نگاه به قدرتمندترین موشک جهان از زاویه‌ای متفاوت/ عکس

سه‌شنبه‌ی هفته‌ی گذشته، اسپیس ایکس موشک استارشیپ را در سایت پرتاب استاربیس در جنوب تگزاس، برفراز بوستر سوپرهوی قرار داد و واپسین آماده‌سازی‌های نهایی برای دومین پرتاب آزمایشی این وسیله‌ی پرتاب عظیم را آغاز کرد.

پس از تکمیل عملیات قرارگیری استارشیپ روی سوپرهوی، ایلان ماسک، بنیان‌گذار اسپیس ایکس در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) از آمادگی استارشیپ برای پرتاب خبر داد و گفت این موشک در انتظار دریافت مجوز اداره هوانوردی فدرال آمریکا (FAA) است. این سازمان از زمان انجام اولین پرواز آزمایشی ناموفق استارشیپ در ماه فروردین، مشغول بررسی پیامدهای زیست‌محیطی آن بر محل پرتاب بوده است.

اکنون اداره هوانوردی فدرال اعلام کرده است که پرونده‌ی تحقیقات مربوط به مشکلات اسپیس ایکس در اولین پرتاب آزمایشی استارشیپ را بسته است؛ اما تنظیمگران فدرال هنوز به پرواز بعدی استارشیپ چراغ سبز نشان نمی‌دهند. FAA جمعه در بیانیه‌ی خود با اشاره به مکان تأسیسات پرتاب استارشیپ در ساحل بوکاچیکا در جنوب تگزاس گفت: «پایان تحقیقات به‌معنای از سرگیری فوری پرتاب‌های استارشیپ در بوکاچیکا نیست.»

در جریان اولین پرواز آزمایشی استارشیپ، چندین موتور رپتور در بوستر سوپرهوی ازکار افتادند و موشک در میانه‌ی آسمان کنترل خود را از دست داد. سپس سامانه‌ی خودتخریبگر خودکار فرمان انهدام موشک را صادر کرد و درنهایت، موشک مانند گلوله‌ای آتشین متلاشی شد. همچنین استارشیپ هنگام برخاست، سکوی پرتاب خود را تخریب کرد و به محوطه اطراف آن آسیب زد. بااین‌حال، ازآن‌جاکه پرتاب به مهندسان امکان جمع‌آوری داده درباره عملکرد موشک را داد، اسپیس ایکس اولین پرواز آزمایشی استارشیپ را موفق قلمداد کرد.

بیانیه‌ی اخیر FAA تأیید می‌کند که تنظیمگران فدرال گزارش حادثه انفجار را تکمیل کرده‌اند و دلایل متعددی را برشمرده‌اند که به اتمام زودهنگام پرواز موشک منجر شد. اداره هوانوردی فدرال فهرستی از ۶۳ اقدام اصلاحی را تنظیم کرده است که اسپیس ایکس باید آن‌ها را انجام دهد؛ اما مشخص نیست که این شرکت پیش از پرتاب دوم استارشیپ، باید تمام این اقدامات را انجام دهد یا خیر.

اداره هوانوردی فدرال وظیفه دارد که از ایمنی پرتاب‌های تجاری و بی‌خطربودن آن‌ها برای عموم و دارایی‌ها مطمئن شود. همچنین، این سازمان مسئول نظارت بر تأثیر پرتاب‌ها بر محیط‌زیست است. به‌گفته‌ FAA، اسپیس ایکس پس از آنکه تمامی الزامات مربوط به ایمنی و محیط‌زیست را رعایت کند، می‌تواند خواستار دریافت مجوز برای پرتاب شود.

اقدامات اصلاحی مدنظر FAA شامل بازطراحی سخت‌افزار موشک برای جلوگیری از نشت و آتش‌سوزی، بازطراحی سکوی پرتاب برای افزایش استحکام آن، گنجاندن بررسی‌های اضافی در فرایند طراحی، تجزیه‌وتحلیل بیشتر و آزمایش سامانه‌ها و اجزای حیاتی ایمنی ازجمله سامانه خودکار ایمنی پرواز و به‌کارگیری شیوه‌های کنترل تغییرات اضافی است.

اسپیس ایکس از قبل برخی از اقدامات موردنیاز را انجام داده است. این شرکت فرایند بازطراحی سکوی پرتاب را تکمیل کرده است و می‌گوید مشکلات مربوط به خود موشک را برطرف کرده است که در جریان پرتاب اولیه به نشت ماده پیشران و آتش‌سوزی در بوستر سوپرهوی منجر شد.

ایلان ماسک در ماه ژوئن اعلام کرد که مهندسان قصد دارند منیفلدهای مستعد نشتی سوخت در موتورهای رپتور را اصلاح کنند. قبلاً گاز داغ می‌توانست به سوراخ‌های پیچ نفوذ کند که برای اتصال منیفلد به موتور استفاده می‌شوند. تکنیسین‌ها درصدد افزودن گشتاور بیشتر به پیچ‌ها نیز هستند تا نگرانی بابت نشت گاز فوق‌داغ را برطرف کنند.

در پرواز اولیه‌ی استارشیپ، فرایند جداسازی مراحل موشک در ابتدا قرار بود پیش از روشن‌سازی موتورهای مرحله دوم آغاز شود؛ اما در پرواز بعدی شاهد به‌کارگیری سامانه‌ی جداسازی مرحله داغ خواهیم بود.

در این حالت، استارشیپ درحالی که هنوز روی سوپرهوی قرار دارد، موتورهایش را روشن می‌کند تا از بوستر دور شود. سوپر هوی اکنون برفراز خود مجهز به ساختاری حلقه‌ای شده است تا گازهای خروجی از مرحله‌ی فوقانی را ازطریق آن تخلیه کند.

بتن زیر سکوی پرتاب در طول پرواز ماه فروردین، براثر روشن‌سازی موتورهای سوپرهوی متلاشی و هزاران تکه از آن تا کیلومترها دورتر پرتاب شد. اسپیس ایکس برای جلوگیری از حادثه، یک شعله‌گیر خنک‌شده با آب را به زیر سکوی پرتاب افزوده است. عملکرد این قطعه در آزمایش احتراق ثابت موتورهای سوپرهوی در ماه گذشته اثبات شد.

ایلان ماسک از چندین بهبود دیگر در طراحی استارشیپ نیز خبر داده است که در پرواز بعدی رونمایی خواهند شد. به‌گفته‌ اسپیس ایکس، موارد ارتفایافته شامل کنترل‌های بردار رانش الکتریکی برای جایگزینی با سامانه هدایت هیدرولیک است تا نقاط شکست احتمالی در آن ناحیه کاهش یابد.

به‌گفته‌ ماسک، مهندسان در حال افزودن محافظ‌های قوی‌تر به اطراف هریک از ۳۳ موتور رپتور هستند تا از آن‌ها دربرابر انفجار موتورهای مجاور محافظت کنند؛ اقدامی که هدف آن کاهش احتمال خرابی‌های آبشاری است.

ماسک می‌گوید آزمودن سخت‌افزار پرواز در محیط پرواز، به تیم‌های اسپیس ایکس امکان می‌دهد تا به‌سرعت به تغییرات و بهبودهای موردنیاز پی ببرند و با اعمال آن‌ها، احتمال موفقیت را در آینده افزایش دهند.

۵۸۵۸