دانشمندان مدل جنین مصنوعی را بدون استفاده از اسپرم، تخمک یا رحم رشد دادند

دانشمندان بدون استفاده از اسپرم، تخمک یا رحم، چیزی را پرورش داده‌اند که شباهت زیادی به جنین انسان دارد.

تیم تحقیقاتی مؤسسه علوم ویزمن اسرائیل، مدل‌های کاملی از جنین‌های انسان را از سلول‌های بنیادی کشت‌شده در آزمایشگاه ایجاد کرده‌ و آنها را خارج از رحم تا روز چهاردهم رشد داده است.

نتایج این آزمایش که در مجله «نیچر» منتشر شده است نشان می‌دهد که مدل‌های جنین مصنوعی تمامی ساختارها و ویژگی‌های این مرحله که رشد آنها را تضمین کند را دارند.

توده‌های سلولی گرفته شده از سلول‌های بنیادی انسان در مطالعات قبلی را نمی‌توان مدل‌های واقعی جنین انسان در نظر گرفت چون آنها تقریباً فاقد تمام علائم مشخصه جنین بودند مثلا چندین نوع سلول را که برای رشد جنین ضروری هستند را نداشتند. علاوه بر این، آنها ویژگی ساختاری جنین را نداشتند و توانایی برای پیشرفت به مرحله رشد بعدی نشان ندادند.

این مدل جنینی با استفاده از سلول‌های بنیادی ساخته شده است و به گفته تیم طراح، شبیه نمونه کتابی یک جنین واقعی ۱۴ روزه است.

دانشمندان سلول‌های بنیادی انسان را که قادر هستند به انواع مختلف سلول تبدیل شوند، با هم مخلوط کردند و دریافتند که حدود یک درصد خود را به ساختارهای «کامل» جنین‌-مانند تبدیل کر‌دند.

این جنین‌های مدل تازه ساخته شده معادل جنین‌های یک هفته‌ای انسان هستند و به مدت یک هفته دیگر در آزمایشگاه کشت شدند با این حال به دلیل سن جنین و اینکه مرحله مورد نیاز برای اتصال به دیواره رحم را دور زده است از لحاظ بیولوژیکی امکان قرار دادن آنها در رحم و استفاده برای بارداری غیرممکن است.

در حالی که ساختارهای کوچک جنین‌های مدل با جنین انسان یکسان نیستند، پژوهشگران امیدوارند مدل‌ها بتوانند به روشن کردن اسرار مراحل اولیه رشد جنین انسان و دلایل ناشناخته سقط جنین کمک کند.

دکتر جیکوب هانا، سرپرست این تحقیق می‌گوید بیشترین چالش در ماه اول شکل‌گیری و معماری جنین است و این در واقع جعبه سیاه مشکلات بارداری است و جنین در هشت ماه باقی‌مانده، عمدتاً رشد می‌کند.

درک رشد اولیه جنین تنها یکی از کاربرد‌های مدل‌های مصنوعی جنین است. سناریوی دیگری که دکتر هانا در گفتگو با روزنامه گاردین تصویر کرده است، ایجاد جنین‌های مدل از سلول‌های پوستی افراد بیمار است. او می‌گوید که جنین‌های مدل را می‌توان برای یک ماه یا بیشتر رشد داد و سپس آنها شروع به رشد اندام‌هایی می‌کنند که می‌تواند به عنوان منبع سلولی برای پیوند به بیمار استفاده شود.

کاربرد دیگری که دانشمندان در ذهن دارند استفاده از جنین‌های مدل برای ارزیابی تأثیر احتمالی داروها بر روی جنین‌های واقعی انسان است. از آنجایی که زنان باردار اغلب از آزمایش‌های بالینی کنار گذاشته می‌شوند، پزشکان در مورد عوارض جانبی برخی از رایج‌ترین داروها و درمان‌ها بر روی زنان باردار و نوزادان تردید دارند.

هرچند رشد مدل‌های جنینی تا این مرحله به دلیل تمایز آنها از جنین واقعی قانونی است ولی ادامه رشد جنین فراتر از این نقطه، نگرانی‌های اخلاقی و پزشکی به دنبال دارد که باید حل و فصل شوند.