌بینی. اینجا خستگی، گرما، ازدحام، خطرات راه و… معنی ندارد.

موسوی اصل با بیان اینکه رفتارهای مذهبی به زندگی انسان‌ها معنی می‌دهد گفت: این یعنی توسل به ملجا و ماوایی که مادیت در آن معنی ندارد. سبک زندگی اربعین بر مبنای محبت است و اربعین می‌تواند زندگی مبتنی برسعادت و خشنودی درونی را فراهم کند و به ارتقا سلامت روان کمک کند.