ثبت تصویر نادر از فوران دوقطبی یک ستاره جوان توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب

اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب تصویری استثنائی را از اجرام موسوم به «هربیگ-هارو» ثبت کرده‌اند.

این اجرام آسمانی که اصطلاحا به نام «هربیگ-هارو۲۱۱» شناخته می‌شوند، یک فوران دوقطبی گازی را نشان می‌دهند که در دو جهت مخالف از یک ستاره جوان در صورت فلکی «برساووش» به بیرون شلیک شده‌اند.

این ستاره جوان که در فاصله هزار سال نوری از زمین قرار گرفته، تنها ۸ درصد خورشید ما جرم دارد.

اجرام «هربیگ-هارو» زمانی در فضا پدید می‌آیند که ستارگان جوان در یک مرحله زودگذر بعد از شکل‌گیری، گازهای داغ را با سرعت ۸۰ تا ۱۰۰ کیلومتر بر ثانیه به ابرهای گرد و غبار مجاور خود می‌دمند. به دنبال این تصادم ذرات، گازها یونیزه شده و جریانات دوقطبی مولکولی به وجود می‌آیند که در واقع همان اجرام «هربیگ-هارو» هستند.

این برون‌ریزش‌های ستاره‌ای که عمدتا در نواحی ستاره‌زا در فضا دیده می‌شوند، در فاصله حدود ۳ سال نوری از منبع خود قرار دارند و معمولا چند ده‌هزار سال دوام می‌آورند تا اینکه سرانجام از ستاره والدشان دور شده و به ابرهای گازی در فضای میان‌ستاره‌ای می‌پیوندند.

• ثبت تصاویر خیره‌کننده از هزاران ستاره در فاصله ۱۷ میلیون سال نوری زمین توسط تلسکوپ جیمز وب
• تصاویر تلسکوپ فضایی جیمز وب شناخت بشر از تکامل کیهان را به چالش کشید

نام این اجرام، که گونه‌ای متمایز از سحابی‌ها را تشکیل می‌دهند و برای اولین بار در دهه ۴۰ میلادی شناخته شدند، از نام اخترشناس آمریکایی جورج هووارد هربیگ و اخترشناس مکزیکی گویلرمو هارو گرفته شده است. این دو نفر برای نخستین بار متوجه شدند این اجرام محصول فرعی فرایند تشکیل ستاره هستند.

اگرچه اجرام «هربیگ-هارو» در حالت عادی اجرامی در طول موج مرئی هستند و قاعدتا باید توسط تلسکوپ‌ها قابل مشاهده باشند، با این حال بسیاری از آنها به‌دلیل غبار و گاز زیاد حول آنها، فقط در طول موج‌های فروسرخ قابل تشخیص هستند.

به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید

مشاهده «هربیگ-هارو۲۱۱» نیز به همین دلیل احاطه شدن توسط ذرات گرد و غبار برای تلسکوپ‌های دیگر، کاری بسیار سخت به شمار می‌رود و شکار تصویر آن تنها مدیون توانایی بالای دوربین فروسرخ نزدیک تلسکوپ فضایی جیمز وب موسوم به (NIRCam) بوده است.

دانشمندان در مقاله خود با اشاره به یک ویژگی خاص این هربیگ-هارو نوشته‌اند: «در کمال تعجب، تقریباً هیچ اثری از انتشار اتمی یا یونیزه دیده نمی‌شود که نشان دهد ستون فقرات این جرم فضایی مولکولی است. تیم تحقیق بر این باور است که امواج ضربه‌ای، انرژی کافی برای پاره کردن مولکول‌ها و تبدیل آنها به اتم‌ها و یون‌های سازنده خود را نداشته است.»

نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «نیچر» منتشر شده است.